Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι 2 από τους μεγαλύτερους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο. Μέσα σε 10 χρόνια, η Ρωσία διπλασίασε την παραγωγή σιταριού της. Αυτή η παραγωγή είναι κυρίως προσανατολισμένη στις εξαγωγές, η Ρωσία είναι σήμερα ο κορυφαίος εξαγωγέας σιταριού στον κόσμο, καλύπτοντας περίπου το 20% της ζήτησης στην παγκόσμια αγορά. Οι κύριοι αγοραστές περιλαμβάνουν χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, οι οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές σιταριού, με την Αίγυπτο και την Τουρκία να πρωτοστατούν.
Η Ουκρανία, όπως και η Ρωσία, είναι σημαντικός παραγωγός δημητριακών χάρη στα πλούσια εδάφη στα ανατολικά της χώρας. Η παραγωγή της είναι επίσης έντονα εξαγωγική: 5ος παγκόσμιος εξαγωγέας σιταριού, 4ος παγκόσμιος εξαγωγέας καλαμποκιού. Για την Ουκρανία, επίσης, οι χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής έχουν μεγάλη σημασία, οι οποίες είναι και οι δύο προσβάσιμες μέσω θαλάσσιων οδών της Μαύρης Θάλασσας. Ως εκ τούτου, μέσω της «Μαύρης Θάλασσας» προμηθεύεται το 30% του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού και το 15% αυτού του αραβοσίτου.
Εκτός από το σιτάρι και το καλαμπόκι, η Ρωσία και η Ουκρανία είναι οι κορυφαίοι παραγωγοί ηλίανθου στον κόσμο και εξάγουν περισσότερο από το 50% του ηλιελαίου και των αλεύρων. Αυτό το τελευταίο υλικό χρησιμοποιείται κυρίως στη βιομηχανία πουλερικών ως εναλλακτική λύση στη σόγια, η διαθεσιμότητά της και επομένως η τιμή της επηρεάζουν άμεσα την τιμή της τροφής πουλερικών και επίσης σε μικρότερο βαθμό για τους χοίρους.
Ενέργεια και λιπάσματα
Η Ρωσία είναι επίσης πολύ παρούσα στην αγορά ενέργειας, προμηθεύοντας περισσότερο από το 50% του φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Γερμανία είναι η χώρα που εξαρτάται περισσότερο από αυτό το ρωσικό αέριο, είναι επίσης η χώρα εντός της ΕΕ με τις περισσότερες εμπορικές σχέσεις με τη Ρωσία.
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η εξάρτηση από τη Ρωσία για την προμήθεια λιπασμάτων. Οι τιμές των λιπασμάτων έχουν εκτοξευθεί από το καλοκαίρι του 2020. Αυτά συνδέονται στενά με τις τιμές του φυσικού αερίου: εκτιμάται ότι αυτό αντιπροσωπεύει το 80% του κόστους παραγωγής της ουρίας. Οι δυσκολίες στην προμήθεια αζωτούχων λιπασμάτων ήταν ήδη εμφανείς πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Συνοπτικά, η ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία για φυσικό αέριο και λιπάσματα. Επιπλέον, μεγάλο μερίδιο των ευρωπαϊκών προμηθειών καλαμποκιού προέρχεται από την Ουκρανία (56%). Παρόλο που η διαθεσιμότητα σιταριού δεν συνδέεται με τη ρωσική αγορά, καθώς αποτελεί λιγότερο από το 0,01% των εισαγωγών της ΕΕ, η επίδραση στις τιμές θα είναι εμφανής σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά.
Οι εντάσεις επηρεάζουν τις εμπορικές ροές
Η Μαύρη Θάλασσα, κόμβος για τις οικονομικές ανταλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη, είναι η περιοχή στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εντάσεων. Μεγάλα λιμάνια όπως η Οδησσός, η Μαριούπολη, το Mykolaiv και η Kherson βρίσκονται όλα στην Ουκρανία και μέσω αυτών γινόταν η αποστολή του 95% των ουκρανικών εξαγωγών σιταριού το 2020. Τα λιμάνια της Μαριούπολης και της Οδησσού έχουν κλείσει από το τέλος της προηγούμενης εβδομάδας. Οι εξαγωγές από τη Μαύρη Θάλασσα έχουν διακοπεί, ενώ στις αρχές Φεβρουαρίου υπήρχαν περίπου 6,3 εκατομμύρια τόνοι μαλακού σιταριού προς εξαγωγή από την Ουκρανία.
Μερικές μόνο από τις συνέπειες της κρίσης :
- Το πρώτο είναι η ανασφάλεια στο εμπόριο σιτηρών . Εάν οι ζώνες εξαγωγής είναι απρόσιτες, τα ουκρανικά προϊόντα δεν μπορούν να εξαχθούν.
- Τα περιοριστικά μέτρα προς τη Ρωσία θα “σφίξουν” λίγο περισσότερο τις αγορές και θα μειώσουν τη διαθεσιμότητα των δημητριακών με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι τιμές. Οι τιμές του σιταριού είχαν σταθεροποιηθεί σε υψηλά επίπεδα ήδη από τις αρχές του 2022. Οι τιμές εξαγωγής της Ουκρανίας είχαν εκμεταλλευτεί το αδύναμο νόμισμα και τη διαθεσιμότητα για να γίνουν ιδιαίτερα ανταγωνιστικές. Ωστόσο, η πολιτική για την κλιματική αλλαγή κινδυνεύει να αντιστρέψει αυτή την τάση και να ωθήσει ξανά τις τιμές. Το Euronext εμφάνιζε ήδη τιμές άνω των 320 ευρώ/τόνο όταν οι αγορές άνοιξαν στις 24 Φεβρουαρίου.
- Εάν οι διεξόδοι κλείσουν προς τη Μεσόγειο, ανοίγει ένα πέρασμα προς την Ανατολή με τον Κινέζο εμπορικό εταίρο. Ο μελλοντικός σιδηροδρομικός σταθμός σιτηρών Zabaykalsk θα εγκαινιαστεί το 2ο τρίμηνο και θα συνδέσει τη Σιβηρία και τη κινεζική Μαντζουρία. Η ζήτηση για κινέζικο σιτάρι θα ανέβει. Ωστόσο, το κόστος logistics θα αυξηθεί σημαντικά σε σύγκριση με τις θαλάσσιες μεταφορές σε πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου.
- Αυτή η κρίση είναι πιθανό να αλλάξει την παγκόσμια ισορροπία στην αγορά σιτηρών, όσον αφορά τις τιμές και τη διαθεσιμότητα. Η παγκόσμια αγορά, και ειδικά οι χώρες γύρω από τη Μεσόγειο Θάλασσα, θα δυσκολευτούν χωρίς ρωσικό σιτάρι και ουκρανικό καλαμπόκι. Το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας θα μπορούσε να προκύψει στις χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από εισαγωγές για να θρέψουν τον πληθυσμό τους, ειδικά όταν δεν εξάγουν φυσικό αέριο ή πετρέλαιο για να κερδίσουν ξένο νόμισμα.
- Οι υψηλότερες τιμές για την ενέργεια και τα λιπάσματα (όταν γίνουν διαθέσιμα) θα είναι ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τον σχεδιασμό μελλοντικών συγκομιδών.
αυτό το άρθρο αναδημοσιεύτηκε με βάση μια γαλλική δημοσίευση. Το αρχικό άρθρο, με τίτλο « Crise Russo-Ukrainenne: Impacts sur les marches des matières pour les filières animals » δημοσιεύτηκε στα γαλλικά στον ιστότοπο του IFIP
Πηγή: pigprogress.net
Ακολουθήστε το Cibum 
