Οι όροι που παραδοσιακά συνδέονται με το κρέας δεν μπορούν να αποκλειστούν από την περιγραφή των vegan προϊόντων, έκρινε το δικαστήριο
Τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης μπορούν να συνεχίσουν να πωλούνται και να προωθούνται χρησιμοποιώντας όρους που παραδοσιακά συνδέονται με το κρέας, εφόσον η σύνθεσή τους φέρει σαφή σήμανση και δεν παραπλανά τους καταναλωτές, αποφάσισε το Δικαστήριο της ΕΕ.
Οι κοινοί όροι που σχετίζονται με το κρέας, όπως μπριζόλα, λουκάνικο, εσκάλοπ και μπιφτέκι δεν είναι παράνομοι για την εμπορία χορτοφαγικών φαγητών, εφόσον μια χώρα δεν έχει καθιερώσει μια συγκεκριμένη νομική ονομασία για ένα τρόφιμο με βάση τη φυτική πρωτεΐνη, ανέφερε το δικαστήριο.
Ένας γαλλικός νόμος του 2021 που σχεδιάστηκε για να ενισχύσει τη διαφάνεια για τους καταναλωτές, απαγόρευσε τη χρήση όρων που σχετίζονται με το κρέας, όπως “veggie burgers” ή “vegan λουκάνικα” για την εμπορία τροφίμων που παρασκευάζονται από πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης.
Ομάδες υπεράσπισης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χορτοφάγων (EVU) και του Association Végétarienne de France (AVF) αμφισβήτησαν το διάταγμα, υποστηρίζοντας ότι έρχεται σε αντίθεση με το δίκαιο της ΕΕ.
Τον Αύγουστο του 2023, το Γαλλικό Συμβούλιο της Επικρατείας, ένα κυβερνητικό όργανο που συμβουλεύει τόσο την εκτελεστική όσο και τη δικαστική εξουσία, παρέπεμψε την υπόθεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, την κύρια αρχή για την ερμηνεία του δικαίου της ΕΕ.
Τώρα, οι δικαστές της ΕΕ αποφάνθηκαν ότι, ενώ τα κράτη μέλη μπορούν να δημιουργήσουν νόμιμες ονομασίες για τα τρόφιμα – δηλαδή να χρησιμοποιούν συγκεκριμένους όρους για να αναφέρονται σε συγκεκριμένα προϊόντα διατροφής, συμπεριλαμβανομένων εναλλακτικών προϊόντων φυτικής προέλευσης – εάν δεν το κάνουν, δεν μπορούν να εμποδίσουν τους κατασκευαστές φυτικών τρόφιμα με βάση πρωτεΐνη από τη χρήση κοινών περιγραφικών ονομάτων για την επισήμανση προϊόντων.
Το δικαστήριο υπογράμμισε ότι η απόφασή του δεν επηρέασε το δικαίωμα ενός κράτους μέλους να επιβάλλει τους κανόνες προστασίας των καταναλωτών όταν θεωρεί ότι το μάρκετινγκ είναι παραπλανητικό.
«Με τη διασφάλιση της σαφήνειας στην επισήμανση των τροφίμων, μπορούμε να προωθήσουμε εναλλακτικές λύσεις φυτικής προέλευσης και να εργαστούμε για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων, καθώς και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία της ΕΕ», δήλωσε ο Rafael Pinto, διευθυντής πολιτικής της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση για χορτοφάγους, σε ένα δελτίο τύπου που αντιδρά στην η απόφαση.
Ευρύτερες επιπτώσεις
Τα πρωτεϊνικά προϊόντα φυτικής προέλευσης είναι ολοένα και πιο δημοφιλή σε ολόκληρη την ΕΕ, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τον τρόπο επισήμανσης και διάθεσης αυτών των προϊόντων στην ενιαία αγορά.
Η απόφαση του δικαστηρίου της ΕΕ είναι πιθανό να έχει εκτεταμένες συνέπειες, καθώς χώρες όπως το Βέλγιο και η Ιταλία εξέταζαν το ενδεχόμενο εισαγωγής νόμου παρόμοιου με αυτόν της Γαλλίας.
Ένα συγκρίσιμο νομικό ζήτημα προέκυψε το 2017 όταν ζητήθηκε από το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ να εξετάσει τη χρήση όρων που σχετίζονται με τα γαλακτοκομικά προϊόντα για φυτικά προϊόντα, όπως η σόγια και τα ποτά βρώμης.
Εκείνη την εποχή, το ΔΕΚ έκρινε ότι μόνο τα προϊόντα που περιέχουν πραγματικά γαλακτοκομικά προϊόντα μπορούσαν να χρησιμοποιούν όρους όπως γάλα, βούτυρο ή γιαούρτι, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα εναλλακτικές ουσίες φυτικής προέλευσης να χαρακτηρίζονται ως «ποτά» στα ευρωπαϊκά ράφια.
Η επισήμανση των τροφίμων στην ΕΕ ρυθμίζεται από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, με τους εμπορικούς κανόνες για τα περισσότερα προϊόντα που πωλούνται στην Ευρώπη να εμπίπτουν στις Κοινές Οργανώσεις Αγοράς (ΚΟΑ) της ΕΕ στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ). Αυτό το πλαίσιο διέπει την παραγωγή και το εμπόριο τροφίμων ζωικής και φυτικής προέλευσης σε ολόκληρη την ΕΕ.
Το 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε μια προσπάθεια δέσμευσης ονομάτων που σχετίζονται με το κρέας αποκλειστικά για προϊόντα που παράγονται από μέρη ζώων κατά τη διάρκεια των συζητήσεων σχετικά με την τελευταία μεταρρύθμιση των γεωργικών επιδοτήσεων της ΕΕ. Η απόφαση αυτή ακολούθησε ψηφοφορία από τους ευρωβουλευτές κατά μιας σειράς τροπολογιών που αποσκοπούσαν στην επιβολή αυστηρότερων κανόνων επισήμανσης για τα φυτικά προϊόντα.