Έλλειψη έρευνας σχετικά με τις λειτουργικές και βιολογικές δραστηριότητες της πρωτεΐνης σουσαμιού, η οποία περιορίζει τη βιομηχανοποιημένη παραγωγή και την επέκταση της χρήσης της.
Το σουσάμι ( Sesamum indicum L.) είναι μια αρχαία καλλιέργεια ελαιούχων σπόρων με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπίδια (45–55%) και πρωτεΐνες (20–25%) που είναι ευεργετική για την υγεία του ανθρώπου. Διανέμεται ευρέως σε όλο τον κόσμο και, παραδοσιακά, η Ινδία, το Σουδάν, η Μιανμάρ, η Κίνα και η Τανζανία είναι οι κύριοι παραγωγοί σουσαμιού, αλλά και στην Ελλάδα το σουσάμι και τα προϊόντα του όπως ο χαλβάς και το ταχίνι είναι ιδιαίτερα δημοφιλή κυρίως σε περιόδους νηστείας.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών το 2020, η παγκόσμια έκταση καλλιέργειας σουσαμιού ήταν 13,9 εκατομμύρια εκτάρια με απόδοση 6,80 εκατομμύρια τόνους. Δεδομένου ότι η περιεκτικότητά του σε λάδι είναι περίπου 45–50%, το σουσάμι χρησιμοποιείται και για την εξαγωγή ελαίων και την παρασκευή ροφημάτων που μοιάζουν με γάλα. Χρησιμοποιείται επίσης ευρέως για την παραγωγή ειδών ζαχαροπλαστικής, αρτοποιίας και βουτύρου σουσαμιού. Το σησαμέλαιο είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αρωματισμένα αιθέρια έλαια και περίπου 0,4 εκατομμύρια τόνοι αρωματισμένου σησαμέλαιου καταναλώνονται κάθε χρόνο.
Ωστόσο, μετά την εξαγωγή λαδιού, μια μεγάλη ποσότητα σησαμιού απορρίπτεται, προκαλώντας τεράστια σπατάλη. Το υποπροϊόν σουσαμιού είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες το οποίο σήμερα απορρίπτεται ή χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή. Στην πραγματικότητα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια σημαντική οικονομικά βιώσιμη πηγή τροφής πλούσιας σε πρωτεΐνες. Το σουσάμι περιέχει περίπου 50% φυτικές πρωτεΐνες και είναι πλούσιο σε μεθειονίνη και τρυπτοφάνη, που το διακρίνει από άλλους ελαιούχους σπόρους. Οι φυτικές πρωτεΐνες παρέχουν απαραίτητα αμινοξέα για τον ανθρώπινο οργανισμό και διαθέτουν διάφορα επιθυμητά χαρακτηριστικά. Επιπλέον, τα υποπροϊόντα του σησαμέλαιου περιέχουν διάφορα είδη άλλων βιοδραστικών ουσιών όπως η σησαμίνη, η σησαμολίνη, η σησαμόλη και το άμυλο.
Παρόλα αυτά, αν και η ζήτηση για σησαμέλαιο, και άλλα προϊόντα σουσαμιού αυξάνεται, το σησαμέλαιο δεν έχει χρησιμοποιηθεί πλήρως στην καθημερινή μας ζωή. Επιπλέον με την πρόοδο της τεχνολογίας επεξεργασίας γεύματος σουσαμιού, οι θρεπτικές αξίες του γεύματος σουσαμιού έχουν βελτιωθεί. Έτσι, μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Foods του mdpi στην ενότητα Food Nutrition, στοχεύει να δώσει πληροφορίες για την κατάσταση χρήσης βιοδραστικών ουσιών στα υποπροϊόντα σουσαμιού, προκειμένου να παράσχει καθοδήγηση για τη μελλοντική ολοκληρωμένη χρήση τους. Αυτή η ανασκόπηση θα έχει μεγάλη σημασία για την παραγωγή, την εμπορία και το διεθνές εμπόριο υποπροϊόντων επεξεργασίας σουσαμιού και μπορεί να καθοδηγήσει και να βελτιστοποιήσει καλύτερα την παραγωγή ζωοτροφών.
Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτή η ανασκόπηση συνοψίζει τη σύνθεση, τις λειτουργίες, τις βιολογικές δραστηριότητες και τις ολοκληρωμένες χρήσεις της πρωτεΐνης σουσαμιού και των λιγνανών σουσαμιού (σησαμίνη, και σησαμόλη). Αυτές οι βιοδραστικές ουσίες του σησαμιού, τα υποπροϊόντα της εκχύλισης σησαμέλαιου, έχουν ελπιδοφόρες προοπτικές ανάπτυξης και δυνατότητα εφαρμογής. Η πρωτεΐνη σουσαμιού που προστίθεται στις ζωοτροφές μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο διατροφικών πηγών, επιδεικνύοντας αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριακές και άλλες δραστηριότητες. Οι λιγνάνες σουσαμιού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως θρεπτικά συστατικά σε προϊόντα υγειονομικής περίθαλψης, παρουσιάζοντας αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη και αντικαρκινική δράση.
Οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να ενισχυθούν ως προς την ανάπτυξη τροφίμων για την υγεία και αντιγηραντικών φαρμάκων και την διερεύνηση του μηχανισμού μετατροπής των τριών λιγνανών του σουσαμίου (σησαμίνη, σησαμολίνη και σησαμόλη) σύμφωνα με τους ερευνητές.
Συμπερασματικά, το ποσοστό συνολικής χρήσης της πρωτεΐνης σουσαμιού είναι χαμηλό, ειδικά στην ανθρώπινη διατροφή. Αυτό μπορεί να οφείλεται κυρίως στην έλλειψη έρευνας σχετικά με τις λειτουργικές και βιολογικές δραστηριότητες της πρωτεΐνης σουσαμιού, η οποία περιορίζει τη βιομηχανοποιημένη παραγωγή και χρήση της πρωτεΐνης σουσαμιού.
Και οι ερευνητές καταλήγουν πως το σουσάμι έχει υψηλές προοπτικές εφαρμογής ως πηγή πρωτεΐνης ή πρώτη ύλη στη βιομηχανία τροφίμων.
Για να διαβάσετε τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.