Η παρουσία αφλατοξίνης στους ξηρούς καρπούς αποτελεί πρωταρχική ανησυχία των καταναλωτών και των ρυθμιστικών συστημάτων.
Οι αφλατοξίνες (AF) είναι οι πιο κοινές καρκινογόνες και γονιδιοτοξικές μυκοτοξίνες και αποτελούν ευρέως διαδεδομένους χρόνιους κινδύνους για τα τρόφιμα. Πολλοί λόγοι ευθύνονται μαζί ή μεμονωμένα για την αύξηση της ανάπτυξης αφλατοξινών στις καλλιέργειες, συμπεριλαμβανομένων των κακών καλλιεργητικών πρακτικών, της ακατάλληλης ξήρανσης στον ήλιο και των υγρών συνθηκών μεταφοράς ή αποθήκευσης.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Καθηγητής της Οξφόρδης αποκαλύπτει το “κλειδί” της απώλειας βάρους και καταρρίπτει βασικούς μύθους
Η EFSA που επαναξιολόγησε τις αφλατοξίνες το 2020 διαπίστωσε πως οι ξηροί καρποί, τα προϊόντα ξηρών καρπών και οι σπόροι ήταν η συχνότερη κατηγορία προϊόντων που ήταν μολυσμένοι με αφλατοξίνες, ενώ το σύστημα ταχείας προειδοποίησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές (RASEF) εκδίδει ετησίως διάφορες προειδοποιήσεις ή κοινοποιήσεις για τον εντοπισμό μολύνσεων αφλατοξίνης σε ξηρούς καρπούς που προέρχονται από διάφορες χώρες.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ο “πόλεμος” του Ούζου – Το D’ARTEMIS άλλαξε την διαφήμιση, μετά από καταγγελία στο ΣΕΕ
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Philips: Συσκευή παρακολούθησης καρδιάς συνδέεται με 2 θανάτους και 109 τραυματισμούς – Επείγουσα ανάκληση
Η Νορβηγική Αρχή Τροφίμων συνιστά να τρώτε έως και 30 γραμμάρια ανάλατους ξηρούς καρπούς ημερησίως, καθώς οι ξηροί καρποί έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υγιή λιπαρά και έχουν προληπτική δράση στις καρδιαγγειακές παθήσεις. Σε μια αξιολόγηση κινδύνου/οφέλους από το Ινστιτούτο Τροφίμων DTU της Δανίας οι ωφέλιμες πτυχές των ξηρών καρπών έχουν σταθμιστεί έναντι των επιβλαβών πτυχών και εδώ η ισορροπία δείχνει ότι τα ευεργετικά αποτελέσματα είναι μεγαλύτερα σε ξηρούς καρπούς όπως κάσιους, φιστίκια, αμύγδαλα (άκαβγαστα), πεκάν. , μακαντάμια και καρύδια. Αντίθετα, τα κελυφωτά φιστίκια και τα βραζιλιάνικα καρύδια μπορούν να περιέχουν πιο εύκολα αφλατοξίνες. Τα δεδομένα δείχνουν επίσης ότι αρκετά υψηλές συγκεντρώσεις καρκινογόνου ακρυλαμιδίου μπορούν να σχηματιστούν όταν καβουρδίζονται τα αμύγδαλα, ενώ το ίδιο πρόβλημα δεν υπάρχει κατά το ψήσιμο άλλων τύπων ξηρών καρπών. Οι μυκητιασικές τοξίνες δεν διασπώνται με το μαγείρεμα.
Γενικά τα προϊόντα που κινδυνεύουν είναι κυρίως οι ξηροί καρποί Βραζιλίας, τα κελυφωτά φιστίκια και τα αράπικα φιστίκια, αλλά και προϊόντα όπως τα αμύγδαλα και τα φουντούκια. Το μυκητιακό δηλητήριο αφλατοξίνη δεν είναι εμφανές, αλλά η ανάπτυξη της μούχλας μπορεί να έχει επηρεάσει την ανάπτυξη του ξηρού καρπού και επομένως οι παραμορφωμένοι ξηροί καρποί έχουν συχνά υψηλότερη περιεκτικότητα σε αφλατοξίνες.
Οι περιορισμοί εισαγωγής της ΕΕ για αυτά τα προϊόντα υψηλού κινδύνου απαιτούν από τους εξαγωγείς να πραγματοποιούν αναλύσεις αφλατοξίνης σε κάθε παρτίδα που εξάγουν στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, ορισμένες από τις παρτίδες ελέγχονται περαιτέρω με χημικές αναλύσεις κατά την εισαγωγή στην ΕΕ.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Αυτή είναι η λιχουδιά που πωλείται σε σούπερ μάρκετ και pet shops και στέλνει τα σκυλάκια στην εντατική
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Τι είναι ο “εμπλουτισμός” των τροφίμων
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Coca Cola, καφές, τσάι ή κόκκινο κρασί; Ποιο μαυρίζει περισσότερο τα δόντια… και δεν είναι αυτό που νομίζετε!
Διάφοροι παράγοντες, όπως η έλλειψη φροντίδας της καλλιέργειας κατά την ανάπτυξη και την προ-συγκομιδή, οι ακατάλληλες μέθοδοι συγκομιδής και οι μετασυλλεκτικές διαδικασίες (διαλογή, ξήρανση, συσκευασία, αποθήκευση και μεταφορά) επηρεάζουν ενδεχομένως την παρουσία και την εμφάνιση αφλατοξινών.
Επιπλέον, από γεωγραφική άποψη, οι κλιματικές αλλαγές στη θερμοκρασία και την υγρασία μπορούν να δημιουργήσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη μυκήτων και την παραγωγή αφλατοξινών. Γενικά, λόγω της έλλειψης ή της αδυναμίας των GMP (ορθές πρακτικές παραγωγής), αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης των τροφίμων από μύκητες που παράγουν μυκοτοξίνες, όπως οι Aspergillus flavus, Aspergillus parasiticus και Aspergillus nomius.