Πώς τα εισαγόμενα θαλασσινά συνδέονται με την εξάπλωση ανθεκτικών μικροβίων
Η κολιστίνη, ένα από τα τελευταία διαθέσιμα όπλα της ιατρικής για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων ανθεκτικών στα περισσότερα αντιβιοτικά, κινδυνεύει. Νέα επιστημονικά δεδομένα αποκαλύπτουν ότι η ανθεκτικότητα σε αυτό το κρίσιμο φάρμακο μπορεί πλέον να μεταδίδεται πλευρικά μεταξύ βακτηρίων και μάλιστα μέσω της τροφικής αλυσίδας. Σύμφωνα με μελέτη που παρουσίασε ο μικροβιολόγος Dr. Issmat Kassem από το Πανεπιστήμιο της Γεωργίας στο ετήσιο συνέδριο ASM Microbe 2025 στο Λος Άντζελες, γονίδια ανθεκτικότητας στην κολιστίνη εντοπίστηκαν σε βακτήρια που βρέθηκαν σε εισαγόμενες γαρίδες και χτένια. Τα δείγματα προέρχονταν από αγορές τροφίμων στην Ατλάντα των ΗΠΑ και υποδεικνύουν μια ανησυχητική οδό εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής.
Η ομάδα του Dr. Kassem είχε προηγουμένως εντοπίσει γονίδια mcr, που υπεύθυνα για την κινητή ανθεκτικότητα στην κολιστίνη, σε δείγματα λυμάτων. Όμως, η ταύτισή τους σε τρόφιμα που προέρχονται από άλλες χώρες ενισχύει την υπόθεση ότι η παγκόσμια διακίνηση τροφίμων μπορεί να διευκολύνει τη διάδοση αυτής της απειλής. Τα mcr γονίδια εντοπίστηκαν σε κινητά γενετικά στοιχεία που μεταδίδονται εύκολα από βακτήριο σε βακτήριο. Αυτό σημαίνει ότι η ανθεκτικότητα δεν κληρονομείται απλώς από γενιά σε γενιά βακτηρίων, αλλά μπορεί να εξαπλωθεί ταχέως σε εντελώς διαφορετικά στελέχη. «Αγαπάμε τα θαλασσινά μας», δήλωσε ο Dr. Kassem, επισημαίνοντας ότι περίπου το 90% των γαρίδων που καταναλώνονται στις ΗΠΑ είναι εισαγόμενες και ο έλεγχός τους για μικροβιακή αντοχή είναι ελλιπής. «Τα βακτήρια με γονίδια ανθεκτικότητας στην κολιστίνη δεν ελέγχονται συστηματικά στα εισαγόμενα τρόφιμα», τόνισε.
Η κολιστίνη, που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση Gram-αρνητικών βακτηρίων, είχε αποσυρθεί από την ιατρική χρήση στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1980 λόγω σοβαρών παρενεργειών (νευροτοξικότητα και νεφρική βλάβη). Ωστόσο, επανεισήχθη όταν οι ανθεκτικές λοιμώξεις πολλαπλασιάστηκαν και τα εναλλακτικά αντιβιοτικά απέτυχαν. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την έχει κατατάξει ως αντιβιοτικό κρίσιμης σημασίας υψηλής προτεραιότητας, όμως η αποτελεσματικότητά της μειώνεται επικίνδυνα, καθώς η ανθεκτικότητα εξαπλώνεται ταχύτατα, εντός και εκτός νοσοκομείων.
Ο Dr. Kassem τονίζει πώς: «Τα τρόφιμά μας έρχονται από πολλές χώρες, και ορισμένες δεν έχουν αυστηρή πολιτική για τη χρήση αντιβιοτικών στην παραγωγή ζώων. Η μικροβιακή ανθεκτικότητα δεν σταματά στα σύνορα, αλλά ταξιδεύει μαζί με τα προϊόντα και τους ανθρώπους». Σύμφωνα με τον ίδιο, το θετικό στοιχείο είναι ότι τα γονίδια δεν εντοπίστηκαν σε θαλασσινά τοπικής παραγωγής, γεγονός που δείχνει ότι η πρόληψη και οι αυστηροί έλεγχοι μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο. Όμως, προειδοποιεί ότι αυτός είναι μόνο ένας από τους πολλούς πιθανούς διαύλους εξάπλωσης, και η έλλειψη συντονισμένης δράσης ενισχύει τον κίνδυνο.
Πηγή: https://www.sciencedaily.com/releases/2025/06/250622115159.htm