Κατανάλωση Υπερεπεξεργασμένων Προϊόντων Τροφίμων και Ποτών σε νηστεύοντα πληθυσμό της Ελληνικής Χριστιανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Το καθεστώς νηστείας στην Ορθόδοξη Χριστιανική Θρησκεία (Christian Orthodox church (COC) ) ακολουθείται τόσο από πιστούς όσο και ως μέρος της παράδοσης στην Ελλάδα για 180–200 ημέρες ετησίως, δηλαδή τα Χριστούγεννα (40 ημέρες), το Πάσχα (48 ημέρες), την Κοίμηση της Θεοτόκου (14 ημέρες) και τους Αγίους Αποστόλους ( 0–30 ημέρες ανάλογα με το Πάσχα). Επίσης κάποιοι νηστεύουν, κάθε Τετάρτη και Παρασκευή και σε τρεις ακόμη καθημερινές γιορτές (5 Ιανουαρίου, 29 Αυγούστου, 14 Σεπτεμβρίου). Οι συστάσεις νηστείας COC περιλαμβάνουν την αποφυγή κόκκινου και λευκού κρέατος, αυγών και γαλακτοκομικών προϊόντων καθώς και ελαιόλαδου και κρασιού κατά τη διάρκεια ορισμένων ημερών.
Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα (UPFs) είναι μια κατηγορία προϊόντων διατροφής που έχουν υποστεί εκτεταμένη βιομηχανική επεξεργασία και, συνήθως, περιέχουν πολλά πρόσθετα, με αποτέλεσμα συχνά ένα προϊόν που είναι πολύ εύγευστο, βολικό και έχει μεγάλη διάρκεια ζωής. Αυτά τα τρόφιμα συνήθως παρασκευάζονται από φθηνά συστατικά και μερικές φορές διατίθενται σε μεγάλο βαθμό από τη βιομηχανία τροφίμων. Επιπλέον, συνήθως περιέχουν υψηλές ποσότητες αλατιού, ζάχαρης, ανθυγιεινών λιπών και διαφόρων τεχνητών συστατικών και έχουν υψηλή ενεργειακή πυκνότητα. Ως εκ τούτου, τα UPF έχουν συσχετιστεί με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, ειδικά όταν καταναλώνονται σε υπερβολική ποσότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η τακτική κατανάλωση UPFs έχει συνδεθεί με αρκετές καρδιομεταβολικές διαταραχές όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιακές παθήσεις, η υψηλή αρτηριακή πίεση (BP) και το μεταβολικό σύνδρομο (MetS – Συνδυασμός διαβήτη, υψηλής αρτηριακής πίεσης (υπέρταση) και παχυσαρκίας). Αντίθετα, μια δίαιτα που βασίζεται σε ολόκληρα, μη επεξεργασμένα ή ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των φρούτων, των λαχανικών, των δημητριακών ολικής αλέσεως, των οσπρίων και των υγιεινών λιπαρών, όπως στη μεσογειακή διατροφή, το διατροφικό πρότυπο COC ή η φυτικής προέλευσης δίαιτα, θεωρείται γενικά πιο ωφέλιμη για τη συνολική υγεία και ευεξία.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrients από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Διεθνές Πανεπιστήμιο, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης διερεύνησε τη λήψη UPF και τη συσχέτισή της με το μεταβολικό σύνδρομο (MetS) σε έναν θρησκευτικό πληθυσμό νηστείας Χριστιανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (COC) στην Ελλάδα. Στη μελέτη συμμετείχαν 400 άτομα που ακολουθούσαν τη μεσογειακή διατροφή, τα οποία διαχωρίστηκαν ως “νηστευτές” και μη “νηστευτές” COC. Την ομάδα νηστείας COC ( n = 200, 131 γυναίκες) αποτελούσαν άτομα που νήστευαν τακτικά από την παιδική τους ηλικία, ή για τουλάχιστον τα τελευταία δώδεκα συνεχόμενα χρόνια. Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που εστιάζει στην κατανάλωση UPF σε πληθυσμό νηστείας COC.
Όπως διαπιστώθηκε οι «νηστευτές» κατανάλωναν σημαντικά λιγότερο κοτόπουλο, γαλοπούλα και βοδινό και σημαντικά περισσότερα θαλασσινά, ψάρια, σαλιγκάρια, προϊόντα σόγιας και φρέσκα φρούτα, όσον αφορά τα μη επεξεργασμένα ή ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, καθώς και σημαντικά περισσότερες τηγανητές πατάτες και ελιές όσον αφορά τα επεξεργασμένα τρόφιμα, σε σύγκριση με τους μη νηστευτές (τηγανιτές πατάτες τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα και ελιές σχεδόν καθημερινά). Επίσης το μεγαλύτερο ποσοστό όσων νήστευαν έπιναν τσάι τουλάχιστον τρεις ή περισσότερες φορές την εβδομάδα. Όσον αφορά τα UPFs, καταγράφηκε σημαντικά χαμηλότερη πρόσληψη χοιρινών λουκάνικων, κέτσαπ και μουστάρδας καθώς και σημαντικά υψηλότερη κατανάλωση μαργαρίνης και ταραμοσαλάτας στα νηστίσιμα σε σύγκριση με τα μη νηστίσιμα. Οι νηστευτές με MetS κατανάλωναν συχνότερα UPF (όπως τυριά, μπισκότα και κέικ) από όσους νηστεύουν χωρίς MetS. Ομοίως, όσοι δεν νηστεύουν με MetS είχαν αυξημένη πρόσληψη UPFs (όπως ψωμί και δημητριακά πρωινού Coco Pops) σε σχέση με όσους δεν νηστεύουν χωρίς MetS.
Η Μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα πως η υιοθέτηση μιας πιο υγιεινής διατροφής, δηλαδή χαμηλής πρόσληψης UPF και πλούσιας σε κατανάλωση μη επεξεργασμένης τροφής, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, και όχι μόνο κατά τις περιόδους νηστείας, μπορεί να αποτρέψει τη συχνότητα εμφάνισης MetS στους νηστευτές COC. Ορισμένοι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες, όπως το κάπνισμα, η εκπαίδευση και ο γάμος, μπορεί να επηρεάσουν την κατανάλωση UPF. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την αξιολόγηση της πρόσληψης UPF σε μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος ενηλίκων που ακολουθούν το καθεστώς νηστείας COC και σε διαφορετικές χώρες για να αποσαφηνιστούν οι διατροφικές συνήθειες και οι πιθανές επιπτώσεις τους στην υγεία για αυτόν τον μοναδικό πληθυσμό σε περιόδους μη νηστείας.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Κοκκινοπούλου Α, Κατσίκη Ν, Πάγκαλος Ι, Ροδόπαιος ΝΕ, Κουλούρη Α.Α., Βασάρα Ε, Παπαδοπούλου Σ.Κ., Σκεπαστιανός Π, Χασαπίδου Μ, Καφάτος Α.Γ. Κατανάλωση Υπερεπεξεργασμένων Τροφίμων
Ακολουθήστε το Cibum 
