Πώς η Listeria εξελίσσεται σε ακόμα μεγαλύτερη απειλή για τη βιομηχανία τροφίμων;

Σύμφωνα με επιστήμονες, δύο στελέχη Listeria που θεωρούνταν μέχρι πρότινος ακίνδυνα, εξελίσσονται σε ολοένα και μεγαλύτερη απειλή.

Tο βακτήριο Listeria monocytogenes έχει «βασανίσει» αρκετά τη βιομηχανία τροφίμων παγκοσμίως.

Αλλά πλέον δεν είναι ο μόνος τύπος Listeria που θα έπρεπε να μας ανησυχεί, καθώς δύο τύποι που στο παρελθόν θεωρούνταν αβλαβή για τον άνθρωπο έρχονται να προκαλέσουν επιπλέον αναταραχές, αφού αναπτύσσουν μεταβαλλόμενα χαρακτηριστικά μικροβιακής αντοχής και επιπολασμού.

Μια μελέτη Ολόκληρης Αλληλουχίας Γονιδιώματος στη Νότια Αφρική, από μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής συγγραφέα τον Δρ. Thendo Mafuna στο Πανεπιστήμιο του Γιοχάνεσμπουργκ, δείχνει μερικά από τα μεταβαλλόμενα χαρακτηριστικά της Listeria.

Σύμφωνα με τη μελέτη, τα στελέχη Listeria innocua αναπτύσσουν αντοχή στη θερμοκρασία, το pH, την αφυδάτωση και άλλους παράγοντες που στο παρελθόν δεν υπήρχαν. Εξίσου σημαντικό είναι ότι εξαιτίας της αντοχής τους στα παραπάνω, μολύνουν ακόμα πιο εύκολα τους οργανισμούς, γεγονός που τους καθιστά δυνητικά επικίνδυνους.

Επιπλέον, ορισμένα στελέχη L. innocua και L. welshimeri στη μελέτη παρουσίασαν αντοχή σε ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο απολυμαντικό, από την ομάδα χημικών ουσιών της ένωσης τεταρτοταγούς αμμωνίου (QAC ή QUAT). Ακόμη, τα κοινά γονίδια μεταξύ των L. innocua και L. monocytogenes παρουσιάζουν  επίσης αντοχή στο απολυμαντικό χλωριούχο βενζαλκόνιο (BC ή BAC), συνήθως εξαιρετικά αποτελεσματικό στη θανάτωση βακτηρίων, μυκήτων και ιών.

 Είναι αξιοσημείωτο ότι  τα κοινά στελέχη L. innocua με το L. monocytogenes  που εξέτασαν είχαν επίσης την πλήρη αλληλουχία γονιδίου υπερμολυσματικότητας LIPI-4, η οποία μπορεί να προκαλέσει ασθένεια στους ανθρώπους, λέει.

Για τις ανάγκες της μελέτης λήφθηκαν δείγματα από τα δύο μη παθογόνα στελέχη της Listeria σε ωμά, αποξηραμένα και επεξεργασμένα κρέατα από εμπορικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας τροφίμων στη Νότιο Αφρική. Τα προϊόντα απομόνωσης προέρχονταν από κρέατα, όπως βοδινό, κοτόπουλο και χοιρινό.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι αναλύσεις για αυτά τα βακτήρια μπορούν να μας βοηθήσουν να προβλέψουμε ποιους τύπους αλληλουχίας πρέπει να προσέξουμε. Ο Mafuna επισημαίνει πως ο αριθμός των επιβλαβών χαρακτηριστικών που μοιράζονται τα στελέχη L. innocua με το L. monocytogenes  είναι ανησυχητικός.

Οι μεταποιητές τροφίμων πρέπει να προσέχουν το Listeria innocua επειδή γίνεται ανθεκτικό στα απολυμαντικά που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία για να απαλλαγούν από αυτά, λένε οι ερευνητές. Προσθέτουν, επίσης, πως θα ήταν χρήσιμο να δοκιμαστούν διαφορετικοί τύποι απολυμαντικών σε επιφάνειες, καθώς η εναλλαγή από τον έναν τύπο στον άλλο μπορεί να αποτρέψει ή να καθυστερήσει τα βακτήρια από το να αναπτύξουν αντίσταση σε κάποιο από αυτά.