Καρκινογόνες ουσίες σε κινέζικα οικιακά σκεύη – Ειδοποίηση RASFF 

Μετανάστευση καρκινογόνων ουσιών από τα σκεύη στα τρόφιμα

Για ένα νέο περιστατικό μετανάστευσης πρωτoγενών αρωματικών αμινών από σκέυη προέλευσης Κίνας ειδοποιεί η RASFF με την ένδειξη μάλιστα του «σοβαρού κινδύνου» για τη δημόσια υγεία.

Ήδη η Πολωνία έχει αποσύρει τα εν λόγω προϊόντα από την αγορά μετά από ελέγχουν που έδειξαν υπέρβαση του ορίου μετανάστευσης PAA. Συγκεκριμένα ο έλεγχος κατέγραψε:

Διαβάστε ακόμη: Lidl Fr: Ανάκληση δημοφιλούς νοστιμιάς από 450 σουπερμάρκετ – Κίνδυνος τραυματισμού

Πρόσφατα πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, ανακάλεσαν τις κουτάλες κουζίνας Alpina , λόγω μετανάστευσης καρκινογόνων ουσιών στα τρόφιμα.

Ο  Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) λέει πως οι πρωτογενείς αρωματικές αμίνες εμπίπτουν στην κατηγορία των ουσιών που έχουν γνωστές ή πιθανές καρκινογόνες επιδράσεις για τον άνθρωπο.

Τι είναι οι αρωματικές αμίνες

Οι πρωτογενείς αρωματικές αμίνες (ή PAA ) είναι χημικά προϊόντα που προέρχονται από αμμωνία και χρησιμοποιούνται στη φαρμακοβιομηχανία, στην παραγωγή καουτσούκ, στη βαφή υφασμάτων, δέρματος και χαρτιού, αλλά και στην παραγωγή αζωχρωστικών και στην παραγωγή πλαστικών υλικών . Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) εμπίπτουν στην κατηγορία των ουσιών που έχουν γνωστές ή πιθανές καρκινογόνες επιδράσεις για τον άνθρωπο. Συνεπώς ορισμένες πρωτογενείς αρωματικές αμίνες PAA παρουσιάζουν τοξικολογική ανησυχία. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι αρωματικές αμίνες καθώς και μελαμίνη και κυανουρικό οξύ ανιχνεύθηκαν στα ούρα από 171 έγκυες γυναίκες σε έρευνα του πανεπιστημίου Johns Hopkins που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι 12 χημικές ουσίες ανιχνεύθηκαν σε περισσότερο από το 60% των δειγμάτων, με το κυανουρικό οξύ, τη μελαμίνη, την ανιλίνη, την 4,4′-μεθυλενοδιανιλίνη και ένα σύνθετο ο-τολουιδίνης και μ-τολουιδίνης να ανιχνεύεται στο 99 έως 100% των δειγμάτων! Σύμφωνα με την μελέτη, αυτές οι ουσίες αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου και μπορεί να βλάψουν την ανάπτυξη του παιδιού.

Τα PAA ξεχωρίζουν μεταξύ των μη σκόπιμα προστιθέμενων ουσιών (NIAS) που βρίσκονται σε εύκαμπτες συσκευασίες. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν μεταναστεύουν στα τρόφιμα σε ανιχνεύσιμα επίπεδα και συνεπώς η δοκιμές για τη μετανάστευση πρωτογενών αρωματικών αμινών (PAA) από τα υλικά συσκευασίας τροφίμων (FCM) στα τρόφιμα είναι κρίσιμης σημασίας. 

Διαβάστε ακόμη: Χαλασμένο μήλο: Να κόψω το σαπισμένο κομμάτι και να φάω το υπόλοιπο ή θα αρρωστήσω;

 Οι πρωτογενείς αρωματικές αμίνες χρησιμοποιούνται στην κατασκευή αζωχρωστικών, όπως ορισμένες κίτρινες, πορτοκαλί και κόκκινες χρωστικές, αλλά μπορεί επίσης να υπάρχουν σε μελάνια ως ακαθαρσίες χρωστικών ή προϊόντων διάσπασης.

Τα PAA έχουν ανιχνευθεί σε πλαστικά υλικά (οικιακά σκεύη) που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα αλλά και σε συσκευασίες τροφίμων από χαρτί και χαρτόνι. Για τα μαγειρικά σκεύη, τις χαρτοπετσέτες και άλλα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, οι πρωτογενείς αρωματικές αμίνες μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό κίνδυνο για την υγεία των καταναλωτών.

Το πρόβλημα ήταν ήδη γνωστό το 2011, όταν το Κοινό Κέντρο Ερευνών, δημοσίευσε την κατευθυντήρια γραμμή για την επαλήθευση της μετανάστευσης του PAA από τα επιτραπέζια σκεύη πολυαμιδίου μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού της ΕΕ αριθ. 284/2011 , το οποίο θεσπίζει επαρκή τεκμηρίωση και συμμορφούμενα αποτελέσματα ανάλυσης για πλαστικά επιτραπέζια σκεύη από την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ.

Όσον αφορά τα NIAS (ακούσια προστιθέμενες επιβλαβείς ουσίες) αυτά, προέρχονται ουσιαστικά από 3 πηγές:

• αλληλεπίδραση μεταξύ των συστατικών των υλικών που απαρτίζουν τη συσκευασία·
• διεργασίες αποικοδόμησης·
• ακαθαρσίες πρώτων υλών.

Η ακούσια μόλυνση οφείλεται επίσης στο γεγονός ότι τα υλικά συσκευασίας έχουν πολύ περίπλοκη δομή και μπορούν να υποστούν περαιτέρω διεργασίες: επικάλυψη, κόλληση, χρωματισμό και πλαστικοποίηση. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι είναι πολύ δύσκολο για τους παραγωγούς να παρακολουθούν αποτελεσματικά την παρουσία τους σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής.

Ενώ οι αζωχρωστικές χρησιμοποιούνται σε μελάνια για υλικά συσκευασίας από χαρτί, χαρτόνι, ξύλο και πλαστικό, όσον αφορά την εύκαμπτη συσκευασία, τα υλικά με βάση την πολυουρεθάνη (PU) έχουν λάβει τη μεγαλύτερη προσοχή.
Οι πολυουρεθάνες είναι κοινά συστατικά συγκολλητικών, μελανιών και επικαλύψεων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή εύκαμπτων συσκευασιών. Επί του παρόντος, περίπου το 90% όλων των συγκολλητικών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή εύκαμπτων συσκευασιών είναι κόλλες PU. 
Ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα να σχηματιστεί PAA (μη σκόπιμα προστιθέμενη ουσία (NIAS))εάν επιλεγεί μια ακατάλληλη κόλλα, οι παράμετροι επεξεργασίας δεν είναι επαρκείς ή τα ελάσματα υποστούν θερμική καταπόνηση. Για να αποφευχθεί ο σχηματισμός PAA ως ανεπιθύμητων παραπροϊόντων, είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο να διασφαλιστεί ότι η κόλλα έχει διαμορφωθεί κατάλληλα, αλλά και ότι η τελική συσκευασία χρησιμοποιείται μόνο εντός των ορίων της.