ΕΕ: Υποχρεωτικά τα “συνδεδεμένα” καπάκια στα πλαστικά μπουκάλια από το 2024

Η νέα οδηγία της ΕΕ – Προδιαγραφές – Δυσκολίες εφαρμογής

Μία μεγάλη αλλαγή στον κλάδο της βιομηχανίας πλαστικών μπουκαλιών αναμένεται να φέρει η οδηγία 2019/904 της ΕΕ που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2024. Σε ένα χρόνο λοιπόν τα μπουκάλια που δεν επιστρέφονται θα πρέπει να έχουν «δεμένα» τα καπάκια τους, δηλαδή θα είναι υποχρεωτικό στην ΕΕ τα καπάκια να παραμένουν προσαρτημένα σε όλα τα δοχεία ποτών χωρητικότητας έως και τρία λίτρα, ως μέρος της νέας οδηγίας για τα πλαστικά μίας χρήσης. Η νέα οδηγία έχει στόχο να αποτρέψει το 10% των πλαστικών απορριμμάτων που εντοπίζονται σε ευρωπαϊκές παραλίες.

Το σχετικό μέρος αυτού του κανονισμού της ΕΕ για την παραγωγή Caps & Closures αναφέρει:

“Τα πλαστικά πώματα και καπάκια που χρησιμοποιούνται για δοχεία ποτών είναι μεταξύ των πλαστικών ειδών μιας χρήσης που συναντώνται συχνότερα ως απορρίμματα στις παραλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, η διάθεση στην αγορά πλαστικών δοχείων αναψυκτικών μίας χρήσης θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο εάν συμμορφώνονται με ορισμένες απαιτήσεις σχεδιασμού προϊόντος, προκειμένου να μειωθούν σημαντικά οι εισροές πλαστικών κλεισίματος και καπακιών δοχείων στο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας ανακύκλωσης, τις απαιτήσεις για τις συσκευασίες που ορίζονται στο παράρτημα II της οδηγίας 94/62/ΕΚ.»

Η οδηγία δεν αφορά

• Γυάλινα ή μεταλλικά δοχεία ποτών με πλαστικά πώματα ή καπάκια
• Δοχεία ποτών που προορίζονται για υγρά τρόφιμα για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς

Οι απαιτήσεις για το σχεδιασμό και τη λειτουργία των προσδεδεμένων καπακιών που προκύπτουν από τον παρόντα κανονισμό βρίσκονται ακόμη υπό καθορισμό και επί του παρόντος μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

• Το πώμα πρέπει να είναι συμβατό με τα υπάρχοντα σχέδια.
• Ο αντίκτυπος στον τελικό πελάτη θα πρέπει να διατηρείται όσο το δυνατόν χαμηλότερος, δηλαδή να μην μειώνεται η άνεση χρήσης.
• Τα κλεισίματα να είναι συμβατά με τον υπάρχοντα εξοπλισμό πλήρωσης.
• Τα πώματα συνδέονται με το δοχείο καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του προϊόντος μέχρι την ανακύκλωση.
• Τα υλικά για το δεμένο καπάκι δεν αλλάζουν.
• Ο αντίκτυπος στις υπάρχουσες γραμμές παραγωγής θα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί και η παραγωγή δεν θα πρέπει να μειωθεί.
• Πρέπει να διασφαλίζεται 15 φορές το άνοιγμα και το κλείσιμο του καπακιού χωρίς απώλεια λειτουργίας.

Παρόλο που δεν υπάρχει νομική υποχρέωση για αυτό μέχρι στιγμής, τα συστήματα καπακιών που παραμένουν συνδεδεμένα με το μπουκάλι κυκλοφορούν στην αγορά εδώ και αρκετό καιρό  και χρησιμοποιούνται ήδη από ορισμένους κατασκευαστές ποτών.  Όπως η coca cola που ξεκίνησε από τον Μάιο του 2021 τις δοκιμές δεμένων καπακιών σε πλαστικά  μπουκάλια. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με μελέτη περίπου 1.350 γραμμές εμφιάλωσης σε όλη την ΕΕ θα πρέπει να προετοιμαστούν για την αλλαγή και να προσαρμοστούν στον νέο ευρωπαϊκό νόμο. Αυτό σημαίνει από αλλαγές στην γραμμή παραγωγής, αλλαγές στη συνεργασία τους με τους προμηθευτές μπουκαλιών, ακόμα και αλλαγές στην ετικέτα και στο λογότυπο. Δυστυχώς προς το παρόν, υπάρχει μόνο μια γενική προδιαγραφή που δηλώνει ότι πρέπει τα καπάκια να παραμένουν συνδεδεμένα με τα μπουκάλια χωρίς να προσδιορίζει ποιες είναι οι ακριβείς βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται.

Για παράδειγμα και σύμφωνα με ειδικούς δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα, το ζήτημα της ελάχιστης δύναμης που πρέπει να αντέξουν τα καπάκια προτού αποκολληθούν από το δοχείο. Και αυτή η προδιαγραφή είναι σημαντική καθώς  όσο μεγαλύτερη είναι η δύναμη έλξης, τόσο περισσότερο υλικό χρειάζεται για την κατασκευή του καπακιού. Το πρότυπο πρέπει να διασφαλίζει ότι τα καπάκια έχουν την κατάλληλη αντοχή, αξιοπιστία και ασφάλεια, ενώ παραμένουν στερεωμένα στο δοχείο ποτού κατά τη χρήση του προϊόντος. Εάν δεν αποσαφηνιστεί αυτή η τεχνική ιδιότητα κινδυνεύει να υπονομεύσει την πραγματική αποτελεσματικότητα της Οδηγίας SUP, καθώς οι κατασκευαστές ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν ακατάλληλες συνδέσεις. Επίσης οι εμφιαλωτές θα πρέπει να βρουν τρόπους να παράγουν αυτά τα μπουκάλια στις υπάρχουσες γραμμές, με την προσθήκη κάποιου εξοπλισμού καθώς δεν θα ήταν δυνατό να αλλάξει ριζικά ολόκληρος ο εξοπλισμός.

Σύμφωνα με το engelglobal.com υπάρχουν επί του παρόντος δύο παραλλαγές που κυριαρχούν στο σχεδιασμό των δεμένων καπακιών:

• Το ” σχέδιο λάσο ” αναφέρεται σε καπάκια που συνδέονται με το μπουκάλι με ταινία δύο μερών. Το καπάκι συνδέεται με την επάνω ταινία και το μπουκάλι στην κάτω ταινία. Αυτός ο σχεδιασμός είναι σχετικά εύκολος στην εφαρμογή με τα υπάρχοντα εργαλεία, συνήθως μόνο τα ρυθμιστικά χρειάζεται να επεξεργαστούν ξανά.
• Ο ” σχεδιασμός άρθρωσης “, από την άλλη πλευρά, επιτρέπει τη μόνιμη σύνδεση του καπακιού και του δοχείου μέσω ενός μεντεσέ, ο οποίος προαιρετικά επιτρέπει επίσης τη στερέωση του καπακιού σε μια καθορισμένη θέση. Η χρήση των υπαρχόντων εργαλείων είναι πρακτικά αδύνατη.