Αν και εκ πρώτης – σαν ιδέα τουλάχιστον – μπορεί να μην ακούγεται και πολύ δελεαστική, όπως φαίνεται, δεν είναι λίγοι εκείνοι που δείχνουν πρόθυμοι να συμπεριλάβουν τις τροφές από έντομα στη διατροφή τους.
Ο λόγος για πολλούς (μη vegan) χορτοφάγους και παμφάγους, οι οποίοι, σύμφωνα με μελέτη, δήλωσαν πως θα κατανάλωναν τρόφιμα που θα προέρχονται από έντομα, δίνοντας έτσι τη δική τους απάντηση στις σοβαρές επιπτώσεις που έχει η παραγωγή κρέατος στο περιβάλλον.
Τα τρόφιμα που παρασκευάζονται από έντομα έχουν σχετικά χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα και λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε θρεπτικά συστατικά, μπορούν να αποτελέσουν ένα βιώσιμο συμπλήρωμα στις υπάρχουσες πηγές πρωτεϊνών του ανθρώπου.
Βέβαια, στις χώρες της Δύσης, δεν υπάρχει παράδοση κατανάλωσης τέτοιων τροφών και η προθυμία των καταναλωτών δεν είναι ιδιαίτερα έντονη μέχρι στιγμής αν και παρατηρείται μια αυξητική τάση και ένας από τους λόγους είναι η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών για τις επιπτώσεις της παραγωγής τροφίμων στο περιβάλλον.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας και το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι εξέτασαν τις προθέσεις των καταναλωτών σχετικά με το εν λόγω θέμα σε δείγμα συνολικά 567 ατόμων με αναλογία 73% παμφάγοι, 22% μη-vegan χορτοφάγοι και 5% vegans. Οι τελευταίοι ήταν κατηγορηματικά αντίθετοι στο να φάνε τρόφιμα από έντομα ακόμα και αν αυτές οι τροφές ήταν θρεπτικές, ασφαλείς και οικονομικά προσιτές.
Μάλιστα, χαρακτήρισαν την κατανάλωση τέτοιων τροφίμων “ανεύθυνη και ηθικά εσφαλμένη” σε αντίθεση με τις δύο πρώτες κατηγορίες που την έκριναν σοφή και ότι προσφέρει λύση στα παγκόσμια διατροφικά προβλήματα. Για αυτό το λόγο είναι πρόθυμες να συμπεριλάβουν τέτοιες τροφές στη διατροφή τους.
Η στάση των βίγκαν, βέβαια, δεν προκαλεί έκπληξη εάν αναλογιστούμε πως βλέπουν τα έντομα ως ζωντανά όντα, όπως και κάθε άλλο ζώο. Πρόσθεσαν δε πως η κατανάλωση εντόμων στη Δύση δε θα λύσει την έλλειψη τροφής στον κόσμο, ειδικά όταν η πράξη επιβεβαιώνει πως τα βρώσιμα τρόφιμα πηγαίνουν συνέχεια χαμένα.
Όπως και να έχει, όμως, οι εξελίξεις δείχνουν να ευνοούν την κατανάλωση τροφών από έντομα εάν θυμηθούμε πως τον Ιανουάριο του 2021 η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) έκρινε πως η κατανάλωση σκουληκιών είναι ασφαλής για τον άνθρωπο με πρώτο το κίτρινο αλευροσκούληκο, ανάβοντας, έτσι, το πράσινο φως για να “μπει” σιγά σιγά στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αλλά και στα πιάτα των εστιατορίων.
Το αλευροσκούληκο παρέχει τις ίδιες πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα με το ψάρι ή το κρέας, ενώ οι ακρίδες έχουν την ίδια περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες με τον άπαχο μοσχαρίσιο κιμά, αλλά λιγότερο λίπος ανά γραμμάριο.
Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι τώρα στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρχε απαγόρευση τροφών προερχόμενων από έντομα με τις εταιρείες που παράγουν τέτοιες τροφές να ασκούν χρόνια τώρα πιέσεις, ώστε αυτή να αρθεί. Εξαίρεση του κανόνα αποτελούσαν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Δανία και η Φινλανδία και αυτό επειδή στις εν λόγω χώρες έγινε μια πιο “ελεύθερη ερμηνεία” νόμου του 1997 και “βρέθηκε παραθυράκι” για να είναι δυνατή η κυκλοφορία τους.
Σύμφωνα με το συγκεκριμένο νόμο, κάθε τρόφιμο που δεν είχε καταναλωθεί πριν από εκείνο το έτος θα έπρεπε να εγκριθεί ως “νέο τρόφιμο”. Οι εν λόγω χώρες αποφάσισαν ότι αυτός ο νόμος δεν αναφερόταν σε ζώα που χρησιμοποιούνται για παρασκευή τροφίμων και ως εκ τούτου, επιτρεπόταν η πώλησή τους.
Σήμερα περισσότεροι από 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο συμπεριλαμβάνουν τέτοιες τροφές στην καθημερινή τους διατροφή με τον ΟΗΕ να προσπαθεί να κάνει όλο και περισσότερους ανθρώπους να τρώνε περισσότερα έντομα ήδη από το 2013, οπότε και δημοσιεύτηκε η έκθεσή του με τίτλο “Βρώσιμα Έντομα”.
Οι καλά γνωρίζοντες ισχυρίζονται πως είναι ένας τρόπος παροχής αρκετής τροφής για έναν αυξανόμενο πληθυσμό, μιας και τα έντομα είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης.
Οι New York Times, μάλιστα, δίνουν μια ακόμα ερμηνεία γιατί η κατανάλωση τροφών από έντομα δεν ήταν ποτέ διαδεδομένη και το αποδίδει στο μέγεθος. Τα έντομα της Ευρώπης δεν είναι μεγάλα, συνεπώς, δεν παρουσιάζουν κυνηγετικό ενδιαφέρον σε αντίθεση με τις περιοχές του Ισημερινού. Για αυτό το λόγο οι Ευρωπαίοι δεν τα κυνήγησαν ούτε τα έφαγαν ποτέ.
Τώρα, όμως, κορυφαίοι σεφ έχουν καταφέρει να προσδώσουν και έναν “κουλ” χαρακτήρα στην κατανάλωσή τους, συνεπώς, το έδαφος γίνεται όλο και πιο πρόσφορο με τους κυριότερους παίκτες στην παραγωγή τέτοιων τροφών στην Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι η Protifarm στην Ολλανδία, η Micronutris στη Γαλλία, η Essento στην Ελβετία και η Entogourmet στην Ισπανία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει δε η έκθεση της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας με τίτλο “How To Feed The World In 2050”, η οποία αναφέρει ότι ο αυξανόμενος πληθυσμός και τα αυξανόμενα εισοδήματα μεταφράζονται σε αυξημένη ζήτηση για πρωτεΐνες και φυτά, όχι μόνο για ανθρώπινη κατανάλωση, αλλά και για τα ψάρια, τα πουλερικά, τα γουρούνια και όλα τα ζώα που τρώνε οι άνθρωποι.
Πηγές: https://www.sciencedaily.com/releases/2019/01/190130103838.htm
https://www.forbes.com/sites/alexledsom/2021/01/13/insect-market-to-explode-eu-gives-green-light-to-eating-mealworm/?sh=126a21881cd9