Με τη νέα πρόταση για χαλάρωση των κανονισμών για τα ΓΤΟ, το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (EPO) συνεχίζει να εγκρίνει τις αιτήσεις με τον ίδιο τρόπο.
Πρόσφατα, προτάθηκε από την η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ στις αρχές Ιουλίου μια πρωτοβουλία, προκειμένου να χαλαρώσουν οι κανονισμοί που αφορούν ορισμένες νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGT) στα φυτά, συμπεριλαμβανομένης της αντοχής στην ξηρασία και τα παράσιτα, αλλά η Κομισιόν αποφάσισε να μην ασχοληθεί με το ζήτημα, αφήνοντας τη διαδικασία αξιολόγησης της κατοχύρωσης σχετικών πατεντών με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για ΓΤΟ φυτά ως έχει.
Ποια είναι η διαδικασία μέχρι τώρα;
Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (EPO) είναι αρμόδιο για να κρίνει εάν οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ) είναι τεχνικές εφευρέσεις ή όχι, σύμφωνα με το σχετικό πλαίσιο για την αξιολόγηση μιας αίτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας, δηλαδή την οδηγία του 1998 για τη νομική προστασία των βιοτεχνολογικών παρεμβάσεων, η οποία ενσωματώθηκε το 1999 στο σύνολο κανόνων στους οποίους βασίζεται η πρακτική της ΕΓΔΕ.
Το EPO συνιστά ένα όργανο του οργανισμού που ιδρύθηκε από 39 συμβαλλόμενα κράτη για τη χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην Ευρώπη, αφού έχει αξιολογήσει τις αιτήσεις για πνευματική προστασία για εφευρέσεις. Αν και και τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας, το ΕΓΔΕ είναι ανεξάρτητο από την ένωση.
Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι, ακόμα και αν οι προτεινόμενοι κανόνες της Κομισιόν για τις NGT αλλάξουν, το γενικό νομικό πλαίσιο για τις βιοτεχνολογίες θα παραμείνει αμετάβλητο και το ίδιο θα συμβεί και με τη σύμβαση για το ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και τους κανονισμούς εφαρμογής αυτής της οδηγίας, σύμφωνα με δηλώσεις του Heli Pihlajamaa, κύριος διευθυντής του EPO για το δίκαιο και τις διαδικασίες για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, σε συνέντευξή του στην EURACTIV. Επιπλέον, σύμφωνα με το ίδιο ειδησεογραφικό μέσο, οι NGT εξακολουθούν να εμπίπτουν στον ορισμό των ΓΤΟ και οι νέοι κανόνες εξαρτώνται από το τρέχον πλαίσιο για τα ΓΤΟ.
Μέχρι στιγμής, για περίπου 9.000 αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για ΓΤΟ, έχουν χορηγηθεί περίπου 3.000 διπλώματα ευρεσιτεχνίας, που συνιστά περίπου το 30%. Να σημειωθεί, επίσης, ότι τα φυτά συμβατικής εκτροφής εξαιρούνται από τη δυνατότητα κατοχύρωσης, ενώ για τα βιολογικώς καλλιεργούμενα φυτά η δυνατότητα άνοιξε το 2015, κάτι που προκάλεσε τότε αντιδράσεις, με αποτέλεσμα τελικά να καταργηθεί.
Το πρώτο καθήκον του EPO είναι στη συνέχεια να ελέγξει εάν η εφεύρεση είναι πράγματι κατοχυρωμένη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρόκειται για φυτική ποικιλία που λαμβάνεται με συμβατική αναπαραγωγή. Ουσιαστικά, εξετάζεται εάν πρόκειται για καινοτομία που δεν έχει κάποιο γνωστό χαρακτηριστικό και δεν φτάνει απλά να είναι ΓΤΟ για να επιτευχθεί η κατοχύρωση.