Ο νέος αντιπρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων, σε αποκλειστική συνέντευξη στο cibum, αναφέρθηκε στη νέα του θέση ως αντιπρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής της EFSA, και τόνισε την ανάγκη της ολιστικής προσέγγισης των θεμάτων ασφάλειας τροφίμων.
Ο καθηγητής Μικροβιολογίας και Υγιεινής Τροφίμων και Διευθυντής του Τομέα Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων του τμήματος Γεωπονίας του Α.Π.Θ., Κωνσταντίνος Κουτσουμανής, λίγες ώρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ως Αντιπρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), μίλησε αποκλειστικά στο cibum για τις προκλήσεις που αφορούν τον μέλλον της ασφάλειας τροφίμων στη Γηραιά Ήπειρο, αλλά και τον τρόπο προσέγγισης αυτών από το νέο του πόστο.
«Να εξετάζουμε τις επιπτώσεις των παρεμβάσεών μας στο περιβάλλον και τις τιμές των προϊόντων»
«Δύο πράγματα θεωρώ ίσως τα πιο σημαντικά όσον αφορά το μέλλον της ασφάλειας τροφίμων στην Ευρώπη», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Καθηγητής. «Το πρώτο είναι η προσπάθεια για μια πιο ολιστική προσέγγιση στα θέματα ασφάλειας των τροφίμων. Η EFSA κλείνει πάνω από 20 χρόνια ζωής τώρα στην Ευρώπη και νομίζω ότι με τις χιλιάδες εκθέσεις που έχει βγάλει προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι σίγουρο ότι έχουμε καταφέρει να έχουμε το μέγιστο επίπεδο ασφάλειας τροφίμων σε όλο το πλανήτη, στην Ευρώπη.
Ωστόσο αυτό που γίνεται είναι ότι εστιάζουμε απομονωμένα σε κινδύνους των τροφίμων χωρίς πολλές φορές να βλέπουμε όλη την εικόνα. Δηλαδή στις διάφορες επιτροπές εστιάζουν στον τομέα τους, για παράδειγμα η Επιτροπή Βιολογικών Κίνδυνων εστιάζει σε παθογόνους, μικροοργανισμούς και παρέχει συμβουλές και παρεμβάσεις για την βελτίωση της ασφάλειας στους παθογόνους, χωρίς όμως να λαμβάνονται υπόψη τι επιπτώσεις μπορεί να έχουν αυτές οι παρεμβάσεις σε άλλα θέματα όπως το περιβάλλον, η οικονομία, το κλίμα κλπ. Νομίζω ότι αυτή η ολιστική πλέον προσέγγιση είναι αυτό που πρέπει να κάνουμε… Γιατί, ξέρετε, ο πολίτης στην Ευρώπη δεν είναι μόνο καταναλωτής τροφίμων. Τον ενδιαφέρουν και άλλα θέματα όπως το περιβάλλον, το κλίμα ή οι τιμές των προϊόντων.
Βλέπετε τι γίνεται με τον πληθωρισμό. Όταν προτείνεις μία παρέμβαση για την βελτίωση της ασφάλειας των τροφίμων που ήδη είναι πολύ ψηλά και πας με αυτή την παρέμβαση να το ανεβάσεις λίγο ψηλότερα αλλά αυτή η παρέμβαση μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στην άνοδο των τιμών των τροφίμων ή στον πληθωρισμό ή στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας τροφίμων».
Απειλεί η τεχνητή νοημοσύνη την ασφάλεια τροφίμων;
Σύμφωνα με τον κ. Κουτσουμανή, η δεύτερη μεγάλη πρόκληση της Επιστημονικής Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΕΦΣΑ, είναι η εκμετάλλευση των νέων τεχνολογιών και ειδικά της τεχνητής νοημοσύνης.
«Ξέρετε, στην Ευρώπη αυτό που συμβαίνει είναι ότι όταν έρχεται κάτι καινούργιο εστιάζουμε στους κινδύνους που επιφέρει, ενώ οι άλλοι ανταγωνιστές της Ευρώπης εστιάζουν στις ευκαιρίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν η πρώτη που έβγαλε την νομοθεσία για την τεχνητή νοημοσύνη. Δεν είμαι εναντίον σε αυτό, αλλά και πάλι εκεί πρέπει να βρούμε μια ισορροπία. Δηλαδή, στο θέμα, για παράδειγμα, πώς η EFSA και γενικά οι αρχές ασφάλειας τροφίμων μπορούν να εκμεταλλευτούν την τεχνική νοημοσύνη, οι περισσότεροι, όπως παντού, εστιάζουν στους κινδύνους που έχει η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη στους μεγάλους κινδύνους που έχει η μη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.
Για παράδειγμα, αν εστιάσουμε στους κινδύνους της χρήσης και βάλουμε όρια και περιορισμούς, φανταστείτε ότι αυτό μπορεί να επηρεάσει τα θετικά που μπορεί να φέρει η τεχνητή νοημοσύνη στη δημόσια υγεία. Φανταστείτε το ρόλο που μπορεί να παίξει η τεχνητή νοημοσύνη στα νοσοκομεία, ακόμα και στην ασφάλεια των τροφίμων».
Μειώνεται ο αριθμός τροφοδηλητηριάσεων στην Ευρώπη
Όσον αφορά τα δεδομένα για τις τροφοδηλητηριάσεις στην Ευρώπη, ο κ. Κουτσουμανής υποστηρίζει ότι, τουλάχιστον στην Ευρώπη η κατάσταση είναι βελτιωμένη.
«Πριν την πανδημία είχαμε στην Ευρώπη περίπου 90 χιλιάδες περιπτώσεις τροφοδηλητηρίασης από σαλμονέλα. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας όπως καταλαβαίνετε είχαμε μια πολύ μεγάλη πτώση τροφοδηλητηριάσεων λόγω του εγκλεισμού. Πήγαμε δηλαδή περίπου στις 60 χιλιάδες… Και μετά λοιπόν το άνοιγμα και την πανδημία έχουμε αρχίσει να έχουμε μια αύξηση στα περιστατικά τροφοδηλητηριάσεων, αλλά ακόμα να φανταστείτε δεν έχουμε φτάσει στα επίπεδα που ήμασταν πριν της πανδημίας.
Οπότε όσον αφορά γενικά τον αριθμό των τροφοδηλητηριάσεων και των επίπεδων ασφάλειας θα έλεγα ότι βαίνει μειούμενος παρά αυξανόμενος στην Ευρωπαϊκή Ένωση», καταλήγει ο Καθηγητής.
Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη του νέου Αντιπροέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) εδώ: