Επιστημονική ανασκόπηση για τα προβλήματα και τις δυσκολίες στην επίτευξη βιωσιμότητας στην παγκόσμια αλυσίδα καφέ.
Η βιομηχανία του καφέ είναι μια από τις σημαντικότερες εμπορικές αλυσίδες αξίας παγκοσμίως. Ωστόσο, συνδέεται επίσης με διάφορες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες που βλάπτουν τη βιωσιμότητά του.
Επιστημονική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο IFT με τίτλο «Ζητήματα αειφορίας κατά μήκος της αλυσίδας καφέ: Από το χωράφι στο φλιτζάνι» επικεντρώθηκε στα κύρια ζητήματα βιωσιμότητας, από το χωράφι μέχρι το φλιτζάνι καφέ, καθώς και στις στρατηγικές που αναπτύσσονται ή/και εφαρμόζονται για την επίτευξη των αρχών βιωσιμότητας και κυκλικής οικονομίας στα διάφορα τμήματα της αλυσίδας.
Τα τελευταία χρόνια η κατανάλωση έχει αυξηθεί σημαντικά, με την παγκόσμια κατανάλωση καφέ να υπολογίζεται σε περίπου 10,06 εκατομμύρια τόνους το 2020/2021 (περισσότερο 2,0% από το 2019/2020). Αυτή η συνεχής αύξηση μπορεί να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες. Πρώτον, σχετίζεται σημαντικά με την ευκολία που προσφέρει η αγορά στους καταναλωτές, με τις νέες τάσεις της αγοράς και με την αυξημένη ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τις θετικές επιπτώσεις στην υγεία της μέτριας κατανάλωσης καφέ οι οποίες έχουν περιγραφεί και συζητηθεί ευρέως στη βιβλιογραφία και τα μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο η βιωσιμότητα της αλυσίδας καφέ κινδυνεύει ολοένα και περισσότερο, όχι μόνο από περιβαλλοντική άποψη αλλά και από κοινωνική και οικονομική. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να επανεξεταστεί ποια είναι τα τρέχοντα προβλήματα σε αυτήν την αλυσίδα, οι στρατηγικές που έχουν χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπισή τους και οι νέες δράσεις που μπορούν να εφαρμοστούν. Στην ανασκόπηση διερευνήθηκαν διάφορα θέματα που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα του καφέ, αντιμετωπίζοντας σχετικά και συγκεκριμένα ζητήματα βιωσιμότητας σε κάθε βήμα της αλυσίδας του καφέ (δηλαδή παραγωγή, επεξεργασία και κατανάλωση), προκειμένου να δημιουργηθεί ένα σφαιρικό όραμα για ολόκληρη τη διαδικασία, τους υπάρχοντες περιορισμούς, και τις στρατηγικές που αναπτύσσονται ή/και εφαρμόζονται για την επίτευξη βιωσιμότητας στον κλάδο.
Μέχρι σήμερα έχουν εφαρμοστεί διακριτές προσεγγίσεις, όπως βιώσιμες πιστοποιήσεις (π.χ., εθελοντικά πρότυπα βιωσιμότητας), εταιρικές πρωτοβουλίες βιωσιμότητας, άμεσο εμπόριο, γεωγραφική ένδειξη, νομοθεσία, διαχείριση απορριμμάτων και αξιοποίηση υποπροϊόντων, μεταξύ άλλων. Αυτές οι στρατηγικές εξετάζονται και συζητούνται στην ανασκόπηση, καθώς και τα αναγνωρισμένα πλεονεκτήματα και οι περιορισμοί που υπάρχουν.
Συνολικά, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για να επιτευχθεί η πολυπόθητη βιωσιμότητα στην αλυσίδα καφέ. Η ανασκόπηση υπογραμμίζει πόσο περίπλοκη μπορεί να είναι η μελέτη της κατάστασης βιωσιμότητας της αλυσίδας καφέ, καθώς η δομή διακυβέρνησης κυριαρχείται κυρίως από πωλητές και μεγάλες εταιρείες, οι οποίες εκμεταλλεύονται τα κενά που υπάρχουν στην ισχύουσα νομοθεσία ή ακόμη και την έλλειψή της, και ως εκ τούτου ορίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού υπέρ τους.
Στην πραγματικότητα, το «παράδοξο του καφέ» δεν φαίνεται να έχει εύκολη επίλυση, ακριβώς λόγω του ελέγχου της πληροφόρησης από τους πωλητές (ψήστες), που έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη αμφίδρομης διαφάνειας (ακόμα και παραπληροφόρησης) μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών για την ποιότητα και τις ιδιότητες του καφέ που παράγουν/καταναλώνουν. Επομένως, παρόλο που έχουν αναπτυχθεί διάφορες στρατηγικές σε όλη την αλυσίδα (από την παραγωγή έως την κατανάλωση) για την αντιμετώπιση των προβλημάτων βιωσιμότητας της βιομηχανίας καφέ, και παρά τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από αυτές τις στρατηγικές , εξακολουθεί να είναι απαραίτητο οι κυβερνητικές δομές (τόσο από χώρες παραγωγής όσο και από χώρες κατανάλωσης) να ενώσουν τις προσπάθειες για να ρυθμίσουν και να ελέγξουν αυστηρά όλες τις πρωτοβουλίες και να αυξήσουν τη διαφάνεια όλων των διαδικασιών. Μέσω αυτού, οι παραγωγοί θα μπορούν να πάρουν τη θέση τους στην αγορά ως ενεργοί, ανεξάρτητοι και σημαντικοί παράγοντες στην αλυσίδα και έτσι θα μπορούν να αποκομίζουν κέρδη από όλες τις ιδιότητες (υλικές, συμβολικές και προσωπικές υπηρεσίες) των προϊόντων τους. Επιπλέον, θα μπορούν επίσης να διαχειρίζονται τα παραγόμενα παραπροϊόντα προκειμένου να τα ενσωματώσουν σε σενάρια κυκλικής οικονομίας και έτσι να αυξήσουν ακόμη περισσότερο τις αποδόσεις τους, επιτυγχάνοντας κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
Η αξιοποίηση των διαφόρων υποπροϊόντων καφέ μπορεί επίσης να βελτιώσει τους τρεις τομείς της βιωσιμότητας και να συμβάλει στην κυκλική οικονομία της αλυσίδας καφέ. Οι απορρίψεις αποβλήτων στο περιβάλλον θα μπορούσαν να μειωθούν σημαντικά, συμβάλλοντας στα οικονομικά κέρδη και θα μπορούσαν να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος μέχρι να χρησιμοποιηθούν όλα τα απόβλητα με κερδοφόρο τρόπο και απαιτούνται σε μεγάλο βαθμό μελέτες οικονομικής βιωσιμότητας για να επιβεβαιωθεί εάν οι στρατηγικές που προτείνονται βάσει εργαστηριακών μελετών μπορούν να εφαρμοστούν στον πραγματικό κόσμο.
Επιπλέον, όσον αφορά τους καταναλωτές, δίνεται η δυνατότητα να ενημερωθούν περισσότερο και, έτσι, να συμβάλουν στη σημαντική βελτίωση αυτής της αλυσίδας αξίας (π.χ. μέσω της υιοθέτησης πιο βιώσιμων πρακτικών κατανάλωσης και της αναζήτησης ειδικών και βιώσιμων καφέδων).
Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, παρόλο που απαιτούνται μεγάλες προσπάθειες από την πλευρά των κυβερνήσεων για τη σωστή ρύθμιση όλων των βημάτων στην αλυσίδα, ο ρόλος των μη κυβερνητικών ιδρυμάτων, των παραγωγών, των πωλητών, των εταιρειών προμήθειας, των καταναλωτών και της ακαδημαϊκής κοινότητας είναι επίσης θεμελιώδης. Μόνο με την ένωση όλων των εμπλεκόμενων μερών θα είναι δυνατό να διασφαλιστούν κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη για όλους.
Για να διαβάσετε την ανασκόπηση πατήστε ΕΔΩ.
Ακολουθήστε το Cibum 
