Κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ζητήθηκε από την ομάδα της EFSA για τη διατροφή, τα νέα τρόφιμα και τα αλλεργιογόνα τροφίμων (NDA) να γνωμοδοτήσει σχετικά με την ασφάλεια της σκόνης φακής νερού ή duckweeds ως νέου τροφίμου (NF). Στις 15 Νοεμβρίου εκδόθηκε από την EFSA η επιστημονική άποψη, με την οποία τεκμηρίωσε το σκεπτικό της.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, το 2018, η εταιρεία Parabel Ltd υπέβαλε αίτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την τοποθέτηση σκόνης φακής νερού της υποοικογένειας Lemnaceae στην ενωσιακή αγορά.
Το NF προτείνεται για χρήση ως συστατικό τροφίμων σε διάφορα τρόφιμα σε διαφορετικά μέγιστα επίπεδα, ανάλογα με την κατηγορία των τροφίμων, για τον γενικό πληθυσμό και για χρήση σε συμπληρώματα διατροφής που απευθύνονται μόνο σε ενήλικες. Συγκεκριμένα, προορίζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο ως συστατικό τροφίμων σε βότανα, μπαχαρικά και καρυκεύματα, σάλτσες, σούπες και ζωμούς, πρωτεϊνικά προϊόντα, διαιτητικά τρόφιμα για τον έλεγχο του βάρους.
Παράγεται από καλλιεργούμενα μέλη φακών νερού, υδρόβιων φυτών που ανήκουν στην υποοικογένεια Lemnoideae της οικογένειας Araceae και αντιπροσωπεύονται από πέντε γένη (Lemna, Wolffia, Wolffiella, Landoltia και Spirodela). Αποτελείται από πρωτεΐνες (35-55%), φυτικές ίνες, λιπαρά, τέφρα και μικροθρεπτικά συστατικά.
Πρόκειται για μικρά και ταχέως αναπτυσσόμενα μονοκοτυλήδονα φυτά με παρόμοια μορφολογικά χαρακτηριστικά, εμποδίζοντας τη διαφοροποίηση μεταξύ πολλών από τα 38 υφιστάμενα είδη που έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα. Οι φακές νερού απαντώνται σε όλο τον κόσμο εκτός από τις πολικές περιοχές και τις ερήμους. Ωστόσο, η κατανομή των ειδών ποικίλλει ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή. Το NF παράγεται από πολυκαλλιέργεια που αποτελείται από είδη του γένους Lemna (70-100%).
Τα duckweeds χρησιμοποιούνται εδώ και γενιές, ως ζωοτροφές για ψάρια, πουλερικά, πάπιες και χοίρους. Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ολοκλήρωσε την αξιολόγηση του NF το 2018, για την προβλεπόμενη χρήση του ως συστατικού τροφίμων και γενικής πηγής πρωτεϊνών στα τρόφιμα σε επίπεδα που κυμαίνονται από 3% έως 20% και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το NF είναι γενικώς αποδεκτό ως ασφαλές (GRAS) υπό τους προβλεπόμενους όρους χρήσης. Επίσης, η Health Canada υπέβαλε δήλωση το 2018 ότι τα είδη duckweeds W. globosa και L. minor έχουν ιστορικό ασφαλούς χρήσης ως τρόφιμα στον Καναδά και, ως εκ τούτου, μπορεί το προϊόν να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες κατηγορίες τροφίμων από 1 έως 24 g/μερίδα.
Η συγκέντρωση ιχνοστοιχείων, βαρέων μετάλλων και μικροβιολογικών παραμέτρων στο NF εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες καλλιέργειας του φυτικού υλικού και τη σύνθεση του χρησιμοποιούμενου λιπάσματος. Λαμβάνοντας υπόψη τα μικροβιολογικά δεδομένα, η επιτροπή πρότεινε τη μείωση των προδιαγραφών για τον αριθμό της ολικής μικροβιακής χλωρίδας από 50.000 σε 20.000 cfu/g.
Με βάση τη συγκέντρωση πρωτεϊνών, η κατανάλωση του NF μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις.
Με βάση τα δεδομένα σύνθεσης που παρουσιάζονται, η πρόσληψη του NF δεν οδηγεί σε πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών που υπερβαίνουν τα καθιερωμένα ανώτερα επίπεδα (UL). Ωστόσο, η ειδική ομάδα σημειώνει ότι δεν έχει συσταθεί UL για το μαγγάνιο (Mn) στην ΕΕ. Όπως αναφέρεται στην γνώμη, «η από του στόματος έκθεση σε μαγγάνιο πέραν του κανονικά παρόντος στα τρόφιμα και τα ποτά θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία χωρίς να αποδεικνύεται κανένα όφελος για την υγεία». Αναμένεται σημαντική αύξηση της πρόσληψης Mn με την κατανάλωση του NF, γεγονός που αποτελεί ανησυχία για την ασφάλεια.
Ως εκ τούτου, η ειδική ομάδα δεν μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα σχετικά με την ασφάλεια του NF και επισημαίνει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη αξιολόγηση UL για το μαγγάνιο Mn.
Το Panel κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ασφάλεια της σκόνης από φακή νερού, δεν μπορεί να καθοριστεί.
Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την επιστημονική γνώμη της EFSA, μπορείτε να επισκεφθείτε τον πιο κάτω σύνδεσμο:
https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2021.6845
Ακολουθήστε το Cibum 
