Σε 15 χώρες διακινούνται πατατάκια από τη Ρουμανία που περιέχουν ορυκτέλαια υδρογονανθράκων (ΜΟΑΗ).
Tα MOAH (ορυκτέλαια υδρογονανθράκων) είναι τοξικές προσμείξεις, με υποψία ότι είναι καρκινογόνες και γονιδιοτοξικές, άρα δεν πρέπει να υπάρχουν σε τρόφιμα. Σε μελέτη 152 προϊόντων σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης, ανακαλύφθηκε πως 1 στα 8 ήταν μολυσμένα με ορυκτέλαια υδρογονανθράκων. Πρόκειται, κυρίως, για κύβους ζωμού, αλείμματα σοκολάτας, μπισκότα και τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Άλλες κατηγορίες τροφίμων που διατρέχουν κίνδυνο θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν βρεφικά παρασκευάσματα, σάλτσες και προϊόντα αρτοποιίας.
Οι υδρογονάνθρακες του ορυκτελαίου μπορούν να μολύνουν τα τρόφιμα μέσω της παρουσίας τους σε συσκευασίες τροφίμων, εξοπλισμό επεξεργασίας και πρόσθετα τροφίμων. Οι συσκευασίες τροφίμων από χαρτί και χαρτόνι είναι ιδιαίτερα γνωστό ότι περιέχουν συχνά υψηλά επίπεδα αυτών των ενώσεων, οι οποίες προέρχονται από μελάνια εφημερίδων με βάση το ορυκτέλαιο, μη διατροφικής χρήσης. Τα μείγματα ορυκτελαίων μπορεί να έχουν ποικίλα επίπεδα τοξικότητας, με το MOAH να είναι το πιο τοξικό λόγω της μεταλλαξιογένεσης και της καρκινογόνου δράσης του. Τα επίπεδα MOH παρακολουθούνται στις συσκευασίες τροφίμων στην ΕΕ και το 2022 η EFSA καθόρισε νέα ανεκτά ανώτερα επίπεδα ΜΟΑΗ στα τρόφιμα.
Πριν από λίγες ημέρες ΜΟΑΗ εντοπίστηκαν σε πατατάκια προέλευσης Ρουμανίας τα οποία κυκλοφορουν σε 15 χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Η Γερμανία μετά από έλεγχο στην αγορά εντόπισε τις επικίνδυνες ουσίες στα πατατάκια και ενημέρωσε την πύλη Ευρωπαϊκής ενημέρωσης για τα τρόφιμα RASFF με την επισήμανση ότι ο κίνδυνος για τους καταναλωτές είναι σοβαρός.
Το καλοκαίρι του 2022 η EFSA καθόρισε νέα ανεκτά ανώτερα όρια για τους ΜΟΑΗ:
- 0,5 mg/kg για ξηρές τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά/έλαια (≤ 4% λιπαρά/έλαιο)
- 1 mg/kg για τρόφιμα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά/έλαια (> 4% λιπαρά/έλαιο)
- 2 mg/kg για λίπη/έλαια
Η περιεκτικότητα στα MOAH στα πατατάκια Ρουμανίας (προϊόν με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά/έλαια) ήταν 1,6 mg/kg υπερβαίνοντας κατά πολύ το όριο της EFSA.
Τα πατατάκια εκτός από την Ελλάδα κυκλοφορούν επίσης σε Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρο, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, και Βρετανία.