Πώς παραπλανούν τους καταναλωτές με διάφορα κόλπα.
Χθες γράψαμε για την νέα κοροϊδία που λέγεται food pass. Aς δούμε σήμερα τι γίνεται με τα προϊόντα εκτός καλαθιού.
Σύμφωνα με το Κουτί της Πανδώρας, οι Data Journalists δημοσίευσαν στις 2 Γενάρη το πρώτο μέρος της έρευνας για τις τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Πρόκειται για μια μεγάλη έρευνα για τις αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης που βρίσκονται σε όλα τα σπίτια και η οποία καταδεικνύει ότι μέσα στην κρίση (λόγω πανδημίας και πολέμου) οι μεγάλες αλυσίδες του κλάδου, κατάφεραν να αυξήσουν τα κέρδη τους παρά τη μείωση των πωλήσεων. Επίσης δείχνει πώς ελέγχουν τις τιμές από το χωράφι του παραγωγού μέχρι το ράφι και κυρίως πώς παραπλανούν τους καταναλωτές με διάφορα κόλπα.
Για τους καταναλωτές η κατάσταση θυμίζει Γολγοθά. Πληθωρισμός, λογαριασμοί σούπερ μάρκετ, λογαριασμοί ενέργειας, πόλεμος στην Ουκρανία και ισχυρό δολάριο ροκανίζουν το έτσι κι αλλιώς πενιχρό, σε σχέση με τα ισχύοντα στην Ε.Ε., εισόδημα.
Επί της ουσίας τα εισοδήματα σε πραγματικούς όρους μειώνονται και η επίδραση του πληθωρισμού ανάμεσα στους πλουσιότερους και τους φτωχότερους διαφέρει. Οι μη έχοντες, που αποτελούν και την πλειοψηφία, είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο από τα σούπερ μάρκετ. Για χρόνια, οι εταιρείες τροφίμων και τα σούπερ μάρκετ αύξαναν τις τιμές με μικρά βήματα, φοβούμενοι ότι οι μεγάλες αυξήσεις θα τρόμαζαν τους καταναλωτές. Άλλα τρικ ήταν να μειώνουν αθόρυβα τα μεγέθη των προϊόντων αντί να αυξάνουν τις τιμές.
Τώρα, οι υψηλότερες τιμές είναι παντού, και εκτοξεύονται με φρενήρη ρυθμό σε καθημερινή βάση. Η κερδοσκοπία και τα κόλπα ανατιμήσεων «συντρίβουν» σταθερά τον βαρύθυμο κι ελλειμματικό ελεγκτικό μηχανισμό.
Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσει κανείς την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση της χώρας τη δεκαετία του 2010, γίνεται εύκολα αντιληπτό το σκηνικό με το οποίο είναι αντιμέτωποι οι πολίτες στην καθημερινότητά τους. Το σίγουρο είναι ότι ο πληθωρισμός πλήττει τους πολίτες και δη τους ασθενέστερους εξ αυτών και η κρίση δεν μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Έχουμε οικοδομήσει μια οικονομία όπου οι αποφάσεις ζωής ή θανάτου για τις τιμές (και τους μισθούς) καθοδηγούνται από τα συμφέροντα των μετόχων.
Το «καλάθι του νοικοκυριού» αποδεικνύεται ένα καλό τρικ για να κοιτούν όλοι το δέντρο και να χάνουν το δάσος. Οι αυξήσεις στο «καλάθι» μπορεί να συγκρατούνται ως έναν βαθμό, όμως στους χιλιάδες άλλους κωδικούς προϊόντων των σούπερ μάρκετ οι τιμές έχουν εκτιναχθεί ακόμα και άνω του 50%, σε κάποια εξ’ αυτών μέσα σε ένα μόλις δίμηνο.
Το πρώτο μέρος της έρευνας των Data Journalists είναι εδώ.
Email: ioannis.zabetakis@ul.ie
Twitter: @yanzabet