Αναγνώστες του cibum, ζητούν πληροφορίες για την ασφάλεια της χρήσης του αερίου διοξειδίου του χλωρίου ClO2, σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό παραγωγής και επεξεργασίας τροφίμων και κυρίως σε επαγγελματικά ψυγεία.
Το διοξείδιο του χλωρίου (ClO2) είναι ένα πράσινο-κιτρινωπό αέριο με ισχυρή ικανότητα να προστατεύει από επιβλαβή βακτήρια. Η μεγαλύτερη πρόκληση για τη βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων είναι η προστασία των τροφίμων μέσω απολυμαντικών για την καταστροφή των μολυσματικών μικροοργανισμών. Το ClO2 δεν δημιουργεί τοξικά χλωριωμένα υποπροϊόντα που είναι ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του χλωρίου, είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την εξάλειψη των βιοφίλμ και παρατείνει την διάρκεια ζωής των φρέσκων προϊόντων. Γενικά οι ρυθμιστικοί φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο εγκρίνουν τη χρήση διοξειδίου του χλωρίου στη βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων.
Επιστημονική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιανουάριο έδειξε πως η εφαρμογή διοξειδίου του χλωρίου, σε αέρια και υδατική μορφή, έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική στον έλεγχο της μικροβιακής ανάπτυξης και στη διατήρηση της ποιότητας των νωπών προϊόντων, ωστόσο, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον αντίστοιχο τύπο προϊόντος και τις συνθήκες επεξεργασίας. Το αέριο ClO2 είναι πιο αποτελεσματικό από την υδατική μορφή. Αν και τα υδατικά διαλύματα ClO 2 μπορεί να είναι εύκολα στη χρήση, απαιτούν ένα επιπλέον στάδιο πλύσης.
Το ClO2, είτε σε αέρια είτε σε υδατική μορφή, αποσταθεροποιεί τις κυτταρικές μεμβράνες, αλλάζει τη διαπερατότητα της μεμβράνης και διακόπτει τη σύνθεση πρωτεϊνών στα μικρόβια, καθώς επίσης επηρεάζει τη βιοσύνθεση του αιθυλενίου και τον ρυθμό αναπνοής στα φρέσκα προϊόντα, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ποιότητας των νωπών προϊόντων. Γενικά, η αρχική μείωση του μικροβιακού φορτίου επηρεάζει σημαντικά τη μικροβιακή μόλυνση κατά την αποθήκευση των νωπών προϊόντων, με αποτέλεσμα την παρατεταμένη διάρκεια ζωής. Προηγούμενες μελέτες υποδεικνύουν ότι η συγκέντρωση και ο χρόνος έκθεσης του ClO2 είναι ζωτικής σημασίας για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας του ClO2 έναντι των μικροβίων, αλλά απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση για την αποκάλυψη των μηχανισμών που διέπουν τη ρύθμιση της ποιότητας των φρέσκων προϊόντων από το ClO2 .
Όσον αφορά τη χρήση αέριου διοξειδίου του χλωρίου σε επαγγελματικούς χώρους ψυχρής αποθήκευσης τροφίμων, παραθέτουμε την επιστημονική γνώμη της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων EFSA του 2016 για μία συγκεκριμένη μέθοδο παραγωγής ClO2 διαφορετική από αυτές που χρησιμοποιούνταν μέχρι τότε και έχουν γίνει αποδεκτοί ως προς την ασφάλεια. Με αυτή τη μέθοδο το αέριο παράγεται in situ από σωλήνες που περιέχουν δύο αντιδρώντα, τα οποία μετά από ενεργοποίηση απελευθερώνουν αργά αέριο ClO2.
Η γνωμοδότηση της Αρχής αναφέρει:
Κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ομάδα της EFSA για τα πρόσθετα τροφίμων και τις πηγές θρεπτικών ουσιών που προστίθενται στα τρόφιμα (ANS) γνωμοδότησε σχετικά με την ασφάλεια της χρήσης του αερίου διοξειδίου του χλωρίου ως συντηρητικού που απελευθερώνεται αργά σε χώρους ψυχρής αποθήκευσης τροφίμων. Το αέριο διοξείδιο του χλωρίου παράγεται από σωλήνες που περιέχουν δύο αντιδραστήρια, τα οποία κατά την ανάμειξη απελευθερώνουν αργά αέριο διοξείδιο του χλωρίου. Οι σωλήνες πρέπει να χρησιμοποιούνται σε χώρους ψυχρής αποθήκευσης ή σε ψυγεία.
Λαμβάνοντας υπόψη την αντιδραστική φύση του αέριου διοξειδίου του χλωρίου, η ομάδα εξέτασε σε ποιο βαθμό τα παράγονται χλωριωμένα είδη από την αλληλεπίδραση του αέριου διοξειδίου του χλωρίου, υπό τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, με ορισμένες πρότυπες μήτρες τροφίμων. Κατά την προσφεύγουσα, τα μόνα υποπροϊόντα που προκύπτουν από την προτεινόμενη χρήση αέριου διοξειδίου του χλωρίου είναι το χλωριώδες και το χλωρικό· ως εκ τούτου, αξιολογήθηκε και η ασφάλεια αυτών των υποπροϊόντων. Από τα στοιχεία που προσκόμισε ο αιτών, υπό πειραματικές συνθήκες οικιακής χρήσης, η επεξεργασία πρότυπων μητρών τροφίμων με αέριο διοξείδιο του χλωρίου οδήγησε σε χαμηλές ποσότητες υποπροϊόντων και δεν παρήγαγε χλωριωμένα οργανικά υποπροϊόντα.
Χλωρικό άλας δεν ανιχνεύθηκε. Κατά συνέπεια, λαμβάνοντας υπόψη τις αμελητέες ποσότητες σε υποδείγματα πινάκων τροφίμων της μητρικής ένωσης και των υποπροϊόντων του χλωριώδους και του χλωρικού, σε συνδυασμό με τη διαθέσιμη βάση δεδομένων τοξικότητας, η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, υπό τις συνθήκες οικιακής χρήσης ψυγείων που πρότεινε ο αιτών, η κατανάλωση τροφίμων που έχουν υποστεί επεξεργασία με αέριο διοξείδιο του χλωρίου δεν αποτελεί ανησυχία για την ασφάλεια. Ο κίνδυνος που προκύπτει από την έκθεση του καταναλωτή σε διοξείδιο του χλωρίου με εισπνοή δεν αξιολογήθηκε, διότι δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα της ειδικής ομάδας. Η ειδική ομάδα έκρινε ότι θα ήταν δικαιολογημένη μια νέα αξιολόγηση σε περίπτωση μεταβολής των όρων χρήσης.
Σύσταση
Η Ομάδα της EFSA συνέστησε να λαμβάνεται υπόψη ιδιαίτερα ο κίνδυνος εισπνοής αερίου ClO2
στην περίπτωση μεγάλων χώρων ψύξης. Από την άποψη αυτή, η ομάδα εφιστά την προσοχή στον κίνδυνο κακής χρήσης π.χ. μεγάλοι σωλήνες για την παραγωγή ClO2 που χρησιμοποιούνται σε ψυγεία.
Ακολουθήστε το Cibum 
