Κλιματική κρίση στην Ευρώπη: Τι αποκαλύπτουν νέα δεδομένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος

Η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί πια μελλοντικό σενάριο

Οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με μια επαναλαμβανόμενη και επιδεινούμενη πραγματικότητα με καύσωνες, πλημμύρες, ξηρασίες και πυρκαγιές πλήττουν πλέον με αυξανόμενη συχνότητα και ένταση την ήπειρο. Εν μέσω αυτής της κλιματικής αστάθειας, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) δημοσίευσε ένα νέο διαδραστικό εργαλείο αξιολόγησης για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την ετοιμότητα των χωρών να ανταποκριθούν σε αυτήν. Το εργαλείο προσφέρει διαδραστικούς χάρτες και διαγράμματα, μέσω των οποίων παρουσιάζονται ιστορικά δεδομένα, προβλέψεις για το μέλλον, αλλά και παραδείγματα καλών πρακτικών προσαρμογής. Απευθύνεται τόσο στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής όσο και στο ευρύ κοινό, αναδεικνύοντας την επείγουσα ανάγκη για μετριασμό και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, με έμφαση στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ηπατίτιδα Α: Πόσο αναγκαίος είναι ο εμβολιασμός των εργαζομένων στον τομέα της εστίασης;

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανακλήσεις τροφίμων: Ποιά είναι η διαφορά των εθελοντικών έναντι των υποχρεωτικών – Πρόσφατα ελληνικά παραδείγματα

Παράλληλα, νέα στοιχεία του ΕΟΠ αποτυπώνουν με ακρίβεια τη δυσβάσταχτη οικονομική επιβάρυνση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Το 2023, οι οικονομικές απώλειες σε 38 ευρωπαϊκές χώρες (μέλη και συνεργαζόμενες χώρες του ΕΟΠ) ξεπέρασαν τα 45 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε μακροχρόνια βάση, οι συνολικές ζημιές από το 1980 έως το 2023 ανήλθαν σε πάνω από 790 δισεκατομμύρια ευρώ. Στη νέα καταγραφή περιλαμβάνονται για πρώτη φορά και οι έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, διευρύνοντας το φάσμα της ανάλυσης. Οι μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες καταγράφηκαν στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ισπανία, ενώ η Σλοβενία εμφάνισε τις υψηλότερες απώλειες ανά κάτοικο.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι λιγότερο από το 1/3 των οικονομικών ζημιών (που δεν αφορούν ανθρώπινα θύματα) ήταν ασφαλισμένες. Σε πολλές χώρες, άνω του 50% των ζημιών παραμένουν εκτός ασφαλιστικής κάλυψης, με το ποσοστό σε ορισμένες περιπτώσεις να αγγίζει ακόμη και το 90%. Αυτό το λεγόμενο «ασφαλιστικό κενό» δημιουργεί μια σοβαρή πρόκληση για την οικονομική ανάκαμψη και την κοινωνική συνοχή. Οι μεγαλύτερες υλικές ζημιές αποδόθηκαν σε πλημμύρες, καταιγίδες, ισχυρούς ανέμους και χαλαζοπτώσεις, σε σύγκριση με άλλους κινδύνους όπως οι πυρκαγιές και οι ξηρασίες.

Όσον αφορά τις ανθρώπινες απώλειες, τα δεδομένα από το 1980 έως το 2023 δείχνουν πως οι καύσωνες, τα κύματα ψύχους, οι ξηρασίες και οι δασικές πυρκαγιές ευθύνονται για τη συντριπτική πλειονότητα των θανάτων. Οι ζώνες υψηλού κινδύνου είναι η δυτική, νότια και βόρεια Ευρώπη, με τις θερμικές εξάρσεις να πλήττουν δυσανάλογα ευάλωτους πληθυσμούς, όπως οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνια νοσήματα.