Γιατί ο εγκέφαλός μας φτάνει σε τέλμα, μετά από μια ψυχικά έντονη μέρα και πολύωρη εντατική σκέψη; Πλέον, υπάρχει και επιστημονική απάντηση.
Όταν το σώμα μας δουλεύει σκληρά κουράζεται. Το ίδιο, όμως, κάνει και ο εγκέφαλός μας. Το να κάθεται κανείς και να σκέφτεται σκληρά για ώρες τον εξαντλεί. Ποια είναι η επιστημονική εξήγηση αυτής της σωματικής αντίδρασης του εγκεφάλου;
Οι ερευνητές διαθέτουν πια νέα στοιχεία για να εξηγήσουν γιατί συμβαίνει αυτό και, με βάση τα ευρήματά τους, ο λόγος που νιώθετε ψυχική εξάντληση από την έντονη σκέψη δεν είναι μόνο στο μυαλό σας.
Μέσα από επιστημονικές μελέτες, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο Current Biology, αποδεικνύουν ότι όταν η έντονη γνωστική εργασία παρατείνεται για αρκετές ώρες, προκαλεί τη συσσώρευση δυνητικά τοξικών υποπροϊόντων στο τμήμα του εγκεφάλου που είναι γνωστό ως προμετωπιαίος φλοιός. Αυτό με τη σειρά του αλλάζει τη δυνατότητα στις αποφάσεις, έτσι ώστε ο άνθρωπος να στρέφεται προς δραστηριότητες που δεν απαιτούν προσπάθεια και σκέψη, καθώς εμφανίζεται η γνωστική κόπωση.
Ο Mathias Pessiglione, ένας εκ των επιστημόνων που συμμετείχαν στις έρευνες, από το Πανεπιστήμιο Pitié-Salpêtrière στο Παρίσι και οι συνεργάτες του, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου συγγραφέα της μελέτης, Antonius Wiehler, ήθελαν να καταλάβουν τι είναι πραγματικά η ψυχική κόπωση. Ενώ οι μηχανές μπορούν να υπολογίζουν συνεχώς, ο εγκέφαλος δεν μπορεί. Ήθελαν να μάθουν γιατί. Υποψιάστηκαν ότι ο λόγος είχε να κάνει με την ανάγκη ανακύκλωσης δυνητικά τοξικών ουσιών που προκύπτουν από τη νευρική δραστηριότητα.
Για να λάβουν μια απάντηση στο ερώτημά τους, χρησιμοποίησαν φασματοσκοπία μαγνητικού συντονισμού (MRS) για να παρακολουθήσουν τη χημεία του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια μιας έντονης ημέρας, με πολύωρη διανοητική διεργασία. Εξέτασαν δύο ομάδες ανθρώπων: αυτούς που έπρεπε να σκέφτονται αρκετά και εντατικά και εκείνους που είχαν σχετικά ευκολότερες γνωστικές εργασίες.
Είδαν σημάδια κόπωσης, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης διαστολής της κόρης, μόνο στην ομάδα ανθρώπων που διεξήγαγαν εντατική σκέψη. Επιπλέον, η κατηγορία των έντονα σκεπτόμενων ήταν εκείνη που επέλεγε «ανταμοιβές» με λίγη διανοητική προσπάθεια στο τέλος της μέρας. Είχαν, επίσης, υψηλότερα επίπεδα γλουταμικού στις συνάψεις του προμετωπιαίου φλοιού του εγκεφάλου.
Συμπεριλαμβάνοντας και στοιχεία από προηγούμενες μελέτες, οι συγγραφείς υποστηρίζουν την ιδέα ότι η συσσώρευση γλουταμικού καθιστά την περαιτέρω ενεργοποίηση του προμετωπιαίου φλοιού πιο «δαπανηρή», έτσι ώστε ο γνωστικός έλεγχος να είναι πιο δύσκολος μετά από μια ψυχικά δύσκολη και εντατική ημέρα.
Άρα, η ψυχική κούραση δεν είναι ψευδαίσθηση. Είναι μια πραγματική, υπαρκτή κούραση, ένας τρόπος να επιβιώσει ο εγκέφαλός μας. Υπάρχει, όμως, κάποιος τρόπος να παρακάμψουμε αυτόν τον περιορισμό της ικανότητας του εγκεφάλου μας να σκέφτεται εντατικά; Σύμφωνα με τον Pessiglione, δυστυχώς όχι. «Θα χρησιμοποιούσα παλιές καλές συνταγές: ξεκούραση και ύπνο! Υπάρχουν καλές ενδείξεις ότι το γλουταμικό απομακρύνεται από τις συνάψεις κατά τη διάρκεια του ύπνου», αναφέρει.
Σε μελλοντικές μελέτες, οι επιστήμονες ελπίζουν να μάθουν- μεταξύ άλλων- εάν οι ίδιοι δείκτες κόπωσης στον εγκέφαλο μπορούν να προβλέψουν την ανάρρωση από παθήσεις υγείας, όπως η κατάθλιψη ή ο καρκίνος.
Ακολουθήστε το Cibum 
