Πώς το τρόφιμο υπερνικά τα υπερβακτήρια που μπορούν να στείλουν έναν ασθενή ακόμη και στον θάνατο
Το 2017, ένα τραγικό περιστατικό εκτυλίχθηκε σε νοσοκομείο της Νεβάδα. Μια γυναίκα, που εισήχθη για πνευμονία, υπέκυψε λόγω πολλαπλής οργανικής ανεπάρκειας και σήψης. Ο ένοχος; Ένα στέλεχος βακτηρίων που είχε αναπτύξει αντοχή σε 26 διαφορετικά αντιβιοτικά. Αυτά τα υπερβακτήρια, ή τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια, αποτελούν μία από τις πιο πιεστικές απειλές για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως.
Ερευνητές της Texas A&M απέδειξαν τώρα ότι η κουρκουμίνη, η ένωση που δίνει στον κουρκουμά το χαρακτηριστικό φωτεινό κίτρινο χρώμα του, μπορεί ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της αντοχής στα αντιβιοτικά.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Εμφιαλωμένο νερό: Μήνυση σε κορυφαία μάρκα για παρουσία στο νερό τοξικών ουσιών που συνδέονται με τον καρκίνο
Οι ερευνητές έδειξαν ότι όταν η κουρκουμίνη δίνεται σκόπιμα στα βακτήρια ως τροφή και στη συνέχεια ενεργοποιείται από το φως, μπορεί να προκαλέσει επιβλαβείς αντιδράσεις στα μικρόβια, σκοτώνοντάς τα. Αυτή η διαδικασία, απέδειξαν, μειώνει τον αριθμό των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά στελεχών και καθιστά τα συμβατικά αντιβιοτικά ξανά αποτελεσματικά.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύονται στο περιοδικό Scientific Reports .
Κουρκουμίνη η… θαυματουργή
Πριν από τα αντιβιοτικά, οι μολυσματικές ασθένειες ήταν η κύρια αιτία θανάτου και αναπηρίας σε όλο τον κόσμο. Με την εμφάνιση αυτών των φαρμάκων που σώζουν ζωές, η ανθρώπινη διάρκεια ζωής έχει αυξηθεί κατά 23 χρόνια κατά μέσο όρο. Τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ η ανακάλυψη νέων αντιβιοτικών έχει αυξηθεί, τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια έχουν γίνει ταυτόχρονα πιο κοινά, εγκαινιάζοντας την εποχή των υπερμικροβίων, όπως ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη Staphylococcus aureus (MRSA), ο ανθεκτικός στη βανκομυκίνη εντερόκοκκος και η πνευμονία που είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Μάλιστα, οι μολυσματικές ασθένειες προβλέπεται να αποτελέσουν για άλλη μια φορά τις κύριες αιτίες ανθρώπινης θνησιμότητας, που στοιχίζουν έως και 10 εκατομμύρια ζωές ετησίως.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Τι είναι η μπλε βαφή που βάζει ο νέος Υπουργός Υγείας των ΗΠΑ R. Kennedy στο ποτό του;
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Υγιεινή στο αεροπλάνο – Το άλλο με τον Τοτό το ξέρεις;
«Όταν τα βακτήρια αρχίζουν να γίνονται ανθεκτικά στα συμβατικά αντιβιοτικά, έχουμε αυτό που αποκαλούμε αντιβιοτική καταστροφή», δήλωσε ο Δρ Vanderlei Bagnato, καθηγητής στο Τμήμα Βιοϊατρικής Μηχανικής και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης. «Για να ξεπεράσουμε αυτήν την πρόκληση, χρειαζόμαστε εναλλακτικούς τρόπους είτε για να σκοτώσουμε τα υπερμικρόβια είτε να βρούμε έναν νέο τρόπο τροποποίησης των φυσικών διεργασιών μέσα στα βακτήρια, ώστε τα αντιβιοτικά να αρχίσουν να δρουν ξανά.
Τα βακτήρια εμφανίζουν φυσική διακύμανση σε έναν δεδομένο πληθυσμό. Αυτή η ετερογένεια εισάγει παραλλαγές στις κυτταρικές συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένης της ανταπόκρισης στα αντιβιοτικά, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν άμεσα στην αντίσταση στη θεραπεία εάν ορισμένα στελέχη επιβιώσουν από την αντιμικροβιακή φαρμακευτική αγωγή και συνεχίσουν να αναπαράγονται. Έτσι, οι ερευνητές ήθελαν να περιορίσουν την ετερογένεια των βακτηρίων για να ελέγξουν την αντίσταση τους.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Λαχτάρα για γλυκά: Μήπως έχεις κατάθλιψη;
Η φωτοδυναμική αδρανοποίηση, μια τεχνική που έχει αποδειχθεί πολλά υποσχόμενη στην καταπολέμηση της βακτηριακής αντίστασης, χρησιμοποιεί φωτοευαίσθητα μόρια, που ονομάζονται φωτοευαισθητοποιητές, για να παράγει αντιδραστικά είδη οξυγόνου που μπορούν να σκοτώσουν μικροοργανισμούς διαταράσσοντας τις μεταβολικές τους διεργασίες. Στα πειράματά τους, η ομάδα χρησιμοποίησε κουρκουμίνη, η οποία είναι επίσης μια φυσική τροφή για τα βακτήρια. Δοκίμασαν αυτή την τεχνική σε στελέχη Staphylococcus aureus που είναι ανθεκτικά στην αμοξικιλλίνη, την ερυθρομυκίνη και τη γενταμυκίνη.
Οι ερευνητές εξέθεσαν τα βακτήρια σε πολλούς κύκλους έκθεσης στο φως και στη συνέχεια συνέκριναν την ελάχιστη συγκέντρωση αντιβιοτικών που απαιτούνται για να σκοτωθούν τα βακτήρια μετά από έκθεση στο φως με εκείνα που δεν εκτέθηκαν στο φως.
«Όταν έχουμε έναν μικτό πληθυσμό βακτηρίων όπου ορισμένα είναι ανθεκτικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε φωτοδυναμική αδρανοποίηση για να περιορίσουμε την κατανομή των βακτηρίων, αφήνοντας πίσω μας στελέχη που είναι λίγο πολύ παρόμοια στην απόκρισή τους στα αντιβιοτικά», είπε ο Bagnato. «Είναι πολύ πιο εύκολο τώρα να προβλέψουμε την ακριβή δόση αντιβιοτικού που απαιτείται για την καταπολέμηση της λοίμωξης».
Η ομάδα σημείωσε ότι η φωτοδυναμική αδρανοποίηση με χρήση κουρκουμίνης έχει τεράστιες δυνατότητες ως επικουρική ή πρόσθετη θεραπεία με αντιβιοτικά για ασθένειες, όπως η πνευμονία, που προκαλούνται από ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια.
«Η φωτοδυναμική αδρανοποίηση προσφέρει μια οικονομικά αποδοτική θεραπευτική επιλογή, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των ιατρικών δαπανών όχι μόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Δρ. Vladislav Yakovlev, καθηγητής στο Τμήμα Βιοϊατρικής Μηχανικής και συγγραφέας της μελέτης. «Έχει επίσης πιθανές εφαρμογές στη στρατιωτική ιατρική, όπου αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία τραυμάτων στο πεδίο της μάχης και την πρόληψη της ανάπτυξης και εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής, μια σημαντική ανησυχία σε καταστάσεις μάχης».