Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ): η διατροφή δίνει λύσεις

Πολλές γυναίκες με ΣΠΩ διαπιστώνουν ότι είναι σε θέση να διαχειριστούν τα συμπτώματά τους κάνοντας αλλαγές στη διατροφή τους και τον τρόπο ζωής τους.

Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) ή αλλιώς PCOS (Polycystic Ovary Syndrome) είναι μια συχνή ορμονική διαταραχή σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Χαρακτηρίζεται από μια κλινική εικόνα πολλών μικρών κυστών στις ωοθήκες που προκαλούνται από υπερέκκριση ανδρικών ορμονών. Πολλές γυναίκες με ΣΠΩ διαπιστώνουν ότι είναι σε θέση να διαχειριστούν τα συμπτώματά τους κάνοντας αλλαγές στη διατροφή τους και τον τρόπο ζωής τους. Αυτό περιλαμβάνει την κατανάλωση περισσότερων τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και άπαχης πρωτεΐνης σε συνδυασμό με τον περιορισμό των επεξεργασμένων υδατανθράκων και της ζάχαρης.

Πως η διατροφή επηρεάζει το ΣΠΩ;

Οι γυναίκες με ΣΠΩ συχνά έχουν υψηλότερα επίπεδα ινσουλίνης από τα κανονικά. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται στο πάγκρεας. Βοηθά τα κύτταρα του σώματος να μετατρέψουν την γλυκόζη σε ενέργεια.

Εάν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να αυξηθεί. Αυτό μπορεί επίσης να συμβεί εάν υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη, που σημαίνει ότι δεν μπορεί ο οργανισμός να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ινσουλίνη που παράγει.

Στην περίπτωση αντίστασης στην ινσουλίνη, το σώμα μπορεί να προσπαθήσει να αντλήσει υψηλά επίπεδα ινσουλίνης σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα φυσιολογικά. Τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα ινσουλίνης μπορούν να αναγκάσουν τις ωοθήκες σας να παράγουν περισσότερα ανδρογόνα, όπως η τεστοστερόνη.

Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί επίσης να προκληθεί από υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος. Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να κάνει πιο δύσκολη την απώλεια βάρους, γι’ αυτό και τα άτομα με ΣΠΩ αντιμετωπίζουν συχνά πρόβλημα βάρους.

Μια δίαιτα λοιπόν με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως τα αμυλούχα και ζαχαρούχα τρόφιμα, μπορεί να ενισχύσει την αντίσταση στην ινσουλίνη και επομένως να καταστήσει την διαχείριση και απώλεια βάρους μια δύσκολη υπόθεση.

Ποια τρόφιμα πρέπει να προστεθούν στην διατροφή για μείωση των συμπτωμάτων ΣΠΩ

Η προσθήκη ορισμένων τροφών στην διατροφή βοηθά την μείωση των συμπτωμάτων του ΣΠΩ. Τέτοιες τροφές είναι:

• λαχανικά πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως το μπρόκολο

• άπαχη πρωτεΐνη, όπως τα ψάρια

• αντιφλεγμονώδη τρόφιμα και μπαχαρικά, όπως οι ντομάτες και ο κουρκουμάς

Τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της αντίστασης στην ινσουλίνη επιβραδύνοντας την πέψη και μειώνοντας την επίδραση του σακχάρου στο αίμα. Αυτό μπορεί να είναι ευεργετικό για άτομα με ΣΠΩ.

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες:

• σταυρανθή λαχανικά, όπως μπρόκολο, κουνουπίδι και λαχανάκια Βρυξελλών

• χόρτα, συμπεριλαμβανομένου του κόκκινου λάχανου και της ρόκας

• πράσινες και κόκκινες πιπεριές

• φασόλια και φακές

• αμύγδαλα

• μούρα

• γλυκοπατάτες

• κολοκύθα

Οι άπαχες πηγές πρωτεΐνης όπως το κοτόπουλο και το ψάρι είναι μια πολύ χορταστική και θρεπτική διατροφική επιλογή για άτομα με ΣΠΩ.

Τέλος οι τροφές που βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής μπορεί επίσης να είναι ευεργετικές. Αυτές οι τροφές περιλαμβάνουν:

• ντομάτες

• λαχανίδες

• σπανάκι

• αμύγδαλα και καρύδια

• ελαιόλαδο

• φρούτα, όπως βατόμουρα και φράουλες

• λιπαρά ψάρια με υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως ο σολομός και οι σαρδέλες

Ποια τρόφιμα πρέπει να περιοριστούν στην διατροφή για αντιμετώπιση συμπτωμάτων ΣΠΩ

• τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, όπως λευκό ψωμί και μάφιν

• σνακ και ποτά με ζάχαρη

• φλεγμονώδεις τροφές, όπως επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα

Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες προκαλούν φλεγμονή, επιδεινώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και θα πρέπει να αποφεύγονται ή να περιορίζονται σημαντικά. Αυτά περιλαμβάνουν εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα όπως:

• άσπρο ψωμί

• αρτοσκευάσματα

• επιδόρπια με ζάχαρη

• οτιδήποτε γίνεται με λευκό αλεύρι

Τα ζυμαρικά που αναφέρουν ως πρώτο συστατικό το σιμιγδάλι, το σκληρό αλεύρι ή το αλεύρι σκληρού σίτου είναι πλούσια σε υδατάνθρακες και χαμηλή σε φυτικές ίνες. Τα ζυμαρικά που παρασκευάζονται από αλεύρι από φασόλια ή φακές αντί για αλεύρι σίτου είναι μια θρεπτική εναλλακτική.

Η ζάχαρη είναι ένας υδατάνθρακας και θα πρέπει να περιορίζεται σε μια δίαιτα ΣΠΩ. Εκτός από την ζάχαρη θα πρέπει να αποφεύγονται συστατικά επεξεργασμένων τροφών, όπως:

• σακχαρόζη

• σιρόπι καλαμποκιού με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη

• δεξτρόζη

Σε μια δίαιτα ΣΠΩ, πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση ποτών όπως αναψυκτικών και χυμών, τα οποία μπορεί να είναι πλούσια σε ζάχαρη, καθώς και τρόφιμα που προκαλούν φλεγμονή, όπως πατάτες, μαργαρίνη και κόκκινα ή επεξεργασμένα κρέατα.

Κατανοώντας το ΣΠΩ

Το ΣΠΩ είναι μια συχνή ορμονική διαταραχή σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Χαρακτηρίζεται από μια κλινική εικόνα πολλών μικρών κυστών στις ωοθήκες που προκαλούνται από υπερέκκριση ανδρικών ορμονών. Αποτέλεσμα αυτών, είναι ορμονικές διαταραχές όπως και ανωμαλίες στον κύκλο της γυναίκας ή και αμηνόρροια.

Για την ακρίβεια, για να υπάρξει διάγνωση του ΣΠΩ χρειάζεται να εντοπιστούν και τα τρία παρακάτω στοιχεία:

•             Πολυκυστική υφή στις ωοθήκες μέσω υπερήχου

•             Ανώμαλος εμμηνος κύκλος ή και απουσία εμμήνου ρύσεως

•             Υψηλά επίπεδα ή υψηλή δραστικότητα των ανδρογόνων σε έναν ορμονολογικό έλεγχο

Σύμφωνα με έρευνα, μεταξύ του 33 και του 83 τοις εκατό των γυναικών που ζουν με ΣΠΩ είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• ακμή

• υπερτρίχωση

• ανδρική φαλάκρα

Οι γυναίκες με ΣΠΩ, ιδιαίτερα όταν τα συμπτώματα δεν αντιμετωπίζονται, μπορεί επίσης να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για:

•             καρδιακή νόσο

•             καρκίνο του ενδομητρίου

•             διαβήτη τύπου 2

•             υψηλή αρτηριακή πίεση

Συμπέρασμα

Οι πάσχουσες με ΣΠΩ, μπορεί να αισθάνονται απογοήτευση κατά καιρούς. Η λήψη μιας δίαιτας φιλικής προς το ΣΠΩ και η πραγματοποίηση κάποιων αλλαγών στον τρόπο ζωής με την προσθήκη άσκησης, μπορεί να βοηθήσουν στη βελτίωση της διάθεσής και στη μείωση ορισμένων από τα συμπτώματα του ΣΠΩ.

Σημειώστε ότι σε μια δίαιτα ΣΠΩ, υπάρχουν ορισμένα τρόφιμα που καλό είναι να περιοριστούν ή να αποφεύγονται και να αντικατασταθούν από πιο κατάλληλες λύσεις. Για παράδειγμα, ένα πρωινό με λευκό τοστ και μαργαρίνη μπορεί να αντικατασταθεί από ψωμί ολικής αλέσεως με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και ελαιόλαδο ή αβοκάντο.

Η πάσχουσα με ΣΠΩ πρέπει να συζητά με τον γιατρό της για την διατροφή της. Μπορούν να συνεργαστούν για να υπάρξει μια καθημερινότητα που βοηθά τον περιορισμό των συμπτωμάτων του ΣΠΩ.