Το βακτήριο Listeria monocytogenes, συχνά απαντάται σε γαλακτοκομικά και καπνιστά ψάρια, βρίσκεται εκτεταμένα στην φύση και αποτελεί αναγνωρισμένη και σημαντική απειλή για τις εγκύους και το έμβρυο που κυοφορούν.
Οι γιορτινές μέρες προσφέρουν κορυφαίες στιγμές ξενοιασιάς, διασκέδασης και υπέροχα εδέσματα σε σπίτια και εστιατόρια. Αν στην οικογένεια ή την παρέα υπάρχει ζευγάρι που περιμένει παιδί τότε η γιορτές αποκτούν ένα επιπλέον γιορτινό χαρακτήρα. Η εγκυμονούσα δέχεται όλη την προσοχή, την αγάπη και τις ευχές στα εορταστικά τραπέζια. Είναι όμως κάποια από τα υπέροχα εδέσματα των Χριστουγεννιάτικων και Πρωτοχρονιάτικων μενού που πιθανά να περιέχουν Listeria monocytogenes και το cibum συμβουλεύει να υπάρξει προσοχή από την μέλλουσα μητέρα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα γιορτινών εδεσμάτων με υψηλό ρίσκο παρουσίας Listeria monocytogenes είναι τα μαλακά τυριά, όπως το brie και το camambert, ο καπνιστός σολομός, το πατέ και άλλα.
Η Listeria monocytogenes προκαλεί βακτηριακή τροφοδηλητηρίαση που καλείται λιστερίωση. Πρόκειται για ένα βακτήριο που βρίσκεται εκτεταμένα στην φύση και αποτελεί αναγνωρισμένη και σημαντική απειλή για τις εγκύους και το έμβρυο που κυοφορούν.
Οι έγκυες γυναίκες έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να προσβληθούν από λιστερίωση σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Ο εμετός και η διάρροια μπορεί να προκαλέσουν στο σώμα απώλεια υπερβολικής ποσότητας νερού, δηλαδή αφυδάτωση. Πέρα από τα συμπτώματα της τροφοδηλητηρίασης στην έγκυο η λιστερίωση έχει αποδειχθεί πως μπορεί να μεταφερθεί και στο έμβρυο και να νοσήσει. Έτσι η λιστερίωση έχει συσχετιστεί ως αιτία πρόκλησης αποβολών, θνησιγένεια ή και πρόωρο τοκετό.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ |Το 2023 διαπιστώθηκε πρόωρος τοκετός σε 4 εγκύους στην Γαλλία λόγω λιστερίωσης από plant based ‘’τυρί’’.
Τα μωρά που γεννιούνται με λιστερίωση μπορεί να έχουν σοβαρές λοιμώξεις του αίματος ή του εγκεφάλου. Η λιστερίωση μπορεί να προκαλέσει δια βίου προβλήματα υγείας στο μωρό, όπως διανοητική αναπηρία, παράλυση, επιληπτικές κρίσεις, τύφλωση ή προβλήματα με τον εγκέφαλο, τα νεφρά ή την καρδιά. Η λιστερίωση μπορεί επίσης να προκαλέσει θάνατο στα νεογέννητα.
Tα συμπτώματα της λοίμωξης μπορεί να εμφανιστούν μία εβδομάδα και ακόμη και δύο μήνες αργότερα. Τα συμπτώματα της λιστερίωσης είναι παρόμοια με αυτά της γρίπης και περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, μυϊκούς πόνους και στομαχικές διαταραχές. Ορισμένοι άνθρωποι εμφανίζουν επίσης δύσκαμπτο αυχένα, πονοκέφαλο, σύγχυση ή απώλεια ισορροπίας.
Τα νεογέννητα που πάσχουν από λοίμωξη από λιστέρια μπορεί να παρουσιάσουν συμπτώματα όπως λίγη έως καθόλου όρεξη, πυρετό, ευερεθιστότητα, εμετό και δυσκολία στην αναπνοή.
Για την πρόληψη της λιστερίωσης, η έγκυες γυναίκες καλό είναι να αποφεύγουν την κατανάλωση των ακόλουθων τροφίμων:
- Μη παστεριωμένο γάλα και τρόφιμα που παρασκευάζονται με μη παστεριωμένο γάλα, συμπεριλαμβανομένων των μαλακών τυριών απλής θέρμισης (θερμική επεξεργασία ηπιότερη της παστερίωσης). Γενικά τα μαλακά τυριά όπως το brie, το camambert, αλλά και παραδοσιακά χλωροτύρια από το χωρίο είναι υψηλού κινδύνου για παρουσία Listeria monocytogenes.
- Πατέ, χοτ ντογκ και κρεατοσκευάσματα ψυγείου με υψηλή υγρασία που δεν θα υποστούν θερμική επεξεργασία πριν την κατανάλωση.
- Καπνιστά θαλασσινά ψυχρής κάπνισης (πχ καπνιστός σολομός)
- Πλημμελώς πλυμένα ωμά φρούτα και λαχανικά
- Σούσι από ωμά ψάρια
Γενικά προτείνεται η αποφυγή όλων των ωμών και άψητων ψαριών, θαλασσινών, αυγών, κρέατος και πουλερικών από τις εγκύους. Το μαγείρεμα και η παστερίωση είναι οι μόνοι τρόποι για να σκοτωθεί η Listeria monocytogenes.