Ποια φίλτρα νερού είναι κατάλληλα για την απομάκρυνση των “για πάντα χημικών”;
Τα PFAS (ουσίες ανά και πολυφθοροαλκυλίου) υπερβαίνουν τα όρια ασφαλούς κατανάλωσης στην παγκόσμια παροχή νερού, αποδεικνύει μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) που δημοσιεύθηκε στο Nature Geoscience. Τα “για πάντα χημικά”, όπως ονομάζονται εναλλακτικά, είναι χημικές ουσίες που είναι συνθετικής φύσης και έχουν χρησιμοποιηθεί σε καταναλωτικά προϊόντα παγκοσμίως, αλλά χρειάζονται χιλιάδες χρόνια για να διασπαστούν πλήρως.
Απαντώνται συνήθως σε προϊόντα οικιακής χρήσης, όπως αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, συσκευασίες τροφίμων, ανθεκτικά στους λεκέδες υφάσματα, πυροσβεστικούς αφρούς, ακόμη και σε καλλυντικά. Τα PFAS είναι τόσο διάχυτα στο περιβάλλον που ανιχνεύονται επίσης στον αέρα, το νερό, το έδαφος αλλά και στο ανθρώπινο αίμα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για τα PFAS, καθώς χρειάζονται χιλιάδες χρόνια για να υποβαθμιστούν. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα υγείας, όπως ηπατική βλάβη, νόσο του θυρεοειδούς, παχυσαρκία, προβλήματα γονιμότητας, διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, ορμονικές διαταραχές και καρκίνο.
Στη μελέτη, η ερευνητική ομάδα αξιολόγησε τα επίπεδα μόλυνσης από PFAS σε επιφανειακά και υπόγεια ύδατα σε όλο τον κόσμο, (Ευρώπη, Αυστραλία, Κίνα, Βόρεια Αμερική) διαπιστώνοντας ότι «μεγάλο μέρος του παγκόσμιου νερού πηγής υπερβαίνει τα όρια ασφαλούς κατανάλωσης PFAS». Συνολικά αναλύθηκαν PFAS από πηγές σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων κυβερνητικών εκθέσεων, βάσεων δεδομένων και βιβλιογραφίας, ενώ συγκέντρωσαν πάνω από 45.000 σημεία δεδομένων, τα οποία εκτείνονται σε περίπου 20 χρόνια.
Η μόλυνση του νερού από τα “για πάντα χημικά” είναι τόσο μεγάλη, που λίγους μήνες πριν εταιρείες παραγωγής χημικών στις ΗΠΑ αναγκάστηκαν να καταβάλουν το ιλιγγιώδες ποσό του 1,2 δισ. δολαρίων, για να αποφύγουν σειρά αγωγών επειδή μόλυναν πόσιμο νερό σε όλη τη χώρα με PFAS, τα οποία συνδέονται με τόσους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Γενικότερα στις ΗΠΑ, εκτιμάται πως το 45% του νερού της βρύσης έχει κάποιο είδος PFAS, σύμφωνα με μια μελέτη του Γεωλογικού Ινστιτούτου των Ηνωμένων Πολιτειών. O Οργανισμός Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) μάλιστα εκτιμά ότι μεταξύ 6 και 10% από τα 66.000 δημόσια συστήματα πόσιμου νερού στις ΗΠΑ θα βρουν PFAS εάν υπάρξουν δοκιμές.
Πώς να αφαιρέσετε το PFAS από το πόσιμο νερό σας
Εάν ανησυχείτε για το PFAS και δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμες δοκιμές, ή εάν λαμβάνετε το νερό σας από πηγάδι, μπορείτε να το ελέγξετε σε πιστοποιημένο εργαστήριο ή να τοποθετήσετε ένα οικιακό φίλτρο νερού. Για να βεβαιωθείτε όμως πως το φίλτρο νερού θα μειώσει αυτούς τους ρύπους, θα πρέπει να είναι εξειδικευμένο και πιστοποιημένο για απομάκρυνση PFAS. Αυτό σημαίνει ότι το προϊόν έχει ελεγχθεί ανεξάρτητα και διαπιστώθηκε ότι συμμορφώνεται με ένα αποδεκτό πρότυπο ειδικά για αυτόν τον ρύπο. Τα πιστοποιημένα προϊόντα παρακολουθούνται και υπόκεινται σε δοκιμές παρακολούθησης από τον οργανισμό πιστοποίησης για να διασφαλιστεί ότι το προϊόν που αγοράζει ο καταναλωτής θα έχει την ίδια απόδοση με το προϊόν που δοκιμάστηκε. Για ένα φίλτρο που μπορεί να αφαιρέσει το PFAS, αναζητήστε ένα με τον κωδικό NSF/ANSI 53 (ή NSF/ANSI 58 για συστήματα αντίστροφης όσμωσης), ακολουθούμενο από τον ισχυρισμό του κατασκευαστή ότι το προϊόν μπορεί να αφαιρέσει το PFAS.
Το 2023, Μηχανικοί στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας ανέπτυξαν μια νέα επεξεργασία νερού -σαν φίλτρο- με τη δυνατότητα να αφαιρεί τα “για πάντα χημικά” (PFAS) από το πόσιμο νερό σε ποσοστό 99%, λόγω των προσροφητικών που διαθέτουν.