Κατά 44% αυξήθηκαν οι τροφιμογενείς εστίες – «Σάρωσαν» σαλμονέλα και καμπυλοβακτηρίωση – Στατιστικά στοιχεία EFSA και ECDC.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων και το ECDC, δημοσίευσαν στατιστικά στοιχεία για τις τροφιμογενείς ασθένειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2022 με την καμπυλοβακτηρίωση και τη σαλμονέλωση να είναι οι συχνότερα αναφερόμενες νόσοι στους ανθρώπους. Οι πληροφορίες σχετικά με τις ζωονοσογόνους νόσους δημοσιεύθηκαν στην τελευταία ετήσια έκθεση της ΕΕ για τις ζωονόσους στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία».
Ο αριθμός των τροφιμογενών εστιών που αναφέρθηκαν στην ΕΕ αυξήθηκε κατά 44 %, από 4.005 το 2021 σε 5.763 εστίες το 2022, φθάνοντας σε παρόμοια επίπεδα με τα προ της πανδημίας έτη και προκαλώντας τον υψηλότερο αριθμό θανάτων που σχετίζονται με εστίες την τελευταία δεκαετία (64). Οι θάνατοι αποδόθηκαν κυρίως στη Listeria monocytogenes και συνδέονταν με μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων, από το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα μέχρι τα ψάρια και τα λαχανικά. Η συχνότερη χρήση της αλληλουχίας ολόκληρου του γονιδιώματος μπορεί να έχει ενισχύσει την ευαισθησία της επιτήρησης, αυξάνοντας έτσι την ικανότητα ανίχνευσης εστιών στα κράτη μέλη.
Στην Ελλάδα το 2022 καταγράφηκαν 34 εστίες τροφιμογενών ασθενειών με τον συνολικό αριθμό κρουσμάτων να ανέρχεται σε 383. Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα σαλμονέλας που αναφέρθηκαν στην Ελλάδα συνολικά ήταν 41 με τα 32 να οφείλονται σε κατανάλωση κοτόπουλου και τα υπόλοιπα 9 σε χοιρινό. Όσον αφορά στην καμπυλοβακτηρίωση στους 85 ασθενείς που έγιναν αναλύσεις στους 55 βρέθηκαν δείγματα Campylobacter άνω των 1.000 CFU/g. Για τη Βρουκέλλωση τα κρούσματα στην Ελλάδα παρουσίασαν σημαντική πτωτική τάση 5ετίας από το 2018 έως το 2022.
Σάρωσαν στη Ευρώπη Καμπυλοβακτηρίωση και σαλμονέλα
Ο αριθμός των αναφερόμενων κρουσμάτων καμπυλοβακτηρίωσης, η οποία είναι η πιο συχνή ζωονοσογόνος νόσος, παρέμεινε σταθερός το 2022 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, με 137,107 κρούσματα. Το κρέας κοτόπουλου ήταν η πιο κοινή πηγή των λοιμώξεων.
Η σαλμονέλωση ήταν η δεύτερη περισσότερο αναφερθείσα ζωονοσογόνος νόσος, με 65,208 κρούσματα το 2022, σε σύγκριση με 60,169 το 2021. Ωστόσο, δεκαεννέα κράτη μέλη και το Ηνωμένο Βασίλειο (Βόρεια Ιρλανδία) πέτυχαν με επιτυχία όλους τους καθορισμένους στόχους για τη μείωση της σαλμονέλας στα πουλερικά. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό από το 2018, όταν 14 κράτη μέλη πέτυχαν όλους τους στόχους — ορόσημο στις συλλογικές προσπάθειες για την καταπολέμηση των ζωονοσογόνων νόσων και την προστασία της δημόσιας υγείας.
«Ο αριθμός των αναφερόμενων κρουσμάτων σε ανθρώπους για τις δύο συχνότερες τροφιμογενείς νόσους παραμένει σε χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι πριν από την πανδημία», δήλωσε ο Ole Heuer, επικεφαλής του τμήματος επιδημικών ασθενειών στο ECDC. «Ωστόσο, δεδομένου του αντίκτυπου αυτών των λοιμώξεων στην ανθρώπινη υγεία, απαιτείται περαιτέρω επαγρύπνηση και προσπάθειες για τη μείωση του αριθμού των κρουσμάτων.»
Αύξηση των λοιμώξεων από τον ιό του Δυτικού Νείλου
Το 2022 ήταν το έτος με τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων από τον ιό του Δυτικού Νείλου που καταγράφηκε ποτέ στην ΕΕ (1.1133 κρούσματα), με το 2018 να είναι το έτος με τον υψηλότερο αριθμό μέχρι στιγμής (1.612 κρούσματα). Αυτοί οι πρωτοφανείς υψηλοί αριθμοί μπορεί να οφείλονται στις ευνοϊκότερες κλιματικές συνθήκες για τη δραστηριότητα των κουνουπιών.
«Η κλιματική αλλαγή αυξάνει την αύξηση των ασθενειών που μεταδίδονται από φορείς. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σήμερα μια προσέγγιση «Μία υγεία» που ενσωματώνει εκτιμήσεις κινδύνου για τον άνθρωπο και τα ζώα είναι ο δρόμος προς τα εμπρός», δήλωσε ο Frank Verdonk, επικεφαλής της Μονάδας Βιολογικών Κινδύνων & Υγείας και Ευημερίας των Ζώων της EFSA.
Το 2022, 431 πτηνά και 166 άλογα βρέθηκαν θετικά στον ιό του Δυτικού Νείλου στην ΕΕ, περίπου διπλάσια από τα στοιχεία του προηγούμενου έτους. Ο ιός επέκτεινε επίσης τη γεωγραφική του περιοχή, φθάνοντας σε περιοχές που προηγουμένως δεν είχαν επηρεαστεί (νοτιοδυτική Γαλλία, βόρεια Γερμανία και νότια Ιταλία).
Η έκθεση αυτή δεν εξετάζει μόνο σποραδικά αναφερόμενα κρούσματα ασθενειών, αλλά επίσης διερευνά τροφιμογενείς επιδημίες — περιπτώσεις κατά τις οποίες τουλάχιστον δύο άτομα προσβάλλονται από την ίδια ασθένεια από την κατανάλωση των ίδιων μολυσμένων τροφίμων.
Η EFSA δημοσίευσε επίσης χάρτες ιστορίας και πίνακες εργαλείων που παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη Brucella, τη ζωονοσογόνο φυματίωση και την παραγωγή τοξινών Shiga E. coli και επιτρέπουν την αναζήτηση και την απεικόνιση δεδομένων.
Ακολουθήστε το Cibum 
