Το φανερό αλλά και το “κρυφό” κόστος μίας μόλυνσης ή αστοχίας σε γραμμή παραγωγής.
Είτε το πιστεύετε είτε όχι, πολλές εταιρείες τροφίμων θεωρούν φθηνότερο να πληρώσουν εκατομμύρια για να «επιλύσουν» τα περιστατικά τροφιμογενών ασθενειών και να «κουκουλώσουν» τις ανακλήσεις προϊόντων μετά την εμφάνισή τους παρά να αναθεωρήσουν τα συστήματα ασφάλειας τροφίμων τους για να τις αποτρέψουν.
Και ενώ αυτό μπορεί να φαίνεται σαν μια «νίκη» βραχυπρόθεσμα, παραβλέπει τις σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες που συνοδεύουν μια σημαντική ανάκληση ή μία επιδημία. Πρόκειται για ένα μεγάλο ρίσκο που μπορεί να βλάψει την επωνυμία και το τελικό αποτέλεσμα μιας εταιρείας με τρόπους που δεν μπορούν εύκολα να διορθωθούν.
- Δείτε ακόμη: Σταφύλια τίγκα στα φυτοφάρμακα – Άμεση ανάκληση
- Δείτε ακόμη: Χριστουγεννιάτικο τραπέζι: Πώς να διαλέξετε το καλύτερο κρασί από σουπερμάρκετ
- Περιμένοντας να ξεσπάσει η κρίση
Μόνο το 2024, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ δημοσίευσε ανακλήσεις εταιρειών για 815 προϊόντα τροφίμων και ποτών από την αγορά για παραβίαση των κανονισμών της υπηρεσίας. Οι ανακλήσεις συμβαίνουν για διάφορους λόγους, αλλά τις περισσότερες φορές λόγω μόλυνσης — βιολογικής, χημικής ή φυσικής. Ενώ πολλά από αυτά τα μολυσμένα προϊόντα ανακαλούνται συχνά αρκετά νωρίς ώστε κανένας καταναλωτής να μην επηρεάζονται, αυτό δε σημαίνει πάντα.
Ακόμα και οι μικρές σε ποσότητα ανακλήσεις που οδηγούν σε ασθένεια ή δυσμενείς επιπτώσεις στους καταναλωτές μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ζημιά στις εμπλεκόμενες μάρκες — πέρα από χρηματική ζημία. Η δυσκολία ξεκινά από τον αγώνα να διαχειριστεί την κρίση δημόσιας υγείας – και των δημοσίων σχέσεων.
- Δείτε ακόμη: Η δημοφιλής σοκολάτα που απαγορεύτηκε στο Μπάκιγχαμ
- Δείτε ακόμη: Πίνουν νερό τα ψάρια;
- Άμεσα αποτελέσματα μιας μεγάλης ανάκλησης
Μόλις ένα προϊόν διατροφής ανακληθεί ή αναγνωριστεί ως πηγή εστίας, η εμπλεκόμενη εταιρεία πρέπει να ενεργήσει γρήγορα και αποφασιστικά για να βγάλει το προϊόν της από τα ράφια και από τους καταψύκτες, τις αποθήκες και τα ψυγεία των καταναλωτών.
Το να βγάλετε το προϊόν από το ράφι φαίνεται αρκετά εύκολο, αλλά μπορεί να είναι απίστευτα δαπανηρό. Αλλά η αφαίρεση του προϊόντος από τα ράφια των καταστημάτων είναι μόνο η αρχή. Το να εντοπίσουμε και να πείσουμε τους καταναλωτές να απορρίψουν το μολυσμένο προϊόν είναι πολύ πιο δύσκολο. Το θέμα της ενημέρωσης μέσω των ΜΜΕ χωρίς να προκληθεί δυσφήμιση είναι μία πρόκληση.
Εν τω μεταξύ ακόμη κι αν υπάρχει δημόσια προειδοποίηση, οι περισσότεροι άνθρωποι αγνοούν, ή απλώς δεν παρατηρούν, αυτές τις ειδοποιήσεις.
Ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος όταν εμπλέκονται κατεψυγμένα προϊόντα ή προϊόντα με μεγάλη διάρκεια ζωής — εάν οι καταναλωτές δεν ειδοποιηθούν έγκαιρα και δεν λάβουν οδηγίες να απορρίψουν το προϊόν, μπορεί να ξεχαστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στο πίσω μέρος ενός καταψύκτη ή ντουλαπιού και να καταναλωθεί όταν η ανάκληση έχει ξεχαστεί.
- «Κάτι μηνύσεις που θα πέσουν…»
Εάν η ανάκληση συνδέεται με ξέσπασμα τροφιμογενούς ασθένειας, όπως E. coli, Salmonella ή Listeria, η εταιρεία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσει αγωγές από καταναλωτές που έχουν ζημιωθεί.
Αυτές οι αγωγές μπορεί να είναι δαπανηρές —ιδιαίτερα εάν το ξέσπασμα έχει ως αποτέλεσμα σοβαρή ασθένεια, νοσηλεία ή θάνατο— και εμπλέκουν κάθε οντότητα στην αλυσίδα εφοδιασμού του επηρεαζόμενου προϊόντος.
Οι ενάγοντες σε αυτές τις αγωγές συνήθως ζητούν αποζημίωση για ένα ευρύ φάσμα ζημιών, συμπεριλαμβανομένων των ιατρικών εξόδων, της απώλειας μισθού, του πόνου και της ταλαιπωρίας, τις μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία τους. Εάν η εταιρεία έχει βιώσει επαναλαμβανόμενα κρούσματα, μπορεί επίσης να αντιμετωπίσει ποινικά πρόστιμα, τα οποία μπορεί να ανέλθουν σε εκατομμύρια.
Οι εταιρείες θα πρέπει να προσλάβουν συνήγορο υπεράσπισης για να υπερασπιστούν αυτές τις αγωγές. Εάν δεν επιλυθούν γρήγορα, θα μπορούσαν να κοστίσουν υπέρογκα ποσά σε δικηγορικά έξοδα και να προκαλέσουν μακροπρόθεσμη ζημιά στη φήμη της εταιρείας – πέρα από αυτό που θα πρέπει τελικά να πληρώσει η εταιρεία στους ενάγοντες.
- Το κρυφό κόστος μιας μεγάλης επιδημίας
Ένα μεμονωμένο ξέσπασμα τροφιμογενών μπορεί να κοστίσει σε μια εταιρεία τροφίμων εκατομμύρια δολάρια σε κόστος ανάκλησης και νομικές αμοιβές. Όμως, σε πολλές περιπτώσεις, το μακροπρόθεσμο οικονομικό κόστος είναι ακόμη πιο σημαντικό. Για τις εταιρείες που βασίζονται στην ασφάλιση για την κάλυψη του κόστους ανάκλησης ή των νομικών εξόδων, το αποτέλεσμα είναι σχεδόν πάντα μια σημαντική αύξηση των ασφαλίστρων.
Έπειτα, υπάρχουν τα χαμένα έσοδα από ζημιά στη φήμη. Μετά τη σειρά κρουσμάτων τροφιμογενών ασθενειών της Chipotle το 2015, χρειάστηκαν χρόνια για να ανακτήσει η εταιρεία την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Τα κέρδη μειώθηκαν κατά 44 τοις εκατό και οι μετοχές εξακολουθούσαν να υποχωρούν κατά 40 τοις εκατό το 2018, καθώς οι καταναλωτές επηρεάστηκαν από τα σκάνδαλα με τις τροφιμογενείς ασθένειες. Σε μια προσπάθεια να ανοικοδομήσει τη φήμη της, η Chipotle εφάρμοσε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλειας τροφίμων, επενδύοντας εκατομμύρια για να βελτιώσει τα πρωτόκολλα χειρισμού τροφίμων, τους ελέγχους προμηθευτών και τις τεχνολογίες δοκιμών. Κατέβαλε επίσης 25 εκατομμύρια δολάρια για να διευθετήσει ποινικές κατηγορίες που σχετίζονται με παραβιάσεις της ασφάλειας τροφίμων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εταιρείες τροφίμων αναγκάζονται να κλείσουν ολόκληρα εργοστάσια, προκαλώντας ζημίες εκατομμυρίων. Αυτό συνέβη νωρίτερα φέτος, όταν το Boar’s Head έκλεισε τις εγκαταστάσεις του στο Jarratt, VA, την πηγή μιας θανατηφόρας επιδημίας λιστερίας που σκότωσε τουλάχιστον 10 άτομα και προκάλεσε τη νοσηλεία άλλων 59. Ομοίως, μετά το ξέσπασμα του E. coli που συνδέεται με το εργοστάσιο κατεψυγμένης πίτσας στο Caudry της Γαλλίας, η Nestlé έκλεισε το εργοστάσιο Caudry, το οποίο είχε εμπλακεί στον θάνατο δύο παιδιών.
Μόλις τελειώσει η άμεση κρίση, οι εταιρείες αντιμετωπίζουν μακρύ δρόμο προς την ανάκαμψη. Οι πιο επιτυχημένες εταιρείες επωφελούνται από αυτήν την ευκαιρία για να κάνουν ουσιαστικές αλλαγές στις πρακτικές τους για την ασφάλεια των τροφίμων για να αποτρέψουν μελλοντικές επιδημίες.
Για τις εταιρείες τροφίμων, το βασικό στοιχείο είναι η σημασία της πρόληψης. Όπως είδαμε πρόσφατα, ακόμη και οι μεγαλύτερες εταιρείες τροφίμων δεν είναι απρόσβλητες από μεγάλες ανακλήσεις. Στην πραγματικότητα, όσο μεγαλύτερη είναι η εταιρεία και όσο περισσότερα προϊόντα χειρίζεται, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να αντιμετωπίσει τελικά μια επιδημία. Τα καλά νέα είναι ότι αυτά τα περιστατικά μπορούν σε μεγάλο βαθμό να αποφευχθούν επενδύοντας λίγο περισσότερα χρήματα και προσοχή εκ των προτέρων, εξοικονομώντας τελικά πολύ περισσότερα μακροπρόθεσμα.
Ακολουθήστε το Cibum 
