Τροφές πλούσιες σε προκυανιδίνη τύπου β, όπως η σοκολάτα και τα μήλα σε σωστές ποσότητες ωφελούν με πολλούς τρόπους τον άνθρωπο, όπως για παράδειγμα μειώνοντας το στρες.
Οι προκυανιδίνες τύπου Β, που αποτελούνται από ολιγομερή κατεχίνης, είναι μια κατηγορία πολυφαινολών που βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες σε τρόφιμα όπως το κακάο, τα μήλα, οι σπόροι σταφυλιού και το κόκκινο κρασί. Αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει τα οφέλη αυτών των μικροθρεπτικών συστατικών στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών.
Οι προκυανιδίνες τύπου Β μπορούν, επίσης, να ελέγξουν την τάση ανάπτυξης της υπέρτασης, της δυσλιπιδαιμίας και της δυσανεξίας στη γλυκόζη. Ήδη υπάρχουσες μελέτες έχουν αποκαλύψει πως η πρόσληψη τους μέσα από τη διατροφή ωφελεί το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), άρα και τις γνωστικές λειτουργίες.
Όταν αυτές προσλαμβάνονται, ακολουθούν ένα μοτίβο hormesis, στο οποίο τα μέγιστα οφέλη μιας ουσίας επιτυγχάνονται σε δόσεις μεσαίου εύρους, ενώ δεν ωφελούν όταν λαμβάνονται σε χαμηλότερες και υψηλότερες δόσεις.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο Science Daily, στον οποίο υπάρχει σχετικό δημοσίευμα, η σχέση δόσης-απόκρισης των περισσότερων βιοδραστικών ενώσεων ακολουθεί ένα μονοτονικό πρότυπο, στο οποίο μια υψηλότερη δόση δείχνει μεγαλύτερη απόκριση. Ωστόσο, σε ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις, εμφανίζεται μια καμπύλη δόσης-απόκρισης σε σχήμα U. Αυτή η καμπύλη σχήματος U σημαίνει όρμηση, δηλαδή πως μια χαμηλή δόση συνήθως μιας επιβλαβούς ένωσης προκαλεί αντίσταση στο σώμα στις υψηλότερες δόσεις της.
Αυτό σημαίνει ότι η έκθεση σε χαμηλά επίπεδα μιας επιβλαβούς ουσίας μπορεί να προκαλέσει την ενεργοποίηση του στρες. Στην περίπτωση των προκυανιδινών τύπου Β, αρκετές θεωρητικές μελέτες υποστηρίζουν τις ορμητικές επιδράσεις τους, αλλά αυτά τα αποτελέσματα δεν έχουν αποδειχθεί σε ανθρώπους.
Ερευνητές από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Shibaura (SIT), Ιαπωνία, με επικεφαλής την καθηγήτρια Naomi Osakabe, εξέτασαν τα δεδομένα από δοκιμές παρέμβασης που υποστηρίζουν ορμητικές αποκρίσεις της κατάποσης προκυανιδίνης τύπου Β αυτή τη φορά σε πειραματόζωα. Η ομάδα διεξήγαγε πειράματα για να κατανοήσει πιθανές συνδέσεις μεταξύ των ορμητικών αποκρίσεων προκυανιδίνης τύπου Β και της ενεργοποίησης του υποδοχέα νευροδιαβιβαστή του ΚΝΣ.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η από του στόματος χορήγηση μιας βέλτιστης δόσης φλαβανόλης κακάο αύξησε προσωρινά την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό σε αρουραίους. Όμως η αιμοδυναμική δεν άλλαξε όταν η δόση αυξήθηκε ή μειώθηκε. Η χορήγηση μονομερούς προκυανιδίνης τύπου Β και διαφόρων ολιγομερών παρήγαγε παρόμοια αποτελέσματα.
Για να παρατηρήσει εάν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (ΣNΣ) εμπλέκεται στις αιμοδυναμικές αλλαγές που προκαλούνται από προκυανιδίνες τύπου Β, η ομάδα συγχορήγησε υψηλή δόση φλαβανόλης κακάο και υοχιμβίνης. Παρατήρησαν μια προσωρινή αλλά ευδιάκριτη αύξηση της αρτηριακής πίεσης στα πειραματόζωα. Παρόμοιες παρατηρήσεις έγιναν με τη χρήση ολιγομερούς προκυανιδίνης τύπου Β και υοχιμβίνης.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι η διέγερση με μια από του στόματος δόση προκυανιδίνης τύπου Β μπορεί να είναι στρεσογόνος παράγοντας για τα θηλαστικά και να προκαλέσει ενεργοποίηση του ΣΝΣ.
Να σημειωθεί πως το hormesis και τα βιοχημικά μονοπάτια ενεργοποίησης του προσφέρουν προστασία από διάφορες παθολογικές διεργασίες και διαδικασίες γήρανσης, ενισχύοντας τη γενική μας υγεία και καθιστώντας μας ανθεκτικούς στο στρες. Αν και η ακριβής σχέση μεταξύ των προκυανιδινών τύπου Β και του ΚΝΣ χρειάζεται περισσότερη έρευνα, τα οφέλη για την υγεία των τροφών πλούσιων σε προκυανιδίνη τύπου Β παραμένουν αδιαμφισβήτητα.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον τόμο 9 του Frontiers of Nutrition στις 7 Σεπτεμβρίου 2022.
Ακολουθήστε το Cibum 
