Επηρεάζει την υγεία το φυσικό τοπίο γύρω από το σπίτι μας;
Μια επώδυνη αλλεργική αντίδραση μετά από ένα φαινομενικά αθώο γεύμα μπιφτεκιού μπορεί να μην οφείλεται μόνο σε κακή τύχη ή ευαισθησία. Νέα επιστημονικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι ο τόπος διαμονής μας μπορεί να επηρεάσει την πιθανότητα εμφάνισης μιας ιδιαίτερης και δυνητικά επικίνδυνης αλλεργίας στο κρέας, γνωστής ως σύνδρομο άλφα-γαλακίου (AGS).
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο PLOS Climate και διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Hill, επικεντρώθηκε σε 462 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις AGS σε τρεις πολιτείες των ΗΠΑ (Βόρεια Καρολίνα, Νότια Καρολίνα και Βιρτζίνια). Τα αποτελέσματα έδειξαν σαφή συσχέτιση μεταξύ της γεωγραφίας του τόπου κατοικίας και του κινδύνου εμφάνισης αλλεργίας.
Η AGS προκαλείται από αντίδραση σε ένα μόριο σακχάρου (α-gal) που βρίσκεται σε όλα τα θηλαστικά, αλλά όχι στον άνθρωπο ή στα ψάρια. Η αλλεργία προκαλείται από τσιμπήματα από το τσιμπούρι «μοναχικό αστέρι» (Amblyomma americanum), το οποίο βρίσκεται κυρίως σε δασικές και ημιαστικές περιοχές.
Τα συμπτώματα κυμαίνονται από κνίδωση και πρήξιμο έως στομαχικά προβλήματα, πόνο στις αρθρώσεις και αναφυλαξία, ενώ η έναρξη μπορεί να συμβεί αρκετές ώρες μετά την κατανάλωση κόκκινου κρέατος, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη διάγνωση. Παρόλο που η AGS αυξάνεται ραγδαία – από 24 περιπτώσεις το 2009 σε περισσότερες από 34.000 έως το 2019 – το 77% των γιατρών δηλώνει ότι δεν γνωρίζει ή δεν είναι σίγουρο για τη διάγνωση της πάθησης.
Η ανάλυση των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι που ζουν σε περιοχές με διάσπαρτα δάση, πάρκα και «ανάπτυξη ανοικτών χώρων» έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο AGS. Αντίθετα, σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, ο ατομικός κίνδυνος είναι σημαντικά χαμηλότερος – αν και ο απόλυτος αριθμός των περιπτώσεων μπορεί να είναι υψηλότερος λόγω της συγκέντρωσης του πληθυσμού.
Η μελέτη καταδεικνύει ότι τα κατακερματισμένα ενδιαιτήματα, δηλαδή τα δάση που διακόπτονται από κατοικημένες ή αγροτικές περιοχές, ευνοούν την παρουσία κροτώνων. Οι ορεινές δυτικές περιοχές παρουσίασαν τον υψηλότερο σχετικό κίνδυνο, με τον κίνδυνο να μειώνεται σταδιακά προς τις παράκτιες περιοχές.
Καθώς τα προάστια επεκτείνονται σε πρώην φυσικά οικοσυστήματα, οι κάτοικοι έρχονται συχνότερα σε επαφή με περιοχές που κατοικούνται από τσιμπούρια. Η αλλαγή της χρήσης γης και η διασπορά των κατοικιών μέσα σε δασώδη τοπία αυξάνουν τις πιθανότητες να δαγκωθούν, δημιουργώντας περισσότερες συνθήκες για την ανάπτυξη του AGS.