Η καθοδήγηση της Ένωσης Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας Συγκολλητικών & Σφραγιστικών.
Οι κόλλες είναι συστατικά μιας ποικιλίας υλικών συσκευασίας τροφίμων. Οι περισσότερες συσκευασίες τροφίμων και τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα κατασκευάζονται με χρήση κόλλων. Κόλλες μπορεί να υπάρχουν σε άκαμπτες συσκευασίες από χαρτόνι (κλείσιμο κουτιών), σφράγιση εύκαμπτων συσκευασιών – περιτυλίγματα, θήκες, καπάκια κ.λπ. Όταν χρησιμοποιούνται σε συσκευασίες τροφίμων, αυτές οι ουσίες μπορεί να μεταφερθούν (μεταναστεύσουν) από την κόλλα στα τρόφιμα. Συνήθως, λιγότερο από το 5% της συσκευασίας αποτελείται από κόλλες που ενώ δεν προορίζονται για άμεση επαφή με τα τρόφιμα, μπορεί να συμβεί ακούσια επαφή στις ραφές και τις άκρες ή μέσω της μετανάστευσης πτητικών μέσω της συσκευασίας. Η έκθεση των καταναλωτών σε χημικές ουσίες που απελευθερώνονται από τις κόλλες είναι σε πολλές περιπτώσεις πάνω από τα επίπεδα ανησυχίας.
Δεν είναι λίγες οι μελέτες που έχουν δείξει ότι οι χημικές ενώσεις που υπάρχουν στις κόλλες συσκευασιών τροφίμων μεταναστεύουν στα τρόφιμα, ειδικά σε προϊόντα όπως σοκολάτα, τυρί ή το λουκάνικο καθώς η περιεκτικότητα σε λιπαρά αυτών των τροφίμων, μπορεί να διευκολύνει την ακούσια διάχυση ουσιών από τη συσκευασία, το μελάνι εκτύπωσης ή την κόλλα. Για παράδειγμα ανάλυση του FSA σε σφραγίδες που χρησιμοποιούνται σε πλαστικά καπάκια, σε λεπτές στρώσεις μεμβράνης, σε σφραγίδες που χρησιμοποιούνται σε φακελάκια/σακουλάκια/πλευρικές ραφές σε προϊόντα όπως σάλτσες σε μερίδες και χάρτινα κύπελλα, διαπιστώθηκε ότι περιέχουν ουσίες με τη δυνατότητα να μεταναστεύουν στο τρόφιμο και να υπερβαίνουν οποιαδήποτε αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη (ADI). Επίσης Ισπανοί ερευνητές εξέτασαν ενώσεις που χρησιμοποιούνται σε ακρυλικές κόλλες και διαπίστωσαν ότι μερικές μετανάστευσαν μέσω της συσκευασίας στα τρόφιμα. Τέσσερις διαφορετικές κόλλες μελετήθηκαν και οι ερευνητές ανέλυσαν 11 ενώσεις από τις οποίες οι τέσσερις μετανάστευσαν στο Tenax. Δύο βρέθηκαν να υπάρχουν σε επίπεδα υψηλότερα από τα συνιστώμενα.
Μετανάστευση από θερμικές ετικέτες
Η πιο πρόσφατη μελέτη έδειξε πως δισφαινόλη Α (BPA) μεταναστεύει από ορισμένες ετικέτες μέσω της συσκευασίας στο κρέας, τα θαλασσινά και άλλα τρόφιμα. Η μελέτη του Πανεπιστημίου McGill μέτρησε τις συγκεντρώσεις του BPS και άλλων υποκατάστατων BPA σε ετικέτες, συσκευασίες και προϊόντα. Οι ερευνητές του McGill συνέλεξαν συνολικά 140 δείγματα υλικών συσκευασίας τροφίμων από παντοπωλεία. Τα εν λόγω υλικά, όπως οι θερμικές ετικέτες, όπως ετικέτες τιμών και αυτοκόλλητα, όπου η θερμότητα χρησιμοποιείται για την εκτύπωση γραμμωτού κώδικα ή τιμών μονάδας. Αντίθετα, βρήκαν ελάχιστο έως καθόλου BPS σε μεμβράνες πλαστικού περιτυλίγματος, τακάκια και δίσκους. Δοκίμασαν τα υλικά και την τροφή για αρκετές ενώσεις που μοιάζουν με BPA και στη συνέχεια μέτρησαν πειραματικά τη μετακίνησή τους από τις ετικέτες σε ψάρια από κάθε κατάστημα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ξεκάθαρα ότι το BPS και άλλες ενώσεις που μοιάζουν με BPA διέρρεαν στα τρόφιμα από τις θερμικές ετικέτες, και ήταν πολύ περισσότερες από αυτές που μετανάστευσαν από απλά φιλμ.
Η καθοδήγηση της FEICA
Η Ένωση της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας Συγκολλητικών & Σφραγιστικών (FEICA) έχει δημοσιεύσει μια καθοδήγηση σχετικά με τις δοκιμές μετανάστευσης συγκολλητικών σε μη πλαστικά υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα (FCM), παρέχοντας συγκεκριμένες οδηγίες για τη δοκιμή συμμόρφωσης των συγκολλητικών ως συστατικών των FCM. Αυτή η καθοδήγηση αποτελεί μέρος μιας σειράς για τις δοκιμές μετανάστευσης μη πλαστικών FCM που αναπτύσσεται από τη βιομηχανία συσκευασίας.
Eν αναμονή του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού, όλα τα υλικά και τα αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, από τις συσκευασίες των κατασκευαστών έως τα δοχεία αποθήκευσης οικιακής χρήσης, θα πρέπει να ελέγχονται για να διασφαλιστεί ότι είναι ασφαλή για επαφή με τρόφιμα και ότι συμμορφώνονται:
- με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Πλαίσιο (ΕΚ) Αρ. 1935/2004
- με την ειδική νομοθεσία της Ένωσης που αφορά στο κάθε υλικό (πχ Κανονισμός (ΕΕ)10/2011 για τα πλαστικά, Κανονισμός (ΕΕ) 0213/2018 για τη χρήση BPA σε βερνίκια και επιστρώσεις των FCM)
- θα πρέπει να κατασκευάζονται σύμφωνα με τις Ορθές Κατασκευαστικές Πρακτικές, Κανονισμός (ΕΚ) 2023/2006 της Επιτροπής