Οι επιδράσεις των προβιοτικών στη θεραπεία του άγχους και της κατάθλιψης: Μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση των κλινικών δοκιμών 2014–2023.
Οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να επηρεάσουν τις γνωστικές και ψυχολογικές λειτουργίες μέσω του άξονα μικροβίωμα-έντερο-εγκέφαλος (MGB). Τα προβιοτικά συμπληρώματα πιστεύεται ότι έχουν σε μεγάλο βαθμό θετικά αποτελέσματα στην ψυχική υγεία όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες.
Η επίδραση των προβιοτικών στο άγχος και την κατάθλιψη διερευνάται επί του παρόντος εκτενώς, δεδομένης της δυνατότητάς τους να είναι νέες, χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες θεραπείες. Κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους έχουν δείξει συνολικά ότι οι θεραπείες με προβιοτικά και πρεβιοτικά έχουν ευεργετικά αποτελέσματα στην ψυχική υγεία. Για παράδειγμα, ο προβιοτικός συνδυασμός L. helveticus και B. longum , όταν χορηγείται σε υγιείς ανθρώπους εθελοντές για ένα μήνα, έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την ψυχολογική δυσφορία, ενώ ασθενείς με IBS που έλαβαν υψηλή πρόσληψη πρεβιοτικών trans-GOS για 12 εβδομάδες ανέφεραν σημαντικά βελτιωμένες βαθμολογίες υποκειμενικής συνολικής αξιολόγησης και βαθμολογίες άγχους σε σύγκριση με τη θεραπεία με εικονικό φάρμακο. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες σε υγιή κατάσταση που κατανάλωναν ένα ρόφημα γάλακτος που περιείχε προβιοτικά σε καθημερινή βάση παρουσίασαν σημαντική ώθηση στη διάθεσή τους μετά από τρεις εβδομάδες σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο.
Ωστόσο, άλλα μετα-αναλυτικά δεδομένα ήταν λιγότερο θετικά. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα περισσότερα προβιοτικά δεν επηρέασαν τη διάθεση, το στρες, το άγχος, την κατάθλιψη και την ψυχιατρική δυσφορία σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο σε ποιοτικό επίπεδο, υποδεικνύοντας ότι δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά ισχυρά στοιχεία που να υποστηρίζουν τη συμπερίληψη προβιοτικών, πρεβιοτικών και συμβιωτικών συμπληρωμάτων, στις κατευθυντήριες γραμμές θεραπείας για την κατάθλιψη. Μια άλλη μετα-ανάλυση πρότεινε ότι η τρέχουσα βάση αποδεικτικών στοιχείων για τα πρεβιοτικά και τα προβιοτικά στη θεραπεία διαταραχών εσωτερίκευσης φαίνεται μέτρια, ενώ μια μετα-ανάλυση του 2020 ανέφερε ότι δεν εμφάνισαν όλες οι προβιοτικές θεραπείες ψυχοβιοτική επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Παρά λοιπόν, την εκτεταμένη έρευνα που έχει διεξαχθεί, υπάρχει έλλειψη συνεπών ευρημάτων σχετικά με τις επιδράσεις των προβιοτικών στο άγχος και την κατάθλιψη και τις σχετικές μεταβολές του μικροβιώματος.
Σκοπός μελέτης Ελλήνων (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ΑΠΘ, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών) και Βρετανών ερευνητών, ήταν η συστηματική ανασκόπηση της πιο πρόσφατης βιβλιογραφίας των τελευταίων 10 ετών, προκειμένου να διευκρινιστεί εάν τα προβιοτικά θα μπορούσαν πράγματι να βελτιώσουν τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειονότητα της πιο πρόσφατης βιβλιογραφίας προτείνει έναν ευεργετικό ρόλο των προβιοτικών στη θεραπεία της κατάθλιψης και του άγχους, παρά την ύπαρξη σημαντικού αριθμού λιγότερο θετικών ευρημάτων. Φαίνεται ότι τα άτομα με πιο ήπια συμπτώματα μπορεί να ωφεληθούν περισσότερο από τα προβιοτικά συμπληρώματα. Επιπλέον, δεν μπόρεσε να εξαχθεί ένα σαφές συμπέρασμα σχετικά με τις αλλοιώσεις του μικροβιώματος που προκαλούνται από προβιοτικά, ενώ μια σημαντική ποσότητα στοιχείων φαίνεται να υποστηρίζει τη μείωση των φλεγμονωδών δεικτών που σχετίζονται με τα προβιοτικά.
Δεδομένης της δυνατότητας των προβιοτικών να προσφέρουν νέες, εξατομικευμένες θεραπευτικές επιλογές για διαταραχές της διάθεσης, απαιτείται περαιτέρω, καλύτερα στοχευμένη έρευνα σε ψυχιατρικούς πληθυσμούς για την αντιμετώπιση των ανησυχιών σχετικά με τους ακριβείς μηχανισμούς των προβιοτικών, τη δοσολογία, το χρόνο θεραπείας και πιθανές διαφορές στα αποτελέσματα ανάλογα με τη σοβαρότητα του άγχους και της κατάθλιψης.
Για να διαβάσετε τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Merkouris E, Mavroudi T, Miliotas D, Tsiptsios D, Serdari A, Christidi F, Doskas TK, Mueller C, Tsamakis K. Probiotics’ Effects in the Treatment of Anxiety and Depression: A Comprehensive Review of 2014–2023 Clinical Trials. Μικροοργανισμοί . 2024; 12(2):411. https://doi.org/10.3390/microorganisms12020411