Συσκευασία: Υπαναχώρηση της ΕΕ μετά τις πιέσεις του κλάδου

Μετά την κοινή δήλωση των μεγάλων παιχτών της συσκευασίας όταν διέρρευσε το σχέδιο, η ΕΕ μείωσε τα ποσοστά της επαναχρησιμοποίησης.

Στις 30 Νοεμβρίου η ΕΕ αποκάλυψε τα σχέδια της για τις αλλαγές στις συσκευασίες με σκοπό την μείωση των αποβλήτων. Το επόμενο βήμα είναι να υποβληθούν οι προτάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο της ΕΕ και στα 27 κράτη μέλη, προκειμένου να επιτευχθεί συναίνεση. Οι προτάσεις, μπορεί να αλλάξουν κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας αν και όπως φαίνεται ήδη μερικές δεσμεύσεις άλλαξαν μετά την πίεση από μεγάλες Ευρωπαϊκές εταιρείες συσκευασίας.

Κατά μέσο όρο, κάθε Ευρωπαίος παράγει ετησίως σχεδόν 180 kg απορριμμάτων συσκευασιών και οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην ανάσχεση αυτής της τάσης, εξασφαλίζοντας επιλογές επαναχρησιμοποιήσιμων συσκευασιών, απαλλαγή από  περιττές συσκευασίες, περιορισμό των υπερβολικών συσκευασιών ενώ θα παρέχουν και σαφείς επισημάνσεις για την προώθηση της ορθής ανακύκλωσης.

Ο βασικός στόχος είναι η μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας κατά 15% έως το 2040 ανά κράτος μέλος κατά κεφαλήν, σε σύγκριση με το 2018. Η Επιτροπή λέει ότι αυτό θα οδηγήσει σε συνολική μείωση των απορριμμάτων κατά 37%.

Όπως φαίνεται όμως η ΕΕ υπέκυψε στην πίεση και τις αντιδράσεις του κλάδου οι οποίες προέκυψαν όταν διέρρευσε το σχέδιο στα μέσα Νοέμβρη. Μεγάλοι παίχτες του κλάδου της συσκευασίας στην Ευρώπη, υπέγραψαν κοινή δήλωση στην οποία κάνουν λόγο για μη επαρκείς εκτιμήσεις των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, για επερχόμενη απειλή στις υπάρχουσες πρακτικές συσκευασίας, και στις θέσεις εργασίας και για κίνδυνο να χαθούν επενδύσεις αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.

Στις προτάσεις που διέρρευσαν υπήρχε η δέσμευση ότι το 30% των ζεστών και κρύων ροφημάτων, το 20% των τροφίμων σε πακέτο και το 20% των αλκοολούχων ποτών θα πρέπει να προσφέρονται σε επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες έως το 2030. Στη ανακοίνωση όμως της 30^ης Νοεμβρίου τα ποσοστά άλλαξαν σε 20%, 10%, και 10% αντίστοιχα.

Πάντως και μετά την ανακοίνωση των προτάσεων υπήρξαν αντιδράσεις. Η 360° Foodservice (ένωση που εκπροσωπεί τον τομέα συσκευασίας υπηρεσιών τροφίμων) κατηγόρησε την Επιτροπή ότι βιάστηκε και δεν έχει θέσει κατάλληλες διαδικασίες και προϋποθέσεις. Επίσης και η UNESDA Soft Drinks, (ένωση που εκπροσωπεί τον τομέα των μη αλκοολούχων ποτών) πιστεύει ότι πολλές επιχειρήσεις μπορεί να καταστούν μη βιώσιμες λόγω της αναποτελεσματικής χρήσης των επενδύσεων στην τεχνολογία ανακύκλωσης.

Οι υπόλοιπες προτάσεις για τη συσκευασία στην Ευρώπη

Σύμφωνα με το packagingeurope, ορισμένες μορφές συσκευασίας θα απαγορευθούν οριστικά – συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών μιας χρήσης για τρόφιμα και ποτά όταν καταναλώνονται σε εστιατόρια και καφετέριες, συσκευασίες μιας χρήσης για φρούτα και λαχανικά, μπουκάλια σαμπουάν και άλλες μικροσκοπικές συσκευασίες σε ξενοδοχεία.

Όσον αφορά την ανακυκλωσιμότητα, η Επιτροπή προτείνει τον καθορισμό κριτηρίων σχεδιασμού για τις συσκευασίες, τη δημιουργία υποχρεωτικών συστημάτων επιστροφής για πλαστικές φιάλες και δοχεία αλουμινίου και τη διασφάλιση των τύπων συσκευασιών που πρέπει να είναι κομποστοποιήσιμες ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να τις απορρίψουν στα βιολογικά απόβλητα.

Έχουν επίσης προταθεί υποχρεωτικά ποσοστά ανακυκλωμένου περιεχομένου. Σύμφωνα με το Reuters, νέοι στόχοι, όπως το 30% ανακυκλωμένο περιεχόμενο για πλαστικά μπουκάλια ποτών έως το 2030 και 65% για ορισμένους τύπους συσκευασιών έως το 2040, είναι στο πρόγραμμα.