cibum team
Με αφορμή την πανδημία Covid-19 και των σοβαρών ζητημάτων που προέκυψαν στο χώρο της εργασίας, η τηλεργασία αναδείχθηκε ως ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο, τόσο για τον εργαζόμενο, όσο και για τον εργοδότη
Υποχρεώσεις Εργοδότη
Ο εργοδότης αναλαμβάνει σε κάθε περίπτωση το κόστος που προκαλείται στον μισθωτό από τη μορφή αυτή εργασίας και ειδικότερα του κόστους του εξοπλισμού, εκτός αν συμφωνηθεί να γίνεται χρήση εξοπλισμού του εργαζόμενου, των τηλεπικοινωνιών, της συντήρησης του εξοπλισμού και της αποκατάστασης των βλαβών. Παράλληλα, υποχρεούται να παρέχει στον μισθωτό τεχνική υποστήριξη για την παροχή της εργασίας του και αναλαμβάνει να αποκαταστήσει τις δαπάνες επισκευής των συσκευών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση της ή να τις αντικαταστήσει σε περίπτωση βλάβης. Η υποχρέωση αυτή αφορά και στις συσκευές που ανήκουν στον μισθωτό, εκτός εάν στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται διαφορετικά. Στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται ο τρόπος χρηματικής αποκατάστασης εκ μέρους του εργοδότη του άνω κόστους καθώς και του κόστους, σε μηνιαία βάση, της χρησιμοποίησης του οικιακού χώρου εργασίας του μισθωτού. Οι σχετικές δαπάνες δεν αποτελούν αποδοχές, δεν υπόκεινται σε οποιοδήποτε φόρο ή τέλος, ούτε οφείλονται επ’ αυτών ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη ή εργαζόμενου και υπολογίζονται αναλογικώς προς τη συχνότητα και τη διάρκεια της τηλεργασίας, την παροχή ή όχι εξοπλισμού και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο.
Δικαίωμα αποσύνδεσης
Ο τηλεργαζόμενος έχει νομοθετικά ρυθμισμένο πλέον δικαίωμα αποσύνδεσης, το οποίο συνίσταται στο δικαίωμά του να απέχει πλήρως από την παροχή της εργασίας του και ιδίως, να μην επικοινωνεί ψηφιακώς και να μην απαντά σε τηλεφωνήματα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή σε οποιασδήποτε μορφής επικοινωνία εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του. Απαγορεύεται κάθε δυσμενής διάκριση σε βάρος τηλεργαζομένου, επειδή άσκησε το δικαίωμα αποσύνδεσης. Τα τεχνικά και οργανωτικά μέσα, που απαιτούνται για να εξασφαλίσουν την αποσύνδεση του τηλεργαζομένου από τα ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας και εργασίας αποτελούν υποχρεωτικούς όρους της σύμβασης τηλεργασίας και συμφωνούνται μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση. Σε περίπτωση έλλειψης συμφωνίας, τα παραπάνω καθορίζονται από τον εργοδότη και γνωστοποιούνται από αυτόν σε όλους τους εργαζόμενους.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει, μετά τη λήξη του ωραρίου, να υπάρχει αποχή από κάθε εργασιακή δραστηριότητα για 11 συνεχόμενες ώρες, όπως επιτάσσει το άρθρο 3 της Οδηγίας 2003/88/ΕΕ. Οποιαδήποτε όχληση του εργοδότη προς τον εργαζόμενο κατά το χρόνο αυτό θα πρέπει να θεωρηθεί ότι διακόπτει την ανάπαυση με αποτέλεσμα το 11ωρο υποχρεωτικής ανάπαυσης να ξεκινά εκ νέου μετά τη διακοπή.
Προκειμένου να διασφαλιστεί πραγματικά το δικαίωμα αποσύνδεσης, απαγορεύεται ρητώς οποιαδήποτε δυσμενής μεταχείριση του εργαζόμενου εξαιτίας της άσκησης του ως άνω δικαιώματος και συγκεκριμένα απαγορεύεται η καταγγελία με την ειδική διάταξη του άρθρου 66 παρ. 1 του Ν. 4808/2021. Πέραν αυτού ο εργαζόμενος προστατεύεται από τυχόν αδιάκριτες ή παραβιαστικές μεθόδους ελέγχου της απόδοσής του. Ο εργοδοτικός έλεγχος πρέπει να γίνεται με τρόπο συμβατό με την προστασία των προσωπικών του δεδομένων. Ρητά απαγορεύεται η χρήση βιντεοκάμερας, ως κατεξοχήν παραβιαστικό της ιδιωτικότητας, μέσο ελέγχου.
Σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του εργαζόμενου, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για τη λήψη μέτρων ασφαλείας στο πλαίσιο της τηλεργασίας. Τα μέτρα αυτά αφορούν κυρίως την πρόσβαση στο δίκτυο, τη χρήση εφαρμογών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου/ανταλλαγής μηνυμάτων, τη χρήση τερματικής συσκευής/αποθηκευτικών μέσων και τον τρόπο πραγματοποίησης τηλεδιασκέψεων (βλ.
Εξαιρέσεις από τον κανόνα της συναίνεσης για παροχή τηλεργασίας
Η διάταξη του άρθρου 67 παρ. 3 του Ν. 4808/2021 εισάγει εξαιρέσεις από τον κανόνα ότι η τηλεργασία δεν επιβάλλεται μονομερώς, αλλά συμφωνείται μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι, εφόσον η εργασία μπορεί να παρασχεθεί εξ αποστάσεως, η τηλεργασία μπορεί να εφαρμόζεται μονομερώς είτε από τον εργαζόμενο, είτε από τον εργοδότη στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) μετά από απόφαση του εργοδότη, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και για όσο χρόνο διαρκούν αυτοί: Η συνδρομή των λόγων προστασίας διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού.
β) μετά από αίτηση του εργαζόμενου, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου της υγείας του, ο οποίος θα αποφευχθεί αν εργάζεται μέσω τηλεργασίας και όχι στις εγκαταστάσεις του εργοδότη και για όσο χρόνο διαρκεί ο κίνδυνος αυτός. Σε περίπτωση που ο εργοδότης διαφωνεί, ο εργαζόμενος μπορεί να προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας για να επιλύσει τη διαφορά. Εκκρεμεί η έκδοση ΚΥΑ που θα καθορίζει τις παθήσεις, τα νοσήματα ή τις αναπηρίες του εργαζόμενου, που μπορούν να τεκμηριώσουν τον κίνδυνο της υγείας του, καθώς και τα δικαιολογητικά, τους αρμόδιους φορείς και τη διαδικασία για την τεκμηρίωση του κινδύνου αυτού