Του Αριστείδη Ναούμ – M.Sc. (Ποιότητα & Ασφάλεια Τροφίμων), Χημικός Τμήμα Υλικών, R&D και Ποιότητας Kapelis Packaging.
Ο Κωδικός Αναγνώρισης Ρητινών (RIC) είναι ένα σύνολο συμβόλων που εμφανίζονται σε πλαστικά προϊόντα και προσδιορίζουν την πλαστική ρητίνη κατασκευής του προϊόντος. Αναπτύχθηκε το 1988 από την Ένωση Πλαστικής Βιομηχανίας (SPI), στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το σύστημα εισήχθη για πρώτη φορά το 1988. Η SPI δήλωσε ότι σκοπός του ήταν να “Παρέχει ένα συνεκτικό εθνικό σύστημα για να διευκολύνει την ανακύκλωση των μεταχειρισμένων πλαστικών.” Έχει υιοθετηθεί από έναν αυξανόμενο αριθμό κοινοτήτων που εφαρμόζουν προγράμματα ανακύκλωσης, ως εργαλείο για τον διαχωρισμό των πλαστικών, διευκολύνοντας έτσι τους εργαζόμενους να διαχωρίζουν τα αντικείμενα σύμφωνα με τον τύπο της ρητίνης τους. Ως γνωστόν τα πλαστικά πρέπει να ανακυκλώνονται ξεχωριστά, προκειμένου να διατηρηθεί η αξία του ανακυκλωμένου υλικού και να καταστεί δυνατή η επαναχρησιμοποίησή του σε άλλα προϊόντα μετά την ανακύκλωση.
Λόγω της ομοιότητας με το σύμβολο της ανακύκλωσης, τα σύμβολα RIC συχνά συγχέονται με το πρώτο, ενώ σε μεταγενέστερες αναθεωρήσεις του RIC το σύμβολο έχει αντικατασταθεί με ένα συμπαγές τρίγωνο.
Η χρήση του RIC στην κωδικοποίηση των πλαστικών έχει οδηγήσει σε σύγχυση των καταναλωτών σχετικά με το ποια πλαστικά προϊόντα μπορούν να ανακυκλωθούν, καθώς η ύπαρξη κωδικού δεν σημαίνει ότι το πλαστικό μπορεί να γίνει δεκτό στο εκάστοτε τοπικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων.
Ωστόσο, ακόμη και όταν είναι τεχνικά δυνατό να ανακυκλωθεί ένα συγκεκριμένο πλαστικό, συχνά είναι ασύμφορο και αυτό μπορεί να παραπλανήσει τους καταναλωτές να πιστεύουν ότι ανακυκλώνεται περισσότερο πλαστικό από ό,τι πραγματικά ανακυκλώνεται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ΗΠΑ όπου το 2018, μόνο το 8,5% των πλαστικών αποβλήτων ανακυκλώθηκε, σύμφωνα με το υπουργείο προστασίας περιβάλλοντος (EPA).
H ΕΕ έχει δεσμευτεί για τη μετάβαση προς την κυκλική οικονομία και τη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου των πλαστικών αποβλήτων, με μερικές από τις πρωτοβουλίες που έχουν υιοθετηθεί να είναι:
1. Κανονισμός για Βιώσιμη Συσκευασία: Πρόσφατα, η ΕΕ υιοθέτησε νέους κανόνες για τη μείωση των αποβλήτων συσκευασίας και την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης. Αυτοί οι κανόνες θέτουν στόχους και περιορίζουν είδη συσκευασίας μίας χρήσης.
2. Στόχοι Ανακύκλωσης: Η ΕΕ έχει θέσει συγκεκριμένους στόχους ανακύκλωσης για διαφορετικά υλικά. Μέχρι το 2030, ο στόχος για την ανακύκλωση πλαστικών συσκευασιών είναι 55%.
3. Στρατηγική για τα Πλαστικά: Στοχεύει στη μεταμόρφωση του σχεδιασμού, της παραγωγής, της χρήσης και της ανακύκλωσης πλαστικών προϊόντων.
4. Διευρυμένη Ευθύνη Παραγωγού (EPR): Η ΕΕ έχει εφαρμόσει συστήματα EPR, που απαιτούν από τους παραγωγούς να αναλαμβάνουν την ευθύνη για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων τους, συμπεριλαμβανομένης της φάσης του τέλους ζωής.
Αρκούν όμως οι πρωτοβουλίες αυτές για να οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα;
Είναι δυνατόν η ΕΕ, να δράσει σαν μια ενιαία αγορά με κοινούς στόχους και περιορισμούς δίχως να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες κάθε κράτους μέλους που καλείται να εφαρμόσει τις Ευρωπαϊκές οδηγίες; Τέλος, είναι δυνατόν οι περιορισμοί αυτοί να αντιμετωπίσουν τις εγγενείς αδυναμίες των συστημάτων διαχείρισης πλαστικών αποβλήτων; Είναι γνωστό ότι η χρήση πλαστικών συσκευασιών στα τρόφιμα, αποτέλεσε μια επανάσταση σε όρους διατηρησιμότητας, ασφάλειας και μείωσης του food waste. Η διαχείριση όμως των πλαστικών αποβλήτων συνοδεύεται από πληθώρα προβλημάτων όπως:
Τα πλαστικά είναι δύσκολο να συλλεχθούν.
Τα πλαστικά χρειάζονται διαλογή πριν ανακυκλωθούν.
Η ίδια η ανακύκλωση προκαλεί κινδύνους στο περιβάλλον και την υγεία των εργαζομένων, αφού δημιουργεί μικροπλαστικά και εκθέτει τους εργαζόμενους σε τοξικές ουσίες.
Η ανακύκλωση είναι πανάκριβη: η διαδικασία μπορεί να κοστίσει εκατομμύρια, την ώρα που η παραγωγή νέου πλαστικού είναι φθηνότερη.
Τα πράγματα είναι πιο δύσκολα στην ελληνική πραγματικότητα, λόγω της διστακτικότητας επένδυσης σε νέες τεχνολογίες διαχείρισης αποβλήτων. Η ανακύκλωση στην Ελλάδα έχει μείνει αρκετά πίσω με χρήση απαρχαιωμένου εξοπλισμού, που καθιστά ακόμα και εύκολα θεωρητικά διαχωριζόμενα και ανακυκλώσιμα πλαστικά, αναξιοποίητα, παρά την μεγάλη ενίσχυση που οι φορείς διαχείρισης ανακύκλωσης λαμβάνουν μέσω επιβολής στην ΕΕ του περιβαλλοντικού τέλους. Η μόνη βιώσιμη λύση μπορεί να είναι η μείωση του χρησιμοποιούμενου πλαστικού. Πώς όμως θα μπορούσαμε να διασφαλίσουμε τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά και πρότυπα ασφάλειας που διέπουν την βιομηχανία τροφίμων; Πώς θα αποφύγουμε την σπατάλη φαγητού σε μια χώρα που η μεταφορική αλυσίδα αντιμετωπίζει επιπρόσθετες δυσκολίες λόγω του γεωγραφικού ανάγλυφου της χώρας και της έντονης νησιωτικότητας, ώστε να είναι επιβεβλημένη η χρήση τεχνολογιών διατήρησης τροφίμων σε τροποποιημένη ατμόσφαιρα;
Η έρευνα καλείται να δώσει απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα-σπαζοκεφαλιά για τις επιχειρήσεις που έβλεπαν την βιώσιμη συσκευασία όχι σαν μια επιλογή, αλλά σαν αναπόσπαστο κομμάτι της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Το σύστημα Halopack® αποτελεί μια επανάσταση στους κόλπους της βιώσιμης συσκευασίας.
Πρόκειται για ένα σύστημα συσκευασίας σχεδιασμένο να διατηρεί τα ίδια επίπεδα διατηρησιμότητας τρόφιμου, με τη χρήση 90% λιγότερου πλαστικού. Το σύστημα Halopack® περιλαμβάνει περιέκτες τροφίμων, οι οποίοι είναι κατασκευασμένοι από ανακυκλωμένο χαρτί, μειώνοντας έτσι τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, και διαθέτει εσωτερική επίστρωση πολυαιθυλενίου. Ο σχεδιασμός του επιτρέπει τον πλήρη διαχωρισμό της πολυμερικής επίστρωσης και του χαρτονιού, και την ανακύκλωσή τους ξεχωριστά στα αντίστοιχα streams, διευκολύνοντας έτσι το δύσκολο στάδιο της διαλογής και του διαχωρισμού.
Η συσκευασία είναι πλήρως σφραγιζόμενη αεροστεγώς, δημιουργώντας ένα ερμητικά κλειστό περιβάλλον που βοηθά στην επέκταση της διάρκειας ζωής των φρέσκων τροφίμων, με χρήση τροποποιημένης ατμόσφαιρας. Τα δοχεία μπορούν να αντέξουν ένα ευρύ φάσμα θερμοκρασιών, καθιστώντας τα κατάλληλα για αποθήκευση σε καταψύκτες και ψυγεία, αναθέρμανση σε φούρνους μικροκυμάτων κ.λπ.
Η συσκευασία χρησιμοποιεί μόνο 10% πλαστικό, ως ένα λεπτό εσωτερικό στρώμα, το οποίο μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα από το χαρτόνι για ανακύκλωση.
Δεν χρησιμοποιεί πρόσθετα όπως κόλλες κατά τη διαδικασία παραγωγής, βασιζόμενη μόνο σε μεμβράνη και χαρτόνι, και χρησιμοποιώντας ελάχιστους πόρους, συμβάλλει σε μια πιο βιώσιμη λύση συσκευασίας.
Ακολουθήστε το Cibum 
