Επιστημονική ανάλυση των πιθανών κινδύνων για τη δημόσια υγεία και αξιολογεί τα μέτρα προστασίας που εφαρμόζονται.
Ο αφθώδης πυρετός (FMD) είναι μια ιογενής ασθένεια που προσβάλλει ζώα με οπλές, όπως βοοειδή, νεροβούβαλους, πρόβατα, κατσίκες, χοίρους και ελάφια. Προκαλεί υψηλό πυρετό, φουσκάλες στο στόμα και στις οπλές, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως χωλότητα και μείωση της παραγωγικότητας.
Η μετάδοση του ιού γίνεται εύκολα μέσω επαφής με μολυσμένα ζώα, εξοπλισμό, οχήματα, ρούχα και ζωοτροφές. Λόγω της υψηλής μεταδοτικότητάς του, ο έλεγχος της νόσου απαιτεί εκτεταμένα μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του εμβολιασμού, της καραντίνας και, σε πολλές περιπτώσεις, της θανάτωσης των ζώων που έχουν προσβληθεί.
Όπως ενημερωθήκατε από το cibum, πρόσφατα η Γερμανία κατέγραψε το πρώτο κρούσμα αφθώδους πυρετού έπειτα από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, καθώς ο ιός ανιχνεύθηκε σε κοπάδι νεροβούβαλων στα περίχωρα του Βερολίνου. Οι τοπικές αρχές έθεσαν άμεσα σε εφαρμογή μέτρα περιορισμού, ενώ οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η ασθένεια είναι εξαιρετικά μεταδοτική μεταξύ των ζώων, αλλά σπάνια επηρεάζει τον άνθρωπο.
Η Γερμανία θεωρούνταν μέχρι τώρα απαλλαγμένη από τον αφθώδη πυρετό, με το τελευταίο καταγεγραμμένο κρούσμα να χρονολογείται από το 1988. Ο ιός εντοπίστηκε σε νεροβούβαλο στο κρατίδιο του Βρανδεμβούργου τον Ιανουάριο του 2025, γεγονός που οδήγησε σε άμεση κινητοποίηση των αρχών.
Για την αποτροπή της εξάπλωσης, δημιουργήθηκε ζώνη αποκλεισμού 3 χιλιομέτρων και ζώνη παρακολούθησης 10 χιλιομέτρων, εντός των οποίων απαγορεύεται η μεταφορά ζώων και προϊόντων ζωικής προέλευσης. Παράλληλα, τα προσβεβλημένα ζώα θανατώθηκαν, ενώ οι αρχές συνεχίζουν τις έρευνες για την πηγή της μόλυνσης.
Η επιστημονική γνωμοδότηση του BfR
Το Γερμανικό Ινστιτούτο Αξιολόγησης Κινδύνων (BfR) παρέχει λεπτομερή επιστημονική ανάλυση των πιθανών κινδύνων για τη δημόσια υγεία και αξιολογεί τα μέτρα προστασίας που εφαρμόζονται.
Το BfR επισημαίνει ότι οι ανθρώπινες λοιμώξεις από τον ιό του αφθώδους πυρετού είναι εξαιρετικά σπάνιες και απαιτούν άμεση, παρατεταμένη επαφή με μολυσμένα ζώα. Η κατανάλωση τροφίμων που έχουν υποστεί κατάλληλη θερμική επεξεργασία, όπως παστεριωμένο γάλα, γάλα σε σκόνη, βρεφικό γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα που παρασκευάζονται από αυτά, δεν ενέχει κίνδυνο μόλυνσης.
Σύμφωνα με το BfR, η παστερίωση στους 72°C για 15 δευτερόλεπτα μειώνει τη μολυσματικότητα του ιού κατά 10.000 έως 100.000 φορές. Επιπλέον, στη διαδικασία παραγωγής αποξηραμένων γαλακτοκομικών προϊόντων, η περαιτέρω θερμική επεξεργασία ενισχύει την αδρανοποίηση του ιού.
Ακόμα και σε πειράματα όπου χρησιμοποιήθηκαν εξαιρετικά υψηλές συγκεντρώσεις του ιού σε νωπό γάλα, η θερμική επεξεργασία αποδείχθηκε αποτελεσματική. Δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά μετάδοσης του ιού μέσω κατανάλωσης παστεριωμένου γάλακτος ή σχετικών προϊόντων.
Ο ιός του αφθώδους πυρετού ανήκει στο γένος Aphtovirus και διακρίνεται σε επτά ορότυπους (O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3, Asia 1). Είναι εξαιρετικά ανθεκτικός στην αφυδάτωση, το κρύο και τις υψηλές συγκεντρώσεις αλατιού, γεγονός που του επιτρέπει να παραμένει μολυσματικός στο νωπό γάλα, στο ανεπαρκώς θερμαινόμενο γάλα, στο κατεψυγμένο και στο παστό κρέας για αρκετούς μήνες.
Ωστόσο, ο ιός είναι ευαίσθητος σε χαμηλές τιμές pH και καταστρέφεται γρήγορα κάτω από pH 6,0. Αυτό σημαίνει ότι τρόφιμα με υψηλή οξύτητα δεν αποτελούν φορείς του ιού.
Από το 1921 έως το 2007, έχουν καταγραφεί μόνο 40 περιπτώσεις ανθρώπινης μόλυνσης από τον ιό του αφθώδους πυρετού, όλες ήπιες. Κατά τη μεγάλη επιδημία του 2001 στο Ηνωμένο Βασίλειο, με πάνω από 2.000 κρούσματα σε ζώα, δεν υπήρξε καμία ανθρώπινη μόλυνση.
Σύμφωνα με το BfR, οι ελάχιστες περιπτώσεις ανθρώπινης νόσησης έχουν καταγραφεί σε άτομα με άμεση και παρατεταμένη επαφή με άρρωστα ζώα, όπως κτηνοτρόφοι και εργαζόμενοι σε σφαγεία. Συμπτώματα περιλαμβάνουν ήπιο πυρετό και τοπικές φουσκάλες, που επουλώνονται πλήρως σε λίγες ημέρες.
Ωστόσο, το Ινστιτούτο διαβεβαιώνει ότι η κατανάλωση παστεριωμένου γάλακτος και προϊόντων του είναι ασφαλής, ενώ τα αυστηρά μέτρα περιορισμού που εφαρμόζονται αποσκοπούν στον έλεγχο της εξάπλωσης του ιού.
Ακολουθήστε το Cibum 
