Μια συντονισμένη δράση ενάντια στις παραπλανητικές συσκευασίες για παιδιά.
Σνακ, μπισκότα, σοκολάτες, γλυκά… Αυτά είναι μερικά από τα προϊόντα που απευθύνονται σε παιδιά, συσκευασμένα με χαρακτήρες, χρώματα, φιγούρες και διατυπώσεις ειδικά σχεδιασμένες για να τα προσελκύουν, συνηθίζοντάς τα έτσι από μικρή ηλικία να καταναλώνουν τρόφιμα γεμάτα σάκχαρα, άλατα και λίπη.
Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας εθισμός, ο οποίος στη συνέχεια θα είναι πολύ δύσκολο να σπάσει. Και μεταξύ των εταιρειών, υπάρχει η Ferrero, μια παγκόσμια ετικέτα, που συνεχίζει να έχει τεράστια επιτυχία χάρη στις επιθετικές και επίμονες διαφημιστικές εκστρατείες, οι οποίες χρησιμεύουν για την προώθηση πολυάριθμων προϊόντων που είναι ακατάλληλα από διατροφική άποψη, αλλά συσκευασμένα με έναν ακαταμάχητο τρόπο.
Το δριμύ κατηγορώ του Jamie Oliver
Το κατηγορητήριο προέρχεται από το Bite Back, τη μη κερδοσκοπική οργάνωση που δημιούργησε ο σεφ Jamie Oliver, η οποία στην αρχική σελίδα της παρουσιάζει φωτογραφίες παιδιών που κρατούν σοκολάτες Kinder και Ferrero. Η οργάνωση ζήτησε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου, πρώην υπεύθυνους της Action on Salt και πολλούς ειδικούς σε θέματα διατροφής, να αναλύσουν 262 προϊόντα που πωλούνται στα βρετανικά σούπερ μάρκετ των δέκα μεγαλύτερων πολυεθνικών τροφίμων και να ελέγξουν τον τύπο της συσκευασίας. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαρδιωτικά, καθώς:
- Το 78% των προϊόντων μπορούν να χαρακτηριστούν ως ανθυγιεινά, λόγω υπερβολικής συγκέντρωσης ζάχαρης, αλατιού ή ακατάλληλων λιπαρών
- το 67% των προϊόντων που είναι συσκευασμένα με ελκυστικό τρόπο για τα παιδιά είναι ανθυγιεινά,
- το 80% όλων των προϊόντων που αναλύθηκαν είναι συσκευασμένα για να προσελκύσουν την προσοχή των παιδιών. Μεταξύ των παραδειγμάτων που αναφέρθηκαν, ξεχωρίζουν τα αυγά Kinder, καθώς και τα M&Ms, τα τσιπς Monster Munch Giants και τα γλυκά Randoms.
Οι ένοχοι και η εξαίρεση
Όλα τα προϊόντα (και τα 58) της Mondelēz International, η οποία παράγει, μεταξύ άλλων, τα Cadbury, Oreo, Milka και Dairylea, θεωρούνται ανθυγιεινά, και το ίδιο συμβαίνει και για τα 22 προϊόντα της Ferrero που στην ανάλυση βρέθηκε μεγάλη περιεκτικότητα σε λίπη, άλατα και σάκχαρα. Η Mars, η PepsiCo και η Kellogg’s, με τη σειρά τους, πωλούν δεκάδες τέτοια προϊόντα, σχεδόν πάντα συσκευασμένα σε φωτεινά χρώματα και με χαρακτήρες που φαίνονται σχεδιασμένοι για παιδιά.
Φωτεινή εξαίρεση είναι η Danone: Κανένα από τα προϊόντα που απευθύνονται σε παιδιά δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανθυγιεινό. Αυτό επιβεβαιώνει ότι η παραγωγή και η πώληση τροφίμων τουλάχιστον ικανοποιητικής ποιότητας είναι μόνο θέμα βούλησης.
Οι αντιδράσεις
Η εφημερίδα Guardian συγκέντρωσε τα σχόλια από τις ενώσεις παραγωγών, τα οποία αφήνονται στη κρίση των αναγνωστών.
Η Mondelēz έχει αυτοπροσδιοριστεί ως ένας υπεύθυνος παραγωγός, η οποία συμμορφώνεται με τους νόμους του Ηνωμένου Βασιλείου και προωθεί τρόφιμα σχεδιασμένα για περιστασιακή κατανάλωση από ενήλικες και παιδιά. Πρόσθεσε, επίσης, ότι δεν μπορεί κανείς να πιστεύει ότι, μόνο και μόνο επειδή μια συσκευασία είναι φτιαγμένη με έντονα χρώματα ή ιδιαίτερους χαρακτήρες, απευθύνεται σε παιδιά.
Η Danone, ωστόσο, μέσω του James Meyer, του προέδρου της, ζήτησε από την κυβέρνηση να ορίσει με σαφήνεια τι σημαίνει “ανθυγιεινά τρόφιμα” και να υποχρεώσει τις εταιρείες να υποδείξουν σε ποιο βαθμό τα προϊόντα τους είναι υγιεινά ή όχι.
Από την πλευρά της, η Bite Back έχει ζητήσει από την κυβέρνηση να θεσπίσει νόμους που θα απαγορεύουν αυτού του είδους τις συσκευασίες, διότι, όπως σημείωσε ο Oliver, «Είτε πρόκειται για αστείες φιγούρες, είτε για λαμπρές εικόνες, είτε για συναρπαστικά νέα σχήματα, αυτές οι εταιρείες τα επιλέγουν επειδή γνωρίζουν ότι θα αιχμαλωτίσουν τα νεανικά μυαλά. Αυτό το τέχνασμα… είναι απλώς ένας ακόμη τρόπος για τις εταιρείες να βομβαρδίζουν τα παιδιά με ανθυγιεινό πρόχειρο φαγητό».
Οι κινήσεις της κυβέρνησης
Το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας του Ηνωμένου Βασιλείου έχει επίσης πάρει θέση και έχει δεσμευτεί να λάβει περαιτέρω μέτρα. Ο νόμος που εισήγαγε τον φόρο στα αναψυκτικά, που ονομάζεται Soft Drinks Industry Levy και ψηφίστηκε πριν από έξι χρόνια, έχει ήδη τεράστιο αντίκτυπο, επειδή οι εταιρείες έχουν μειώσει κατά μέσο όρο στο μισό την περιεκτικότητα σε ζάχαρη στα ποτά. Υπολογίζεται ότι χάρη σε αυτόν, για παράδειγμα, η χώρα έχει αποφύγει 5.000 περιπτώσεις παχυσαρκίας μεταξύ των κοριτσιών στο τελευταίο έτος του δημοτικού σχολείου.
Τα επόμενα μέτρα θα πρέπει να επικεντρωθούν στις εμπορικές επιχειρήσεις με προσφορές 1+1, καθώς και στη διαδικτυακή και τηλεοπτική διαφήμιση. Προς το παρόν δεν υπάρχουν ειδικοί κανονισμοί για τις συσκευασίες.