Το περιοδικό oekotest.de έβαλε στο μικροσκόπιο 20 διαφορετικά συσκευασμένα ψωμιά σίκαλης ολικής αλέσεως, 9 εκ των οποίων μάλιστα είχαν βιολογική πιστοποίηση
Το ψωμί είναι αναπόσπαστο μέρος της διατροφής των περισσοτέρων, vegan και μη, και οι επιλογές σήμερα είναι αρκετές. Το ψωμί σίκαλης που είναι πιο σκούρο και πιο σκληρό από το κλασικό λευκό ψωμί, έχει πιο γήινη γεύση και πολλοί το προτιμούν για τα πιθανά οφέλη του. Προέρχεται από τον συνδυασμό αλευριού και σπόρων σίκαλης και κυκλοφορεί σε διάφορα είδη, αναλόγως τον συνδυασμό, ενώ περιέχει λιγότερη γλουτένη από το κλασικό ψωμί με αλεύρι σίτου, γι’ αυτό και έχει μεγαλύτερη πυκνότητα.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Μήλα με φυτοφάρμακα: Πρέπει να τα καθαρίζετε πριν τα φάτε ή μόνο να τα ξεπλένετε; Ευρήματα μελέτης
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Kουτιά πίτσας: Τοξικές ουσίες που επηρεάζουν την αναπαρωγή και προκαλούν καρκίνο καταλήγουν στην πίτσα
Το ψωμί σίκαλης έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και το χαρακτηρίζει ένα αρκετά εντυπωσιακό διατροφικό προφίλ. Ενδεικτικά 1 φέτα ψωμιού σίκαλης μας παρέχει περίπου 80 θερμίδες, κάτι λιγότερο από 3 γραμμάρια πρωτεΐνης, 15 γραμμάρια υδατανθράκων, ενώ έχει περιεκτικότητα σε σελήνιο, θειαμίνη, μαγγάνιο, ριβοφλαβίνη, βιταμίνη Β6, χαλκό, σίδηρο, φυλλικό οξύ, νιασίνη. Περιέχει, επίσης, μικρές ποσότητες παντοθενικού οξέος, φωσφόρου, μαγνησίου, ασβεστίου και άλλων μικροθρεπτικών συστατικών και σε σχέση με το λευκό ψωμί και το ολικής άλεσης έχει περισσότερες φυτικές ίνες και είναι πιο πλούσιο σε βιταμίνες Β. Συν τοις άλλοις, είναι πιο χορταστικό και επηρεάζει λιγότερο το σάκχαρο του αίματος.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Σπασμένα γυαλιά σε συσκευασμένη σάλτσα
Συσκευασμένο ψωμί σίκαλης ολικής αλέσεως – Είναι πραγματικά υγιεινό;
Το περιοδικό oekotest.de έβαλε στο μικροσκόπιο 20 διαφορετικά συσκευασμένα ψωμιά σίκαλης ολικής αλέσεως, 9 εκ των οποίων μάλιστα είχαν βιολογική πιστοποίηση, και σε κάποια από αυτά βρήκε συσταστικά που σίγουρα δε τα περίμενε κάποιος σε ένα ψωμί με τόσο υψηλό διατροφικό προφίλ: Ορυκτέλαια, πολλαπλά υπολείμματα φυτοφαρμάκων καθώς και χρωστικά και γλυκαντικά!
Το εργαστήριο βρήκε αρωματικούς υδρογονάνθρακες ορυκτελαίων (MOAH) που μπορεί να περιέχουν καρκινογόνες ουσίες, σε βαθμό πάνω και το μέγιστο επίπεδο για το MOAH που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό πραγματικά που δεν συμβαίνει πολύ συχνά πλέον στη βιομηχανία συμβαίνει στα ψωμιά σίκαλης ολικής αλέσεως!
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Τεχνητές χρωστικές στα τρόφιμα: Κρύβονται ακόμη και σε αυτά που θεωρούμε… «υγιεινά» – Πώς θα προφυλαχτείτε
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Εντοπίστηκε το βακτήριο στο τυρί που αρρώστησε 12 ανθρώπους
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Το ταπεινό τρόφιμο που ανακουφίζει τον πόνο στην πλάτη και τη μέση – Επιστημονική έρευνα
Τι έγραφαν στα συστατικά και τι είχαν
Πλιγούρι σίκαλης ολικής αλέσεως, προζύμι, νερό, αλάτι και μαγιά: Σύμφωνα με τη λίστα των συστατικών, πολλά ψωμιά σίκαλης ολικής αλέσεως στη δοκιμή δεν περιέχουν τίποτα περισσότερο από αυτό – με πάνω από 90 τοις εκατό ολικής αλέσεως στα δημητριακά ένα ψωμί πλούσιο σε φυτικές ίνες και τίμιο. Ωστόσο, κατά την ανάλυση στο εργαστήριο, βρέθηκαν και κάποια πράγματα που δεν ήταν στη λίστα συστατικών. Όχι μόνο MOAH που αναφέρθηκε στην αρχή, αλλά επίσης:
- κορεσμένοι υδρογονάνθρακες ορυκτελαίων (αναλόγων MOSH/MOSH)
- υπολείμματα φυτοφαρμάκων
- χρωστικές ή/και γλυκαντικές ουσίες
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Τελικά είναι ασφαλές να καταψύχουμε το ψωμί ή όχι;
Πώς μπαίνει το ορυκτέλαιο στο ψωμί σίκαλης ολικής αλέσεως;
Αλλά ας μείνουμε πρώτα στα συστατικά του ορυκτελαίου. Στη δοκιμή των ψωμιών σίκαλης ολικής αλέσεως, επικρίθηκε όχι μόνο το MOAH αλλά και τα «αυξημένα» επίπεδα των αναλόγων MOSH . Το MOSH συσσωρεύεται στον ανθρώπινο λιπώδη ιστό και σε ορισμένα όργανα και είναι πλέον ένας από τους μεγαλύτερους ρύπους στο σώμα – ακριβώς επειδή βρίσκονται ακόμα σε πολλά τρόφιμα. Το τι κάνουν εκεί δεν είναι ακόμη επαρκώς σαφές.
Πώς όμως μπαίνουν τα συστατικά του ορυκτέλαιου στο ψωμί εξαρχής; Αυτό που είναι συναρπαστικό είναι ότι το εργαστήριο που αναθέσαμε τη διεξαγωγή αυτής της δοκιμής μπόρεσε να βγάλει συμπεράσματα σχετικά με συγκεκριμένες πηγές μόλυνσης σε ορισμένα προϊόντα με βάση το πρότυπο ανίχνευσης : μερικές φορές το σχέδιο υποδεικνύει ένα “ορυκτέλαιο τεχνικής ποιότητας”, για παράδειγμα λιπαντικό από μηχανήματα παραγωγής! Άλλες φορές είναι πιο πιθανό να υπάρχει πιθανή μετανάστευση από ανακυκλωμένο χαρτί (προ-)συσκευασία.
Οι κατασκευαστές γνώριζαν εδώ και καιρό αυτές τις πιθανές διαδρομές εισόδου και οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη δοκιμή θεωρούν ότι ήταν αποκλειστικά δική τους ευθύνη να τις κλείσουν, κάτι που όμως δεν έκαναν.
Υπολείμματα φυτοφαρμάκων
Αυτό που επίσης δεν ήταν στη λίστα των συστατικών (και πώς άλλωστε να είναι;) ήταν τα φυτοφάρμακα! Κανένα συμβατικό προϊόν στη δοκιμή δεν είναι απαλλαγμένο από αυτό καθώς σε όλα βρέθηκαν ίχνη από ένα έως και τέσσερα φυτοφάρμακα! Συχνά οι ρυθμιστές ανάπτυξης είναι το mepiquat και το chlormequat σε συνδυασμό με έναν ενισχυτή – αυτός ο συνδυασμός φαίνεται να είναι τυπικός στη συμβατική καλλιέργεια σίκαλης.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων ECHA, το mepiquat έχει μακροπρόθεσμες επιβλαβείς επιπτώσεις στους υδρόβιους οργανισμούς. Σε πειράματα σε ζώα, το chlormequat διέκοψε τη μετάδοση ερεθισμάτων στο νευρικό σύστημα.
Το εργαστήριο εντόπισε τα φυτοφάρμακα μόνο σε συγκεντρώσεις που ήταν μικρότερες από το ήμισυ των νόμιμων οριακών τιμών και ως εκ τούτου ταξινομούνται ως «ίχνη». Ωστόσο, οι επιστήμονες επικρίνουν την πολλαπλή έκθεση σε διαφορετικά φυτοφάρμακα, οι αλληλεπιδράσεις των οποίων δεν έχουν ακόμη ερευνηθεί επαρκώς. Μια πρόσφατη μελέτη παρείχε πρόσφατα στοιχεία για τη σχέση μεταξύ των πολλαπλών υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και της νόσου του Πάρκινσον.
Ευτυχώς, τα περισσότερα βιολογικά ψωμιά σίκαλης ολικής αλέσεως δεν περιέχουν φυτοφάρμακα. Ωστόσο, το εργαστήριο ανίχνευσε chlormequat δύο φορές που δεν επιτρέπεται στη βιολογική γεωργία και το ανιχνευόμενο περιεχόμενο υπερβαίνει επίσης την κατευθυντήρια τιμή βάσει της οποίας η Ομοσπονδιακή Ένωση Φυσικών Τροφίμων και Φυσικών Προϊόντων (BNN) αξιολογεί τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε βιολογικά προϊόντα. Η σκόπιμη χρήση του chlormequat ή η ανάμειξη με συμβατικά προϊόντα δεν μπορεί να αποκλειστεί εδώ.
Και περιττά συστατικά
Η δοκιμή έδειξε επίσης ότι πέντε συμβατικοί προμηθευτές εξαπατούν χρησιμοποιώντας εκχύλισμα βύνης κριθαριού, ιμβερτοποιημένη ζάχαρη, ζαχαρότευτλα ή σιρόπι καραμέλας . Αυτά τα συστατικά περιέχουν πολλή ζάχαρη και δίνουν επίσης στο προϊόν ένα πιο σκούρο χρώμα: οι καταναλωτές συνδέουν το σκούρο με το υγιεινό. Κατά τη γνώμη των ερευνητά, πρόκειται για περιττά καλλυντικά συστατικά που δε χρειάζονται σε ένα ψωμί με πολλά υγιεινά θρεπτικά συστατικά.