Οι πιθανές ευεργετικές επιδράσεις της δίαιτας Keto.
Μια πρόσφατη, Ελληνική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrients εξετάζει τις πιθανές ευεργετικές επιδράσεις της κετογονικής δίαιτας (Keto) στο άγχος, την κατάθλιψη, το στρες, τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή.
Τα οφέλη της δίαιτας Keto για την υγεία
Η δίαιτα Keto χαρακτηρίζεται από χαμηλά ποσοστά υδατανθράκων, υψηλά ποσοστά λιπαρών και μέτρια πρωτεϊνών, οι οποίες αποτελούν 5-10%, 65-80% και 20-25% της συνολικής ενέργειας, αντίστοιχα. Αρκετές μελέτες έχουν καταδείξει τα οφέλη της συγκεκριμένης διατροφής στη διαχείριση διαφόρων παθολογικών καταστάσεων.
Για παράδειγμα, η κετογονική δίαιτα προσφέρει πιθανά πλεονεκτήματα για τη θεραπεία του καρκίνου, την καρδιαγγειακή υγεία και τη μείωση της φλεγμονής. Επιπλέον, έχει συσχετιστεί τόσο με νευροπροστατευτικές όσο και με αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις που θα μπορούσαν να προλάβουν και να συν-θεραπεύσουν ένα ευρύ φάσμα ψυχιατρικών διαταραχών.
Οι συμβατικές θεραπευτικές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών περιλαμβάνουν ψυχοθεραπεία, φαρμακοθεραπεία ή και τα δύο, καθεμία από τις οποίες μπορεί να έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες για ορισμένα άτομα. Ως εκ τούτου, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μεθόδων που οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα.
Η Ελληνική μελέτη
Η παρούσα μελέτη περιελάμβανε μια εκτεταμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση σχετικά με τις ευεργετικές επιδράσεις της δίαιτας Keto στο στρες, τη σχιζοφρένεια, τη διπολική διαταραχή, το άγχος και την κατάθλιψη. Για τον σκοπό αυτό, αναζητήθηκαν προσεκτικά επιστημονικές βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των Scopus, PubMed και Web of Science, χρησιμοποιώντας αποτελεσματικές και αντιπροσωπευτικές λέξεις-κλειδιά για τον εντοπισμό επιλέξιμων μελετών σε ζώα και κλινικές μελέτες σε ανθρώπους.
Ορισμένες από αυτές τις λέξεις-κλειδιά περιελάμβαναν “κετογονική δίαιτα ΚΑΙ άγχος”, “κετογονική δίαιτα ΚΑΙ ψυχιατρικές ασθένειες”, “κετογονική δίαιτα ΚΑΙ ψυχικές διαταραχές”, “κετογονική δίαιτα ΚΑΙ νευροβιολογικές επιδράσεις” και “περιορισμός υδατανθράκων Ή περιορισμός θερμίδων”. Στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν τα άρθρα που δημοσιεύθηκαν στην αγγλική γλώσσα, ενώ αποκλείστηκαν τα άρθρα που δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά χωρίς κριτικές, τα σχόλια και τα άρθρα σύνταξης.
Τα ευρήματα της μελέτης
Σε διάφορες διαταραχές ψυχικής υγείας, οι παρεμβάσεις της κετογονικής δίαιτας σχετίζονται με ομοιότητες και διαφορές στη θεραπευτική τους αποτελεσματικότητα.
Συνολικά, οι μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι η δίαιτα Keto μετρίασε αποτελεσματικά τα συμπτώματα του άγχους, της κατάθλιψης, του στρες, της διπολικής διαταραχής και της σχιζοφρένειας. Αν και έχει δείξει ευεργετικά αποτελέσματα κατά της κατάθλιψης σε μελέτες σε ζώα, τα διαθέσιμα κλινικά στοιχεία παραμένουν μικτά.
Αυτή η απόκλιση στα αποτελέσματα θα μπορούσε να οφείλεται σε διαφορές στο μέγεθος του δείγματος, στο σχεδιασμό της μελέτης, στα χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων, στη διάρκεια της παρέμβασης και στην ετερογένεια των καταθλιπτικών διαταραχών μεταξύ των ανθρώπων. Έτσι, απαιτούνται τυχαιοποιημένες και ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές, καθώς και μελέτες μεγάλης κλίμακας, για να προσδιοριστεί η δυνατότητα της δίαιτας Keto ως θεραπεία για την κατάθλιψη.
Η σχέση μεταξύ της κετογονικής δίαιτας και των αντιδράσεων σε καταστάσεις στρες είναι πολύπλοκη. Αν και μια μελέτη ανέφερε υψηλότερη ευαισθησία των επινεφριδίων και επίπεδα κορτικοστερόνης σε τρωκτικά που τρέφονταν με δίαιτα Keto, μια άλλη μελέτη τεκμηρίωσε βελτιωμένη γνωστική απόδοση και μεταβολικές παραμέτρους σε αρουραίους που τρέφονταν με την ίδια διατροφή και υποβλήθηκαν σε χρόνιο στρες. Συνολικά, τα αποτελέσματα αυτά αναδεικνύουν περίπλοκες συσχετίσεις μεταξύ της συμπεριφοράς, των νευροενδοκρινικών οδών και του μεταβολισμού.
Για τη σχιζοφρένεια, η κετογονική δίαιτα έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει ευεργετικά αποτελέσματα τόσο σε μελέτες σε ζώα όσο και σε κλινικές μελέτες.
Υπάρχει έλλειψη στοιχείων σχετικά με την αποτελεσματικότητα της δίαιτας Keto στη θεραπεία της διπολικής διαταραχής. Αν και ορισμένες μελέτες έχουν αναφέρει μετριασμό της σοβαρότητας των συμπτωμάτων και βελτίωση στη σταθερότητα της διάθεσης, η αξιοπιστία αυτών των ευρημάτων πρέπει να τεκμηριωθεί με τη χρήση πιο εκτεταμένων τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών.
Το συμπέρασμα
Ενώ υπάρχουν κάποιες ενδείξεις για τον ευεργετικό ρόλο της κετογονικής δίαιτας στη θεραπεία των διαταραχών της ψυχικής υγείας, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί η κλινική της χρησιμότητα. Ένας βασικός περιορισμός της παρούσας μελέτης θα μπορούσε να είναι η παρουσία μεροληψίας λόγω των διαφορών στις μεθοδολογίες που χρησιμοποιήθηκαν στις μελέτες που εξετάστηκαν και της περιορισμένης διαθεσιμότητας δεδομένων μακροχρόνιας παρακολούθησης.
Έτσι, οι μελλοντικές μελέτες πρέπει να μετριάσουν τους μεθοδολογικούς περιορισμούς των υφιστάμενων μελετών, να βελτιστοποιήσουν τα πρωτόκολλα θεραπείας και να διερευνήσουν τους μοριακούς μηχανισμούς μέσω των οποίων η δίαιτα Keto μπορεί να επηρεάσει τις διαταραχές της ψυχικής υγείας. Χρειάζεται επίσης πρόσθετη έρευνα για να διαπιστωθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης δίαιτας στην ψυχιατρική περίθαλψη.