Επιστημονική μελέτη για τη διατροφική αξία των τροφίμων που δίνονται σε τράπεζες τροφίμων.
Η τράπεζα τροφίμων (στην Ελλάδα αναφέρονται και ως κοινωνικά παντοπωλεία) είναι ένα μη κερδοσκοπικό εθελοντικό ίδρυμα που αναλαμβάνει τη συλλογή τροφίμων και προϊόντων διατροφής από ιδιώτες και εταιρίες και την αναδιανομή τους σε ιδρύματα, συσσίτια, γεύματα αγάπης και σε άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρή και συχνά χρόνια επισιτιστική ανασφάλεια. Η πλειονότητα της προμήθειας τροφίμων, γίνεται μέσω αναδιανομής πλεονασμάτων τροφίμων (SFR), δηλαδή δωρεές από τον τομέα λιανικής πώλησης τροφίμων που πλεονάζουν, και είτε είναι κοντά στη λήξη τους ή απορρίπτονται προς πώληση λόγω εσφαλμένης επισήμανσης, ατελούς μεγέθους/σχήματος ή φαγητού που δεν ταιριάζει με τα γούστα και τις προτιμήσεις των καταναλωτών. Με στόχο τη διανομή τροφίμων σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους όσο το δυνατόν γρηγορότερα, οι τράπεζες τροφίμων μετρούν την επιτυχία τους με βάση το βάρος των τροφίμων που διανέμουν. Ο δείκτης απόδοσης με βάση το βάρος δίνει έμφαση στην ποσότητα των τροφίμων και όχι στην ποιότητα, καθιστώντας δύσκολο τόσο για τους χορηγούς όσο και για τις τράπεζες τροφίμων να δώσουν προτεραιότητα σε πιο υγιεινά τρόφιμα, καθώς «οι λιανοπωλητές έχουν κίνητρα να προσφέρουν περισσότερα, όχι καλύτερα ».
Αυτό επιβεβαιώνει μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients: τα τρόφιμα που διανέμονται μέσω τραπεζών τροφίμων σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο συνεχίζουν να είναι διατροφικά φτωχά. Η μελέτη αξιολόγησε της διατροφική ποιότητα των δωρεών τροφίμων σε μια αυστραλιανή τράπεζα τροφίμων, την Foodbank της Δυτικής Αυστραλίας (FBWA), χρησιμοποιώντας μεθόδους μέτρησης της διατροφικής ποιότητας των τροφίμων.
Αξιολογήθηκαν 1216 προϊόντα που δόθηκαν στην Foodbank WA της Αυστραλίας μέσα σε διάστημα 5 ημέρων. Συνολικά το 42% (27% του συνολικού βάρους) των δωρεών προϊόντων διατροφής κρίθηκαν «ακατάλληλα» και μόλις το 19% (23% κατά βάρος) ήταν «κατάλληλα». Τα «ακατάλληλα» ήταν είτε μη θρεπτικά (Discretionary food -κορεσμένα λιπαρά, πρόσθετα σάκχαρα, αλάτι) είτε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα. Τα προϊόντα που δωρίστηκαν κυμαίνονταν από πακέτα 380 g πατατάκια μέχρι βιομηχανικές ποσότητες αλμυρού σνακ (π.χ. 129 kg). Να σημειωθεί πως τα σούπερ μάρκετ ήταν υπεύθυνα για το 70% όλων των τύπων προϊόντων (40% κατά βάρος) που δόθηκαν στην τράπεζα τροφίμων. Από την άποψη της ποικιλίας προϊόντων, τα σούπερ μάρκετ δώρισαν πάνω από τα δύο τρίτα όλων των προϊόντων γαλακτοκομικών, κρέατος και δημητριακών. Τα σούπερ μάρκετ πρόσφεραν επίσης τη μεγαλύτερη ποικιλία από γλυκά και αλμυρά σνακ και ποτά, και σχεδόν όλα τα προϊόντα SSB. Αντίθετα, λιγότερο από το ήμισυ των δωρεών προϊόντων φρούτων, λαχανικών και οσπρίων αποδόθηκε στα σούπερ μάρκετ.
Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την κακή διατροφική ποιότητα των τροφίμων που δωρίζονται σε τράπεζες τροφίμων που τελικά, δεν είναι σε θέση να υποστηρίξουν την παροχή υγιεινών τροφίμων και την ανάγκη συνεργασίας με δωρητές για τη βελτίωση των τροφίμων που προσφέρουν.
Για να διαβάσετε περισσότερα πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Mossenson S, Giglia R, Pulker CE, Dhaliwal SS, Chester M, Bigwood R, Pollard CM. Η Διατροφική Ποιότητα των Τροφίμων Δωρεά σε Τράπεζα Τροφίμων της Δυτικής Αυστραλίας. ΘΡΕΠΤΙΚΕΣ ουσιες . 2024; 16(4):509. https://doi.org/10.3390/nu16040509.