Η κλιματική κρίση υποβαθμίζει την ποιότητα του πιο εμβληματικού προϊόντος της Μεσογείου, του ελαιολάδου
Η κλιματική αλλαγή φαίνεται πως δεν απειλεί μόνο τις σοδειές αλλά και… τις ετικέτες. Δοκιμές σε 20 φιάλες έξτρα παρθένου ελαιολάδου από την Ένωση Καταναλωτών Que Choisir αποκάλυψαν μια δυσάρεστη αλήθεια: τα τρία τέταρτα των δειγμάτων δεν άξιζαν την ένδειξη “έξτρα παρθένο” που ανέγραφαν.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Πορτοκαλάδα ή λεμονάδα; Ποιο ρόφημα δίνει πραγματικά περισσότερη ενέργεια
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ελλάδα: Ανακαλείται φάρμακο της ASTRA ZENECA
Πτώση ποιότητας
Τα αποτελέσματα αποδίδονται ευθέως στις ακραίες ξηρασίες που έπληξαν τη Μεσόγειο τα έτη 2022 και 2023. Οι περιοχές που παράγουν τη συντριπτική πλειονότητα του ελαιολάδου – Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Τυνησία και Μαρόκο – βίωσαν δραματική μείωση των αποδόσεων, λόγω της έλλειψης βροχοπτώσεων και της υψηλής θερμοκρασίας.
Ενδεικτικά, στην Ανδαλουσία της Ισπανίας, τις αρχές του 2024, η τιμή του ελαιολάδου χτύπησε ρεκόρ, ξεπερνώντας τα 900 €/100 κιλά στον χονδρικό τομέα — τριπλάσια από τις τιμές του 2022.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Υγρά αντικουνουπικά: Ιδιαίτερα τοξικά για παιδιά – Τι έδειξε η δοκιμή της γαλλικής ένωσης καταναλωτών
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανακλήσεις τροφίμων στην Ελλάδα: Τι ΔΕΝ κάνει ο ΕΦΕΤ και το ΥΠΑΑΤ και τι ΠΡΕΠΕΙ να γίνεται όταν απειλείται η δημόσια υγεία
Η δοκιμή και τα απογοητευτικά αποτελέσματα
Τα 20 ελαιόλαδα της δοκιμής αγοράστηκαν το φθινόπωρο του 2024 και προέρχονταν από τη σοδειά του τέλους του 2023. Αν και πληρούσαν αρχικά τα κριτήρια, πολλά αλλοιώθηκαν πρόωρα — η οργανοληπτική και χημική τους ανάλυση δεν υποστήριζε την ένδειξη «έξτρα παρθένο».
Οι παραγωγοί παραδέχονται σιωπηρά ότι, μπροστά στην έλλειψη πρώτης ύλης, αναγκάστηκαν να επιλέξουν την ποσότητα έναντι της ποιότητας. Αρκετά από τα ελαιόλαδα που πωλούνται σήμερα στα ράφια είναι, σύμφωνα με τους ειδικούς, «εύθραυστα» και επιρρεπή σε γρήγορη υποβάθμιση.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Γυαλιά ηλίου: Τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουμε κατά την αγορά και τη χρήση – Έλληνας Καθηγητής Οφθαλμολογίας εξηγεί
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ιδρώνεις πολύ ή λίγο; Πότε είναι φυσιολογικό και πότε σημάδι προβλήματος;
Οι καταναλωτές πληρώνουν ακριβότερα για λιγότερο καλό προϊόν
Η αύξηση στην τιμή έφτασε το 67% από τον Μάιο του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της δοκιμής. Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές πληρώνουν πλέον ποσά που παλαιότερα αντιστοιχούσαν μόνο σε εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα – χωρίς πάντα να τα λαμβάνουν.
Σε χώρες-παραγωγούς όπως η Τυνησία και το Μαρόκο, η έλλειψη ελαιολάδου έχει προκαλέσει κοινωνική ένταση. Οι ποσότητες εξάγονται πλέον σε υψηλότερες τιμές, στερώντας από τους ντόπιους καταναλωτές ένα βασικό αγαθό της καθημερινής διατροφής. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία, καταγράφηκαν ακόμη και… αντικλεπτικά σε φιάλες ελαιολάδου, λόγω της εκτόξευσης της αξίας τους!
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Η επιστήμη πίσω από τα παγάκια με την κοιλότητα στη μέση
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Σε πόσο νερό βράζουν οι Ιταλοί τα ζυμαρικά;
Ζοφερό το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας
Οι ειδικοί προειδοποιούν: αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα, η παραγωγή ελαιολάδου σε περιοχές μεσογειακού τύπου ίσως πάψει να είναι βιώσιμη στο άμεσο μέλλον. Στη Γαλλία, ήδη εξετάζονται νέα εδάφη προς τα βόρεια και δυτικά – αν και πολλά εμπόδια παραμένουν (π.χ. υγρασία, έλλειψη αγροτικής γης).
Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο κινδυνεύει να γίνει πολυτέλεια. Οι καταναλωτές χρειάζονται περισσότερη διαφάνεια, και οι παραγωγοί περισσότερη υποστήριξη για να επιβιώσουν σε ένα κλίμα που αλλάζει ραγδαία.
Ακολουθήστε το Cibum 
