Ειδικοί καταρρίπτουν μεγάλους διατροφικούς μύθους.
Πιθανώς αρκετοί να έχουν ακούσει κατά καιρούς κάποιες ανακρίβειες όσον αφορά τη διατροφή, που ίσως απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, ίσως και όχι καθώς τα συμπεράσματα επιστημονικών μελετών πολλές φορές είναι αντικρουόμενα. Ειδικοί στον τομέα της υγείας, μίλησαν στο ReadersDigest και κατέρριψαν διατροφικούς μύθους για τους οποίους όλοι έχουμε ακούσει για το τι είναι καλό και τι κακό με τη διατροφή μας για το σώμα μας. Εν αναμονή και άλλων συμβουλών των επιστημόνων που θα μας μπερδέψουν για άλλη μία φορά, παραθέτουμε τις απόψεις τους και… κρατάμε ότι εμείς θεωρούμε σωστό.
ΜΥΘΟΣ 1: Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι πάντα πιο υγιεινά από τις κονσέρβες, τις κατεψυγμένες ή τις αποξηραμένες ποικιλίες
Παρά τη γενική πεποίθηση ότι «το φρέσκο είναι το καλύτερο», η έρευνα έχει βρει ότι τα κατεψυγμένα, κονσερβοποιημένα και αποξηραμένα φρούτα και λαχανικά μπορούν να είναι εξίσου θρεπτικά με τα φρέσκα. «Μπορούν επίσης να προσφέρουν εξοικονόμηση χρημάτων και ένας εύκολος τρόπος για να βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν πάντα φρούτα και λαχανικά διαθέσιμα στο σπίτι», λέει η Sara Bleich, καθηγήτρια πολιτικής δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ωστόσο, ορισμένες κονσέρβες, κατεψυγμένες και αποξηραμένες ποικιλίες περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα, κορεσμένα λίπη και νάτριο, γι’ αυτό φροντίστε να διαβάσετε τις διατροφικές ετικέτες, ειδικά στα έτοιμα τρόφιμα. Επιλέξτε αυτά που περιορίζουν αυτά τα συστατικά στο ελάχιστο.
ΜΥΘΟΣ 2: Όλα τα λίπη είναι κακά για την υγεία
Για αρκετά χρόνια παλαιότερα, μελέτες υποστήριζαν πως οι διατροφές πλούσιες σε λιπαρά, συνδέονται με την αύξηση του βάρους καθώς και με τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης. Έτσι, όπως υποστηρίζει στο ReadersDigest ο Vijaya Surampudi, επίκουρος καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Λος Άντζελες, στο Κέντρο Διατροφής του Ανθρώπου, πολλοί άνθρωποι αντικατέστησαν τις θερμίδες από το λίπος με θερμίδες από επεξεργασμένους υδατάνθρακες όπως το λευκό αλεύρι και η πρόσθετη ζάχαρη. «Αντί αυτό να μας βοηθά να παραμένουμε αδύνατοι, τα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων αυξήθηκαν σημαντικά», λέει.
Στην πραγματικότητα, τα μόνα αρνητικά για την υγεία λιπαρά είναι ορισμένοι τύποι, συμπεριλαμβανομένων των τρανς λιπαρών, που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό, ενώ τα υγιή λίπη συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου. Παραδείγματα αυτών περιλαμβάνουν μονοακόρεστα λίπη (ελαιόλαδο, αβοκάντο, μερικούς ξηρούς καρπούς και σπόρους) και πολυακόρεστα λίπη (ηλιέλαιο, ψάρι, λιναρόσπορο).
Στο μεταξύ, η μια έρευνα μετά την άλλη υποστηρίζει τα οφελεί του αβοκάντο στη διατροφή, από την πιο πρόσφατη μελέτη που αποδεικνύει πως η κατανάλωση αβοκάντο μπορεί να κρατήσει μακριά το διαβήτη και άλλες που αποδεικνύουν πως μπορεί να αποτελεί μια ευεργετική προσθήκη σε μια καλά ισορροπημένη διατροφή.
ΜΥΘΟΣ 3: «Παίρνεις θερμίδες, χάνεις θερμίδες» είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση του βάρους
Σύμφωνα με αυτή την άποψη, μια διατροφή θερμιδικού πλεονάσματος, πιθανότατα να σας αυξήσει το βάρος, ενώ, μια διατροφή θερμιδικού ελλείμματος θα σας το μειώσει, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, η έρευνα δεν υποδηλώνει ότι το να τρώτε περισσότερο θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνετε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. «Διατηρήστε ένα υγιές βάρος μεταβαίνοντας από τη μέτρηση θερμίδων στην προτεραιότητα της υγιεινής διατροφής συνολικά». «Μάλλον, είναι τα είδη των τροφίμων που τρώμε που μπορεί να είναι οι μακροπρόθεσμοι οδηγοί» αυτών των καταστάσεων, λέει ο Dariush Mozaffarian, καθηγητής διατροφής και ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Tufts στη Μασαχουσέτη.
Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα επεξεργασμένα αμυλούχα σνακ, τα δημητριακά, τα κράκερ, οι ενεργειακές μπάρες, τα αρτοσκευάσματα, οι σόδες και τα γλυκά, μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους. Αυτό συμβαίνει επειδή αφομοιώνονται γρήγορα και πλημμυρίζουν την κυκλοφορία του αίματος με γλυκόζη, φρουκτόζη και αμινοξέα, τα οποία το συκώτι μετατρέπει σε λίπος. Εκτός όμως από τις επιπτώσεις τους στο βάρος, μελέτες έχουν συνδέσει τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα με διάφορους τύπους καρκίνου, αλλά και με άνοια.
Αντίθετα, ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος είναι να κάνετε τη μετάβαση από τη μέτρηση των θερμίδων στην προτεραιότητα της υγιεινής διατροφής συνολικά. Προτιμήστε την ποιότητα έναντι της ποσότητας.
ΜΥΘΟΣ 4: Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 δεν πρέπει να τρώνε φρούτα
Ενώ οι χυμοί φρούτων μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε σάκχαρα και της χαμηλής περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες, η έρευνα έχει δείξει ότι αυτό δεν συμβαίνει με τα ολόκληρα φρούτα. Ορισμένες μελέτες δείχνουν, για παράδειγμα, ότι όσοι καταναλώνουν μια μερίδα ολόκληρων φρούτων την ημέρα (ιδιαίτερα βατόμουρα, σταφύλια και μήλα) έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2. Και άλλες έρευνες δείχνουν ότι εάν έχετε ήδη διαβήτη τύπου 2, η κατανάλωση ολόκληρων φρούτων μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα σας.
Ήρθε η ώρα να καταρριφθεί ο μύθος, λέει η Linda Shiue, διευθύντρια μαγειρικής ιατρικής και lifestyle ιατρικής στο Kaiser Permanente San Francisco. Λέει ότι όλοι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με διαβήτη τύπου 2, μπορούν πραγματικά να επωφεληθούν από τις βιταμίνες, τα μέταλλα, τα αντιοξειδωτικά και τις φυτικές ίνες των φρούτων που προάγουν την υγεία.
ΜΥΘΟΣ 5: Τα φυτικά “γάλατα” είναι πιο υγιεινά από τα αγελαδινά
Επιστημονική έρευνα από το Πανεπιστήμια της Νέα Ζηλανδίας, έκανε διατροφική αξιολόγηση των ροφημάτων φυτικής προέλευσης και τα συνέκρινε με το αγελαδινό γάλα και κατέληξε στο συμπέρασμα πως κανένα από τα εμπορικά διαθέσιμα PBB δεν είχε θρεπτικές συνθέσεις που να είναι σε γενικές γραμμές συγκρίσιμες με το γάλα. Αυτό υποστηρίζει και η Kathleen Merrigan, καθηγήτρια βιώσιμων συστημάτων τροφίμων στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα και πρώην αναπληρώτρια υπουργός Γεωργίας των ΗΠΑ. Και μάλιστα τονίζει ότι μπορεί να έχουν περισσότερα πρόσθετα συστατικά, όπως νάτριο και πρόσθετα σάκχαρα, τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στην κακή υγεία, από το αγελαδινό γάλα. Επίσης η πρωτεΐνη, την οποία το αγελαδινό γάλα διαθέτει σε ποσότητα 8 γραμμαρίων ανά 250 χιλιοστόλιτρα, ενώ το τυπικό ρόφημα αμυγδάλου έχει ένα ή δύο γραμμάρια στην ίδια ποσότητα. Το ρόφημα βρώμης έχει λίγο περισσότερο, συνήθως περίπου δύο ή τρία γραμμάρια.
ΜΥΘΟΣ 6: Οι πατάτες σου κάνουν κακό
Οι πατάτες έχουν “καταδικαστεί” λόγω του υψηλού γλυκαιμικού τους δείκτη, πράγμα που σημαίνει ότι περιέχουν γρήγορα εύπεπτους υδατάνθρακες που μπορούν να αυξήσουν το σάκχαρο στο αίμα σας. Ωστόσο, οι πατάτες μπορούν πραγματικά να είναι ευεργετικές για την υγεία, λέει η Daphene Altema-Johnson, υπεύθυνη προγράμματος για τις κοινότητες τροφίμων και τη δημόσια υγεία στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Είναι πλούσιες σε βιταμίνη C, κάλιο, φυτικές ίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά, ειδικά όταν καταναλώνονται με τη φλούδα. Είναι επίσης φθηνή και διαθέσιμη όλο το χρόνο.
Επιπλέον έρευνα που πραγματοποιήθηκε από Κινέζους επιστήμονες, συνέδεσε την τηγανιτή πατάτα με συμπτώματα κατάθλιψης. Ωστόσο το συμπέρασμα αυτό δεν σχετίστηκε τόσο με την ίδια την πατάτα όσο με τη μέθοδο ψησίματος. Το τηγάνισμα ως συχνή μέθοδος μαγειρέματος είναι αυτή που έδινε στους συμμετέχοντες 12% περισσότερες πιθανότητες να έχουν άγχος από εκείνους που δεν έτρωγαν καθόλου τηγανητό φαγητό και 7% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σημάδια κατάθλιψης.
ΜΥΘΟΣ 7: Ποτέ μην ταΐζετε προϊόντα με φιστίκια σε μικρά παιδιά
Για χρόνια, οι ειδικοί έλεγαν στους νέους γονείς ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψουν τα παιδιά τους από το να αναπτύξουν τροφικές αλλεργίες ήταν να αποφύγουν να τα ταΐζουν με κοινές αλλεργιογόνες τροφές, όπως φιστίκια ή αυγά, κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Αλλά τώρα, λένε οι ειδικοί σε θέματα αλλεργίας, είναι καλύτερα να εισάγετε προϊόντα φιστικιού από νωρίς. «Τώρα οι ειδικοί σε θέματα αλλεργίας λένε ότι είναι καλύτερο να εισάγουμε προϊόντα φιστικιού από νωρίς»
Ξεκινήστε με δέκα χιλιοστόλιτρα απαλού φυστικοβούτυρου αναμεμειγμένο με νερό, μητρικό γάλα ή φόρμουλα δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα, λέει ο Ruchi Gupta, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Τροφικής Αλλεργίας & Άσθματος στο Πανεπιστήμιο Northwestern στο Ιλινόις. «Είναι επίσης σημαντικό να ταΐζετε το μωρό σας με μια διαφορετική διατροφή τον πρώτο χρόνο για να αποτρέψετε τις τροφικές αλλεργίες», λέει ο Gupta.
ΜΥΘΟΣ 8: Η πρωτεΐνη στα φυτά είναι ελλιπής
«Από που παίρνετε την πρωτεΐνη σας;» είναι η πιο κοινή ερώτηση που κάνουν οι χορτοφάγοι», λέει ο Christopher Gardner, διατροφολόγος και καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ στην Καλιφόρνια. «Ο μύθος είναι ότι από τα φυτά λείπουν εντελώς κάποια αμινοξέα», γνωστά και ως δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών, προσθέτει. Αλλά στην πραγματικότητα, όλα τα φυτικά τρόφιμα περιέχουν και τα 20 αμινοξέα, συμπεριλαμβανομένων των εννέα απαραίτητων. Η διαφορά είναι ότι η αναλογία δεν είναι τόσο ιδανική όσο η αναλογία των αμινοξέων στα ζωικά τρόφιμα. Επομένως, για να έχετε ένα κατάλληλο μείγμα, πρέπει απλώς να τρώτε μια ποικιλία φυτικών τροφών, όπως φασόλια, δημητριακά και ξηρούς καρπούς, κατά τη διάρκεια της ημέρας και να τρώτε αρκετή ολική πρωτεΐνη. «Είναι πιο εύκολο από ό,τι νομίζουν οι περισσότεροι», λέει ο Gardner.
ΜΥΘΟΣ 9: Η κατανάλωση σόγιας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού
Υψηλές δόσεις φυτικών οιστρογόνων στη σόγια, που ονομάζονται ισοφλαβόνες, έχει βρεθεί ότι διεγείρουν την ανάπτυξη κυττάρων όγκου του μαστού σε μελέτες σε ζώα. «Ωστόσο, αυτή η σχέση δεν έχει τεκμηριωθεί σε ανθρώπινες μελέτες», λέει ο Frank B Hu, πρόεδρος του τμήματος διατροφής στο Harvard TH Chan School of Public Health. Μέχρι στιγμής, η επιστήμη δεν δείχνει σχέση μεταξύ της σόγιας και του κινδύνου καρκίνου του μαστού στους ανθρώπους. Αντίθετα, έρευνες έχουν δείξει πως η κατανάλωση τροφών και ποτών με βάση τη σόγια, συμπεριλαμβανομένου του tofu, του tempeh, του edamame, του miso και του γάλακτος σόγιας, μπορεί ακόμη και να έχει προστατευτική επίδραση στον κίνδυνο καρκίνου του μαστού και στην επιβίωση. «Τα τρόφιμα σόγιας είναι επίσης μια πηγή ωφέλιμων θρεπτικών συστατικών που σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, όπως πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας, φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα», λέει ο Hu.
ΜΥΘΟΣ 10: Οι καλύτερες διατροφικές συμβουλές αλλάζουν συνεχώς
Δεν είναι αλήθεια, λέει η Marion Nestle, επίτιμη καθηγήτρια διατροφής, σπουδών τροφίμων και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Στη δεκαετία του 1950, εξηγεί, οι πρώτες διατροφικές συστάσεις για την πρόληψη της παχυσαρκίας, του διαβήτη τύπου 2, των καρδιακών και άλλων παθήσεων συνιστούσαν την εξισορρόπηση των θερμίδων και την ελαχιστοποίηση των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη. Αυτό ισχύει και σήμερα. “Η επιστήμη εξελίσσεται, αλλά η βασική καθοδήγηση παραμένει συνεπής”
Ακολουθήστε το Cibum 
