Αυθεντικότητα ελληνικού μελιού Νήσων Β.Α. Αιγαίου, με σκοπό την προστασία του εθνικού προϊόντος.
Το μέλι ως προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας έχει σημαντική θέση ανάμεσα στις διατροφικές επιλογές των καταναλωτών παρά την υψηλή τιμή του. Μάλιστα ιδιαίτερη προτίμηση δίνεται στα μέλια συγκεκριμένης βοτανικής προέλευσης και γεωγραφικής περιοχής. Για το λόγο αυτό το μέλι γίνεται συχνά αντικείμενο δόλιων πρακτικών όπως είναι η παραπλανητική επισήμανσή του ως προς τη βοτανική και γεωγραφική του προέλευση και η έμμεση ή άμεση προσθήκη ευτελέστερων γλυκαντικών ουσιών.
Ο έλεγχος της νοθείας και της αυθεντικότητάς του αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την προστασία του ελληνικού μελιού και των συμφερόντων των καταναλωτών. Το Γενικό Χημείο Κράτους της Ελλάδας στο πλαίσιο μελέτης που εκπόνησε (Έργο 18Ε.5.2.07 της Α.Α.Δ.Ε.) διαθέτει σημαντικό αριθμό αυθεντικών μελιών από την Ικαρία και τη Σάμο τα οποία έχει αναλύσει ως προς τις φυσικοχημικές τους παραμέτρους και το μικροσκοπικό τους προφίλ.
Η Ικαρία είναι στο μεγαλύτερο μέρος της καλυμμένη από Ερείκη (κυρίως Erica manipuliflora και Erica arborea), κουμαριές (Arbutus unedo), πρίνους και βελανιδιές (Quercus spp) και πευκοδάση του είδους Pinus brutia (τραχεία πεύκη).
Τα κυριότερα είδη μελιού που παράγονται στην Ικαρία είναι:
- μέλι από πεύκο
Κύριος τρύγος είναι ο φθινοπωρινός – αρχές Σεπτεμβρίου. Κάποιοι μελισσοκόμοι τρυγούν και ανοιξιάτικο πευκόμελο, τον Μάιο. Παράγεται στην περιοχή των Ραχών (βορειοδυτική Ικαρία). Η περιοχή όπου παράγεται το πευκόμελο οριοθετείται ανάμεσα στις περιοχές Νας – Αυλάκι – Πέζι.
- μέλι από χειμωνιάτικο ρείκι (Erica manipuliflora, άναμα)
Ο τρύγος γίνεται τον Δεκέμβριο (χειμωνιάτικος τρύγος). Το άναμα παράγεται τόσο στη βόρεια όσο και στη νότια πλευρά της Ικαρίας και συγκεκριμένα στις περιοχές Μονοκάμπι, Κιόνι, Πλουμάρι (βόρεια) και Καρκινάγρι, Καλού, Τράπαλο, Μαγγανίτης και Άγιος Κήρυκος (νότια). Μπορεί να συνυπάρχει και μικρή ποσότητα από μέλι κουμαριάς (Arbutus unedo). Επίσης τις ευνοϊκές για το θυμάρι χρονιές μπορεί να παραχθεί και μικρή ποσότητα πευκοθύμαρου με μεταφορά των πλαισίων στις περιοχές του Φάρου (βορειανατολική Ικαρία) και Κοσκινά (κεντρική Ικαρία), όπου υπάρχει θυμάρι.
Τα δάση πεύκης στη Σάμο καλύπτουν κυρίως τις ορεινές περιοχές του βόρειου τμήματος του νησιού. Στα χαμηλά επικρατεί η τραχεία πεύκη (Pinus brutia) που φτάνει μέχρι τη θάλασσα ενώ σε υψόμετρο άνω των 700 m σχεδόν επικρατεί η μαύρη πεύκη (Pinus nigra), η οποία όμως δεν δίνει μέλι. Τα μεγαλύτερα πευκοδάση υπάρχουν στον Καρβούνη, ενώ ο Κέρκης έχει λιγότερα που βρίσκονται κυρίως στις ανατολικές και τις βορειοδυτικές πλαγιές του. Υπάρχουν επίσης αρκετές καστανιές (κυρίως στο βόρειο Καρβούνη και ανατολικό Κέρκη), Quercus spp (αριά, βελανιδιά), Fraxinus (φράξος), Arbutus (κουμαριές) και άλλα δέντρα, θάμνοι και πολλά είδη φυτών. Η νότια, νοτιοδυτική και ανατολική Σάμος έχουν αρκετό θυμάρι. Η μελισσοκομική χλωρίδα είναι πλούσια με ανθοφορίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Τα κύρια είδη μελιού που παράγονται στη Σάμο είναι: πευκόμελο θερινού τρύγου που αποτελεί τον κύριο τρύγο (τρύγος Αυγούστου) και μέλι φθινοπωρινού τρύγου από πεύκο, κισσό, χαρουπιά (τρύγος Οκτωβρίου).
Για την πληρέστερη αποτύπωση του μελισσοκομικού προφίλ των μελιών της Ικαρίας και της Σάμου, 50 από τα μέλια αυτά, στην πλειοψηφία τους πευκόμελα και μικρός αριθμός μελιών από πεύκο-κισσό-χαρουπιά και πεύκο-θυμάρι, στάλθηκαν στο Γενικό Χημείο του Κράτους της Κύπρου – στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου συνεργασίας των δύο Υπηρεσιών – για την πραγματοποίηση αναλύσεων με την ισοτοπική μέθοδο Site-Specific Natural Isotopic Fractionation – Nuclear Magnetic Resonance, Πυρηνικός Μαγνητικός Συντονισμός του Φυσικού Ισοτοπικού Διαχωρισμού (SNIF-NMR), λόγω του κατάλληλου εξοπλισμού και της τεχνογνωσίας που διαθέτει το
Γενικό Χημείο της Κύπρου. Καταγράφονται και συγκρίνονται τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την ανάλυση των μελιών αυτών με τις «παραδοσιακές» μεθόδους και την ισοτοπική μέθοδο και εξετάζεται εάν ο συνδυασμός φυσικοχημικών, μικροσκοπικών και ισοτοπικών αναλύσεων θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση δόλιων πρακτικών στον τομέα του μελιού.
Ακολουθήστε το Cibum 
