Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για την αναθεώρηση του κανονισμού για τα ανακυκλωμένα πλαστικά για συσκευασίες τροφίμων, η οποία, σύμφωνα με την Jane Muncke, εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων.
Η Jane Muncke είναι η εκτελεστική διευθύντρια και επικεφαλής επιστημονική λειτουργός στο Food Packaging Forum, ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα σύμφωνα με την ελβετική νομοθεσία, που παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις χημικές ουσίες σε όλα τα υλικά συσκευασίας τροφίμων και τις επιπτώσεις τους στην υγεία.
Ποιες είναι οι τρέχουσες βασικές αρχές πίσω από τη ρύθμιση των συσκευασιών τροφίμων στην Ευρώπη;
Ο γενικός κανονισμός για τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, βρίσκεται επί του παρόντος υπό αναθεώρηση στην Ευρώπη και υπάρχουν διάφορες πιθανές κατευθύνσεις. Αλλά αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα είδος κοινής συνιστώσας για όλα τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα, δηλαδή ότι η δόση κάνει το δηλητήριο.
Μερικές από τις χημικές ουσίες στις συσκευασίες τροφίμων θα εισέλθουν στο φαγητό, αυτό είναι γεγονός. Και μερικές από αυτές τις χημικές ουσίες είναι επικίνδυνες, αυτό είναι επίσης γεγονός.
Σήμερα, η ρυθμιστική αρχή υποθέτει ότι υπάρχει ένα επίπεδο πάνω από το οποίο οι χημικές ουσίες που μεταναστεύουν από τη συσκευασία στα τρόφιμα προκαλούν βλάβη. Αυτό το κατώτατο όριο είναι ο ορισμός της ασφάλειας.
Αλλά γνωρίζουμε ότι ορισμένες χημικές ουσίες, όπως οι ενδοκρινικοί διαταράκτες, έχουν όρια χαμηλής επίδρασης που δεν μπορούν να μετρηθούν στην πράξη. Συνεπώς, πρέπει να αλλάξουμε εντελώς τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούμε την ασφάλεια αυτών των τύπων χημικών ουσιών.
Πράγματι, ορισμένοι πιστεύουν ότι υπάρχει λόγος να αμφιβάλλουμε για την ασφάλεια του ανακυκλωμένων PET. Πώς αξιολογούμε αυτόν τον κίνδυνο;
Υπάρχει ένας κανονισμός (ΕΕ 10/2011), που ενημερώνεται συνεχώς, ο οποίος απαριθμεί «θετικά» τις χημικές ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή πλαστικού για συσκευασίες τροφίμων. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων αφιερώνει πολύ χρόνο στην αξιολόγησή τους.
Αλλά κατά τη διαδικασία κατασκευής του πλαστικού, αυτές οι χημικές ουσίες μετατρέπονται χημικά σε νέες χημικές ουσίες που είναι διαφορετικές από εκείνες που περιλαμβάνονται στον θετικό κατάλογο. Ενώ επί του παρόντος έχουμε μια αξιολόγηση των χημικών ουσιών που εισέρχονται στην παραγωγή πλαστικού, δεν έχουμε αξιολόγηση των χημικών ουσιών που υπάρχουν στο πλαστικό μόλις κατασκευαστεί.
Σύμφωνα με την ΕΕ 10/2011, εναπόκειται στη βιομηχανία να κάνει αυτή την αξιολόγηση, αλλά δεν υπάρχει συστηματική επιβολή .
Τι προτείνετε;
Πρέπει να υποθέσουμε ότι δεν υπάρχουν ασφαλή επίπεδα για καρκινογόνους και ενδοκρινούς διαταράκτες. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχουν όρια.
Η υπόθεση είναι ότι αν ένα μόνο μόριο πάει από τη συσκευασία στα τρόφιμα, μπορεί να οδηγήσει απευθείας στον καρκίνο.
Δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε εμπειρικά αν οι χημικές ουσίες που διαρρέουν από τα πλαστικά προκαλούν καρκίνο ή όχι. Έτσι έχουμε δύο επιλογές: μπορούμε να υποθέσουμε ότι δεν έχουν, ή μπορούμε να υποθέσουμε ότι έχουν. Και είναι αυτή η τελευταία επιλογή που πρέπει να κάνουμε, σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης.
Πρέπει να υποθέσουμε ότι δεν υπάρχει ασφαλές όριο για τους καρκινογόνους παράγοντες και, ως εκ τούτου, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πλαστικών συσκευασιών.
Στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, η ΕΕ επικεντρώνεται στην κυκλική οικονομία με στόχο να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050. Σύμφωνα με την οδηγία της ΕΕ για τα απόβλητα συσκευασίας και συσκευασίας, το 50% των αποβλήτων συσκευασίας πρέπει να ανακυκλωθεί έως το 2025. Δεν είναι λοιπόν η κυκλική οικονομία πανάκεια για τους κινδύνους που αναφέρετε;
Ναι, πρέπει να προχωρήσουμε σε μια κυκλική οικονομία, αλλά πρέπει επίσης να αναδιοργανώνουμε πλήρως την οικονομία μας. Και δεν θα το πετύχουμε αυτό αλλάζοντας λίγο τον τρόπο που ανακυκλώνουμε το πλαστικό.
Πρέπει να αναρωτηθούμε ουσιαστικά γιατί χρησιμοποιούμε πλαστικό. Ποια επιχειρηματικά μοντέλα γίνονται δυνατά από τη διαθεσιμότητα φθηνού πλαστικού μίας χρήσης; Μπορούμε ίσως να παρέμβουμε στο σύστημα σε άλλο επίπεδο για να μειώσουμε την υπερπαραγωγή τροφίμων που απαιτεί συσκευασία; Μπορούμε να αλλάξουμε το οικονομικό μοντέλο που φέρνει τα τρόφιμα από το χωράφι στον καταναλωτή; Αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει να θέσουμε στους εαυτούς μας. Διαφορετικά, η κυκλική οικονομία θα σημαίνει τη διατήρηση ενός συστήματος που δεν είναι βιώσιμο.
Θα ήθελα να δω περισσότερη συζήτηση σχετικά με τα επιχειρηματικά μοντέλα που επιτρέπουν τη μείωση της συσκευασίας: χύμα, επαναχρησιμοποιήσιμα δοχεία, κοιτάσματα… Δεν δίνεται πολύ μεγάλη έμφαση στις απαντήσεις σε αυτές τις προκλήσεις. Η εστίαση στην ανακύκλωση πλαστικών δεν μας οδηγεί σε ένα βιώσιμο σύστημα.
Πηγή: Euractiv
Ακολουθήστε το Cibum 
