Της Μυλαίδης Στούμπου*
Κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι μια ευκαιρία να χαιρετίσουμε για την πρόοδο που έχουμε κάνει στην προώθηση της ισότητας των φύλων, αλλά και να ενεργοποιηθούμε για τα επόμενα βήματα της διαδρομής.
Ας αναλογιστούμε τι έγινε τους τελευταίους 12 μήνες στη χώρα μας. Οι Ελληνίδες πρωτοστάτησαν στη μάχη κατά της πανδημίας. Γιατροί και νοσοκόμες πάλεψαν να σώσουν ζωές ξεχνώντας τι θα πει ξεκούραση και διακοπές. Γυναίκες επιχειρηματίες αγωνίστηκαν για να στηρίξουν επιχειρήσεις και να διασώσουν εργασιακές θέσεις. Γυναίκες εργαζόμενες συνδύασαν με πολύ κόπο τη φροντίδα του σπιτιού και της οικογένειας με το νέο μοντέλο της τηλε-εργασίας. Έρευνα που διεξήγαγε η Επιτροπή Women in Business του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου για την επίδραση της πανδημίας στην καθημερινότητα και την εργασία έδειξε ότι κάτω από συνθήκες παραμονής στο σπίτι, οι γυναίκες συνδέθηκαν ακόμα πιο έντονα με τον παραδοσιακό τους ρόλο. Η πανδημία διόγκωσε ήδη υπάρχοντα προβλήματα που αφορούν την εργασία των γυναικών: περισσότερο επισφαλής εργασία, λιγότερο αμειβόμενη, λιγότερες προοπτικές εξέλιξης, περισσότερο επιβαρυμένος προσωπικός χρόνος.
Επιπλέον, το 2021 χαρακτηρίστηκε από την έξαρση της έμφυλης βίας. Η Ελληνική Αστυνομία καταγράφει κάθε ημέρα 19 περιστατικά ενδο-οικογενειακής βίας. Μέσα στο 2021, 5.705 γυναίκες έπεσαν θύματα ενδο-οικογενειακής κακοποίησης (έναντι 3.626 το 2020), ενώ η ελληνική κοινωνία συγκλονίστηκε από την ωμή βία 17 γυναικοκτονιών. Ο όρος γυναικοκτονία μπήκε για τα καλά στο λεξιλόγιό μας, ενώ οι γυναίκες θύματα – γνωστές πια με τα μικρά τους ονόματα – ευαισθητοποίησαν με τον άδικο χαμό τους τα αντανακλαστικά όλων μας. Σε αυτή την ζοφερή εικόνα, προστέθηκαν και τα περιστατικά της σεξουαλικής παρενόχλησης στον αθλητισμό και τις τέχνες – το ελληνικό #metoo.
Συνολικά, η Ελλάδα παραμένει στην τελευταία θέση του Δείκτη Ισότητας για το 2021 που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για τα Θέματα Ισότητας των Φύλων. Με επίδοση 52,5 πολύ χαμηλότερη από το μέσο όρο 68 των χωρών της ΕΕ, η Ελλάδα δεν καταγράφει πρόοδο, ενώ η μεγαλύτερη διαφορά παρουσιάζεται στη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις ευθύνης είτε αυτές αφορούν την πολιτική και τα δημόσια αξιώματα είτε αφορούν την ηγεσία επιχειρήσεων σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας. Κι αν η αρχή έγινε με τη νομοθεσία για την εταιρική διακυβέρνηση που επιβάλλει ποσόστωση 25% στα Διοικητικά Συμβούλια των εισηγμένων επιχειρήσεων, η εφαρμογή του νόμου βρίσκει τις περισσότερες εταιρίες να έχουν τοποθετήσει γυναίκες σε μη εκτελεστικές θέσεις. Μόνο μία επιχείρηση έχει γυναίκα πρόεδρο και μόνο μία διευθύνουσα σύμβουλο.
Κοιτώντας μπροστά, υπάρχουν ευκαιρίες η θέση της Ελληνίδας να ενισχυθεί και μαζί της και η συνολική επιρροή του μισού πληθυσμού της χώρας στην οικονομική και την κοινωνική ζωή του τόπου.
Συγκεκριμένα:
Όσον αφορά τη βία κατά των γυναικών, το θάρρος των θυμάτων, η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και η προετοιμασία των θεσμών αποτελούν σημαντική ευκαιρία. Η γραμμή βοήθειας 15900, η δημιουργία ειδικών τμημάτων αντιμετώπισης της ενδο-οικογενειακής βίας στην Ελληνική Αστυνομία με την συνδρομή ψυχολόγων και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση που ξεκίνησε στα σχολεία είναι βήματα στη σωστή κατεύθυνση. Επιπλέον, ο νέος εργασιακός νόμος 4808/2021 είναι αμείλικτος στο θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης και θέτει αυστηρότατο πλαίσιο εφαρμογής από την πρόληψη (εκπαίδευση εργαζομένων) μέχρι την αντιμετώπιση φαινομένων βίας στην εργασία.
Η δεύτερη ευκαιρία συνδέεται με την ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Κι εδώ υπάρχει πρόοδος από πλευράς νομοθεσίας με προβλέψεις για περισσότερες άδειες – πατρότητας, φροντιστή, γονική – μέσα από τον νέο εργασιακό νόμο. Παράλληλα, το «Σήμα Ισότητας» επιβραβεύει τις επιχειρήσεις που έχουν ξεχωρίσει στην προστασία της εργασίας και στην καλύτερη εξισορρόπηση της εργασιακής και οικογενειακής ζωής. Η μεγαλύτερη ευκαιρία όμως έρχεται με την εμφάνιση της υβριδικής εργασίας. Παρά τον βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο της τηλε-εργασίας σε συνθήκες πανδημίας, η μεγαλύτερη ευελιξία μπορεί να υποστηρίξει μακροπρόθεσμα περισσότερες γυναίκες να συνδυάσουν αποτελεσματικά επαγγελματική και οικογενειακή ζωή. Στην ΕΕ σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης – οι περισσότεροι είναι γυναίκες – δηλώνουν πρόθυμοι να μετακινηθούν σε θέσεις πλήρους απασχόλησης εάν υπήρχε επιλογή για ευέλικτη εργασία. Η υβριδική μορφή εργασίας παρέχει περισσότερες δυνατότητες εισόδου στην αγορά εργασίας και διατήρησης θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης. Και οι γυναίκες το χρειάζονται.
H ανάκαμψη της οικονομίας στηρίζεται στην επιτάχυνση της υιοθέτησης της ψηφιακής τεχνολογίας. Μέσα σε λίγους μόνο μήνες, η ψηφιοποίηση των διαδικασιών, ο αυτοματισμός της παραγωγής, η παροχή πληθώρας ψηφιακών υπηρεσιών – κυβερνητικών και μη – έχει επιταχυνθεί κατά τρία έως πέντε χρόνια. Η τάση αυτή θα συνεχιστεί και η ανάγκη για ταλέντα με προηγμένες τεχνολογικές δεξιότητες θα αυξηθεί. Κι αυτή είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί. Όταν σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μόνο το 18% των ειδικών που εργάζονται σε ψηφιακές θέσεις εργασίας στην Ελλάδα είναι γυναίκες, η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία πρέπει να είναι εθνικός στόχος. Μάλιστα όταν το έλλειμμα ταλέντων στον ψηφιακό τομέα μετράει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας πανευρωπαϊκά. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τα κορίτσια να σπουδάσουν σε κλάδους της επιστήμης και της τεχνολογίας και να υποστηρίξουμε τις γυναίκες ιδρυτές να αναπτύξουν τις ψηφιακές τους επιχειρήσεις.
Τέλος, οι ηγέτιδες μπορούν να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο στη συνολική ενίσχυση της επιρροής των γυναικών. Η Ελλάδα έχει για πρώτη φορά γυναίκα Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν στο τιμόνι τους γυναίκες. Μαζί με αυτές, θαυμάζουμε πολλά πρότυπα γυναικών ηγετών στην πολιτική, την επιστήμη και τις επιχειρήσεις. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών σε ηγετικές θέσεις πρέπει να γίνει ο κανόνας και όχι η εξαίρεση ή η αναγκαία συνθήκη βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Οι διεθνείς έρευνες δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που έχουν περισσότερες γυναίκες στις ηγετικές τους ομάδες έχουν καλύτερες επιδόσεις και στην καινοτομία και στα οικονομικά τους αποτελέσματα. Και οι ηγέτιδες είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, παίρνουν πιο συχνά δημόσια θέση για την ισότητα των φύλων στην εργασία, καθοδηγούν και υποστηρίζουν άλλες γυναίκες, εμπνέουν, ενδυναμώνουν.
Σήμερα, οι γυναίκες είναι φτιαγμένες για την επιστήμη, για την τεχνολογία, για τις επιχειρήσεις, για την πολιτική. Οι γυναίκες αποδεικνύουν ότι σταδιοδρομία και οικογένεια μπορούν να συνδυαστούν. Οι γυναίκες είναι ικανές να ηγηθούν. Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι για όλες τις γυναίκες που δεν θέλουν να συμβιβαστούν με την ανισότητα, είναι για όλους εμάς που επιλέγουμε να αμφισβητήσουμε τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις. Οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της ανάκαμψης για την Ελλάδα. Για εμάς και για τις κόρες μας, για το μέλλον μας.
(*) Η Μυλαίδη Στούμπου είναι πρόεδρος της Επιτροπής Women in Business του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου
ΑΠΕ
Ακολουθήστε το Cibum 
