Τι πρέπει να γνωρίζουν οι καταναλωτές αλλά και όλοι όσοι θέλουν να ακολουθήσουν το επάγγελμα του επιθεωρητή ασφάλειας Τροφίμων.
Της Χριστίνας Κοψίνη
Βάλτε στην μηχανή ηλεκτρονικής αναζήτησης το εξής ερώτημα: Πώς θα γίνω επιθεωρητής/επιθεωρήτρια ασφάλειας τροφίμων στην Ελλάδα; Όσο κι αν ψάξετε, δεν θα βρείτε αυτό που θέλετε. Θα συνδεθείτε με οτιδήποτε άλλο (με εταιρείες πιστοποίησης και ελέγχου τροφίμων ή με σεμινάρια) εκτός από τις πληροφορίες που χρειάζεστε για να δείτε εάν θα ακολουθήσετε την συγκεκριμένη ειδίκευση. Διότι, όπως θα διαπιστώσετε και από το άρθρο που δημοσίευσε το indeed.com, ο εξαιρετικά χρήσιμος και κομβικός ρόλος του επιθεωρητή τροφίμων αποτελεί μία ειδίκευση που βασίζεται σε στέρεες γνώσεις φυσικής, χημείας, βιολογίας αλλά και της εθνικής νομοθεσίας για την υγεία και ασφάλεια των τροφίμων σε κάθε ξεχωριστή χώρα.
Αλλά στη χώρα μας δεν υπάρχει (ακόμη;) επαγγελματικό περίγραμμα του συγκεκριμένου επαγγέλματος. Περίγραμμα το οποίο οφείλει να έχει στην ιστοσελίδα του ο ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού) αλλά ακόμη υστερεί σε αυτό. Αφού, λοιπόν, δεν μπορούμε να έχουμε, επί του παρόντος, ένα κατατοπιστικό οδηγό πλεύσης για τις γνώσεις, τα πτυχία, τα προγράμματα κατάρτισης, και τους μισθούς που σχετίζονται με το επάγγελμα του Επιθεωρητή/ Επιθεωρήτριας ασφάλειας τροφίμων στην Ελλάδα, ακολουθούν μερικές πληροφορίες για το τι γίνεται στο εξωτερικό και δη στις ΗΠΑ.
Όμως δεν θα ήταν πολύ χρήσιμο να υπήρχε αυτή η πληροφορία και στην Ελλάδα; Ας ελπίσουμε ότι το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ που έχει λάβει μία σημαντική χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ για την δημιουργία νέων επαγγελματικών περιγραμμάτων, κάποια στιγμή θα δώσει στη δημοσιότητα και την πραγματική διάσταση για όλα όσα χρειάζεται να ξέρει κάποιος ή κάποια που θέλει να γίνει Επιθεωρητής/Επιθεωρήτρια τροφίμων στην χώρα μας. Γενικά στη χώρα μας, ιδιώτες επιθεωρητές τροφίμων γίνονται οι επιστήμονες τροφίμων (Τεχνολόγοι τροφίμων, Γεωπόνοι, Χημικοί, Χημικοί μηχανικοί, Κτηνίατροι, Βιολόγοι) που μετά τις σπουδές τους αποκτούν πιστοποίηση lead auditor, μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων των Φορέων Πιστοποίησης. Όσο για Επιθεωρητές στις δημόσιες αρχές (ΕΦΕΤ, Υγειονομικό, Κτηνιατρική), εκείνοι προσλαμβάνονται ως επιστήμονες (ΠΕ ή ΤΕ) και εκπαιδεύονται από την υπηρεσία.
Τι κάνουν οι επιθεωρητές τροφίμων;
Διασφαλίζουν την ποιοτική και υγειονομική παραγωγή και προετοιμασία των τροφίμων που καταναλώνονται από την κοινωνία. Χρησιμοποιούν την επιστήμη, τα μαθηματικά και μια ποικιλία δεξιοτήτων για να επανεξετάσουν και να αναφέρουν υποδείγματα και μοντέλα προετοιμασίας, επεξεργασίας και πώλησης τροφίμων. Συνοπτικά, θα λέγαμε, ότι ο επιθεωρητής τροφίμων είναι ένας επαγγελματίας δημόσιας υγείας που διασφαλίζει ότι το κρέας, τα πουλερικά και άλλα συναφή προϊόντα διατροφής που μεταποιούνται σε ιδιωτικά εργοστάσια πληρούν τις απαιτήσεις ασφάλειας και επισήμανσης.
Επίσης, μπορεί
– να επιθεωρήσει εστιατόρια και σούπερ μάρκετ για να αξιολογήσει εάν ακολουθούν σωστά τις πρακτικές υγιεινής αποθήκευσης και διαχείρισης των τροφίμων.
-να επιβάλλει όλα τα πρότυπα που έχουν θεσμοθετηθεί από την εκάστοτε εθνική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων και οποιονδήποτε άλλο τοπικό, περιφερειακό και κρατικό κανονισμό.
Η θέση του Επιθεωρητή ενδεχομένως να εμπίπτει στην ευρύτερη κατηγορία εργασίας του ποιοτικού ελέγχου ή της διασφάλισης ποιότητας. Πάντως, πρωταρχική δουλειά ενός επιθεωρητή τροφίμων είναι να διασφαλίζει ότι τα τρόφιμα που επεξεργάζονται σε φυτά, πωλούνται σε καταστήματα και σερβίρονται σε εστιατόρια είναι ασφαλή για ανθρώπινη κατανάλωση.
Στις άλλες αρμοδιότητες μπορεί να εμπίπτουν τα εξής:
–Διασφάλιση της συμμόρφωσης όλων των επεξεργασμένων προϊόντων με τους νόμους
– Εξασφάλιση της σωστής επισήμανσης των κρεάτων και άλλων τροφίμων
– Εξέταση των ζώων που έχουν χρησιμοποιηθεί για τα τρόφιμα σε ιδιωτικά εργοστάσια κρέατος και πουλερικών
–Υπολογισμός του βάρους των κρεάτων και των πουλερικών
– Παρακολούθηση και επιβολή των απαιτούμενων διαδικασιών υγιεινής σε όλες τις τοποθεσίες, στους σταθμούς εργασίας
– Έλεγχος στην καταλληλότητα της ένδυσης των εργαζομένων
– Εκτέλεση επιθεωρήσεων πριν και μετά τη σφαγή για να διασφαλιστεί ότι τα προϊόντα είναι απαλλαγμένα από μόλυνση
– Προώθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για διευθυντές και υπαλλήλους των εργοστασίων αναφορικά με τους κανονισμούς
– Πληροφόρηση των διευθυντών και των κατάλληλων εποπτών εργασίας των εργοστασίων
– Ενημέρωση του προσωπικού για την ύπαρξη ανθυγιεινών, μη ασφαλών ή επικίνδυνων συνθηκών
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι Επιθεωρητές Τροφίμων
Στις ΗΠΑ για τους ομοσπονδιακούς επιθεωρητές τροφίμων, υπάρχουν δύο βασικοί τύποι προϋποθέσεων. Εάν στοχεύουν σε υψηλότερες αμοιβές, οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν προϋπηρεσία ενός έτους με πλήρη απασχόληση στη ρυθμιστική πρακτική σε πολιτειακό, ομοσπονδιακό ή στρατιωτικό επίπεδο και να έχουν αναλάβει ευθύνες που σχετίζονται με κανονιστικές και πρακτικές υγιεινής.
Βασικά προαπαιτούμενα
Ως προς την Εκπαίδευση: Πτυχίο πανεπιστημίου και 12 διδακτικές ώρες βιολογίας, φυσικής επιστήμης, μαθηματικών ή γεωργικών επιστημών.
Ως προς την εμπειρία: Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν 1 έτος σχετικής εργασιακής εμπειρίας μετά την ηλικία των 15 ετών. Η ειδική εμπειρία περιλαμβάνει εργασία σε σφαγείο, ως κρεοπώλης, ως σεφ ή μάγειρας με αρμοδιότητες ασφάλειας τροφίμων ή ως κτηνίατρος.
Για τους επιθεωρητές σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο μπορεί να απαιτούνται άλλες προϋποθέσεις. Ορισμένοι οργανισμοί μπορεί να απαιτούν πτυχίο διετούς συνεργάτη σε τομείς όπως η βιολογία ή η επιστήμη των ζώων. Άλλοι μπορεί να απαιτούν πτυχίο στη μικροβιολογία ή στις επιστήμες των.
Δεξιότητες για έναν επιθεωρητή τροφίμων
Οι επιθεωρητές τροφίμων, πριν υποβάλουν αίτηση για μία θέση, μπορούν να επωφεληθούν από την ανάπτυξη τόσο των σκληρών όσο και των “μαλακών” δεξιοτήτων τους. Οι σκληρές δεξιότητες είναι αυτές που αναπτύσσονται, με την πάροδο του χρόνου, μέσω της κατάρτισης και της εκπαίδευσης. Οι μαλακές δεξιότητες είναι πιο διαπροσωπικές και αναπτύσσονται όπως χαρακτηριστικά προσωπικότητας. Είναι πιο υποκειμενικές, και σχετίζονται με τη διαχείριση συγκεκριμένων καταστάσεων (συμπεριφορά, επικοινωνία, αντιμετώπιση κρίσεων) Μερικές αναμενόμενες δεξιότητες για έναν επιθεωρητή τροφίμων περιλαμβάνουν:
Προσοχή στη λεπτομέρεια: εκπαιδεύονται για να παρατηρούν μικρές λεπτομέρειες που μπορεί να χάνουν άλλοι, όπως η καθαριότητα ή η σωστή λειτουργία του εξοπλισμού.
Προφορική και γραπτή επικοινωνία: μιλούν με πολλούς ανθρώπους όλη την ημέρα για να τους εξηγήσουν τα ευρήματα και γράφουν αναφορές για να τεκμηριώσουν τις παρατηρήσεις τους.
Διπλωματία: Είναι διακριτικοί όταν πρέπει να ενημερώσουν για μη συμμόρφωση με τους κανονισμούς. Συχνά η διπλωματία τους επιτρέπει να κάνουν εποικοδομητική κριτική ή άλλες προτάσεις προκειμένου να βοηθήσουν τους ιδιοκτήτες και τους χειριστές να προσαρμόσουν τις πρακτικές τους.
Γνώση των κανονισμών υγιεινής και ασφάλειας: Οι επιθεωρητές τροφίμων πρέπει να κατανοούν τους κανονισμούς ασφάλειας και υγιεινής που επιβάλλουν
Ευκαιρίες προόδου για έναν επιθεωρητή τροφίμων. Με την κατάρτιση και την εκπαίδευση, οι επιθεωρητές τροφίμων μπορεί να είναι σε θέση να εξελιχθούν στην ασφάλεια των τροφίμων και στη γεωργία. Μερικές από αυτές τις δυνατότητες ανάληψης νέων ρόλων αφορούν τα εξής επαγγέλματα:
Χημικοί τεχνικοί: Επικεντρώνονται στη σύνθεση και τις λειτουργίες προϊόντων, όπως τα τρόφιμα, για να διασφαλίσουν ότι πληρούν τα πρότυπα και τις προδιαγραφές ποιότητας. Διεξάγουν πειράματα και δοκιμές σε ορισμένα προϊόντα, αναλύουν τα αποτελέσματά τους και αναφέρουν τα ευρήματα στις αρμόδιες αρχές.
Αγρότες κτηνοτρόφοι ή διευθυντές γεωργίας: Διευθύνουν και διαχειρίζονται τις λειτουργίες των αγροκτημάτων, ράντσων, φυτωρίων, θερμοκηπίων, εκτάσεων ξυλείας και άλλων γεωργικών εργασιών. Καλλιεργούν χωράφια και εκτρέφουν ζώα που πωλούνται για κέρδος και συνήθως εργάζονται για τον εαυτό τους και επιβλέπουν μια ομάδα εργαζομένων στην παραγωγή τροφίμων.
Τεχνικοί επιστήμης τροφίμων: Βοηθούν τους επιστήμονες της γεωργίας και των τροφίμων, συλλέγοντας δείγματα τροφίμων, νερού και άλλων προϊόντων και αναλύοντας την ποιότητά τους. Μπορούν να πραγματοποιήσουν εργαστηριακές δοκιμές και να αναλύσουν τα αποτελέσματα για να αναζητήσουν πρόσθετα τροφίμων και να διασφαλίσουν ότι σε όλα τα προϊόντα ισχύουν τα θεσμοθετημένα πρότυπα ασφαλείας.
Περιβάλλον εργασίας
Οι επιθεωρητές τροφίμων μπορούν να επισκέπτονται εστιατόρια, καταστήματα λιανικής, εργοστάσια επεξεργασίας και σφαγεία εντός μιας συγκεκριμένης ακτίνας στον τόπο που ζουν ή σε ολόκληρη τη χώρα. Μπορούν να ασκούν τα καθήκοντά τους εντός των εργοστασιακών εγκαταστάσεων ή και σε αποβάθρες φόρτωσης στο εξωτερικό των κτιρίων. Επίσης, συχνά αξιολογούν τις πρακτικές μεταφοράς και τα οχήματα μεταφοράς για να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς.
Οι επιθεωρητές τροφίμων συνήθως εργάζονται 40 ώρες την εβδομάδα, αλλά μπορεί να έχουν βάρδιες ή ευέλικτα ωράρια για να καλύψουν τις ανάγκες. Μπορεί να χρειαστεί να εργαστούν σε συνθήκες παγετού ή υγρασίας, ανάλογα με τον τύπο της εγκατάστασης που επισκέπτονται ή να δουλέψουν κοντά σε απόβλητα τροφίμων ή σε περιοχές με δυσοσμία όπερ και επιβάλλεται να φορούν προστατευτικό εξοπλισμό, όπως δίχτυ μαλλιών, μπότες, γάντια, μάσκες προσώπου και ολόσωμες φόρμες.
Μισθός
Η εργασία ενός επιθεωρητή ποιοτικού ελέγχου αποφέρει, κατά μέσο όρο, 60.225 $ ετησίως. Οι υπάλληλοι του ομοσπονδιακού USDA ακολουθούν τον βαθμό αμοιβής του Γενικού Προγράμματος της Κυβέρνησης των ΗΠΑ (GS) και συνήθως εμπίπτουν μεταξύ του εύρους GS-5 και GS-7, ανάλογα με το επίπεδο εμπειρίας τους. Αυτό το χρονοδιάγραμμα μπορεί να αλλάζει, ετησίως, ή ανά περιοχή σύμφωνα με την κρίση της κυβέρνησης.
Πηγές:
Ακολουθήστε το Cibum 
