Επιστήμονες των ΗΠΑ αξιολόγησαν τους έξι πιο δημοφιλείς τρόπους διατροφής (δυτική, Μεσογειακή, vegan, paleo, Keto και κλιματική) ως προς τα οφέλη στην υγεία, αλλά και στο περιβάλλον.
Οι δημοφιλείς σύγχρονες δίαιτες θεωρούνται συχνά ως πανάκεια για τη βελτίωση της υγείας και την προώθηση της μείωσης βάρους. Ενώ υπάρχει μεγάλος όγκος βιβλιογραφίας που αναφέρει τα οφέλη για την υγεία από τα πιο δημοφιλή είδη διατροφής, λίγες μελέτες έχουν περιγράψει τα πλανητικά οφέλη τους.
Έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια είχε στόχο να αξιολογήσει τις ταυτόχρονες επιπτώσεις έξι δημοφιλών διατροφών, τόσο στην υγεία του ανθρώπου όσο και στην πλανητική υγεία. Χρησιμοποιώντας βάσεις δεδομένων αποτυπώματος άνθρακα και αντιπροσωπευτικά προγράμματα γευμάτων, συγκρίνονται οι περιβαλλοντικές και σχετικές με την υγεία επιπτώσεις της τυπικής Δυτικής διατροφής, της μεσογειακής, vegan, paleo, κετο και κλιματικής δίαιτας χρησιμοποιώντας την τρέχουσα διαθέσιμη βιβλιογραφία.
Η δυτική διατροφή χαρακτηρίζεται μεν από γευστικά τρόφιμα (που φτάνουν στο όριο του εθισμού για τους καταναλωτές) αλλά ταυτόχρονα και από πολλά συντηρητικά, γλυκαντικά, επεξεργασμένα, έλλειψη φρούτων και λαχανικών και περίσσεια σε αλάτι ζάχαρη και κορεσμένα λίπη.
Η Μεσογειακή διατροφή είναι περισσότερο τρόπος ζωής καθώς δεν έχει αυστηρούς κανόνες ή περιορισμούς, αλλά δίνει έμφαση σε δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, όσπρια, ψάρια και ελαιόλαδο. Περιλαμβάνει κρέας, γαλακτοκομικά, προϊόντα αυγών, ακόμη και κόκκινο κρασί με μέτρο. Ωστόσο, η κατανάλωση αυτών των τροφίμων τείνει να είναι χαμηλότερη από ότι στην τυπική δυτική διατροφή. Η κύρια διαφορά που ξεχωρίζει τη μεσογειακή διατροφή από άλλες είναι η εστίασή της σε μονοακόρεστα «καλά λίπη», δηλαδή ξηρούς καρπούς και ελαιόλαδο, που μειώνουν τη λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας χοληστερόλη — την «κακή» χοληστερόλη.
Όσοι ακολουθούν vegan διατροφή δεν καταναλώνουν κρέας, γαλακτοκομικά, αυγά και υλικά ή συστατικά ζωικής προέλευσης (π.χ. μέλι, πυτιά και ζελατίνη). Λόγω των περιορισμών στις κύριες κατηγορίες τροφίμων, δίνεται έμφαση στην κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών, οσπρίων, ξηρών καρπών και σπόρων. Έτσι, η vegan διατροφή είναι τυπικά χαμηλή σε λιπαρά και πρωτεΐνες αλλά υψηλή σε υδατάνθρακες.
Η δίαιτα paleo (επίσης γνωστή ως παλαιολιθική δίαιτα ή δίαιτα της παλιάς λίθινης εποχής) δίνει μεγάλη έμφαση στο ότι το ανθρώπινο σώμα είναι «γαστρεντερικά ασυμβίβαστο» με την πλειονότητα των τροφίμων που μπορεί κανείς να αγοράσει στο σουπερμάρκετ. Αυτό σημαίνει ότι όσοι ακολουθούν αυτή τη διατροφή αποφεύγουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα και βασίζονται σε άπαχα κρέατα, σπόρους, αυγά, φρούτα και λαχανικά ως βασικά διαιτητικά τους προϊόντα. Ως αποτέλεσμα, η δίαιτα paleo είναι γενικά χαμηλή σε υδατάνθρακες αλλά με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, χοληστερόλη και λίπη.
Η δίαιτα κέτο, χαρακτηρίζεται από την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λιπαρά και πρωτεΐνες που συνοδεύονται από σημαντικό περιορισμό υδατανθράκων, όπως σάκχαρα και δημητριακά. Ο στόχος είναι να φτάσει το σώμα σε μια κατάσταση κέτωσης, στην οποία χρησιμοποιεί αποθέματα λίπους αντί για υδατάνθρακες για καύσιμα.
Η κλιματική διατροφή είναι μια σχετικά νέα δίαιτα, που επικεντρώνεται στην κατανάλωση τροφών που ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Η κλιματική διατροφή ενθαρρύνει την κατανάλωση τοπικών, εποχιακών και φρέσκων τροφίμων που απαιτούν ελάχιστη μεταφορά, ψύξη και επεξεργασία. Τονίζει επίσης τη συνολική μείωση της κατανάλωσης κρέατος, με σημαντική αποφυγή του κρέατος μηρυκαστικών (αρνί, κατσίκι και μοσχάρι) και μέτρια πρόσληψη χοιρινού κρέατος, πουλερικών και βιώσιμων ψαριών.
Αποτελέσματα
Οι δίαιτες που διαπιστώθηκε ότι είχαν τις χαμηλότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις ήταν η vegan, η κλιματική και η μεσογειακή διατροφή. Δίαιτες όπως η δυτική, η paleo και η Keto, έχουν υψηλότερα αποτυπώματα άνθρακα σε σύγκριση με δίαιτες όπως η μεσογειακή, η vegan και η κλιματική. Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι οι δίαιτες που παρουσιάζουν χαμηλότερα αποτυπώματα άνθρακα έχουν επίσης θετικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.
Οι δίαιτες χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα μπορεί πιθανότατα να αποδοθούν στη μειωμένη εξάρτηση από το κρέας μηρυκαστικών (βοοειδή και πρόβατα) και την μειωμένη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, ενώ οι δίαιτες με υψηλά αποτυπώματα άνθρακα εξαρτώνται περισσότερο από το κρέας μηρυκαστικών και τα κορεσμένα λίπη. Η μέτρια κατανάλωση κρέατος όπως το κοτόπουλο, το χοιρινό και το ψάρι σε συνδυασμό με την έμφαση στα τοπικά φρούτα και λαχανικά μπορεί να υιοθετηθεί, χωρίς να επηρεάζεται αρνητικά το πλανητικό αποτύπωμα άνθρακα και με το πρόσθετο όφελος της προαγωγής της καλής υγείας. Έτσι, η πραγματοποίηση απλών αντικαταστάσεων στη διατροφή κάθε ατόμου μπορεί να διαφημιστεί ως μια αποτελεσματική προσέγγιση για τη συλλογική μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε συνδυασμό με τη βελτίωση της υγείας και της μακροζωίας.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Ακολουθήστε το Cibum 
