209 τροφικές δηλητηριάσεις από ψωμί στην Πορτογαλία

Το ψωμί είχε υψηλή περιεκτικότητα σε αλκαλοειδή τροπανίου.

Mία «εθνική λιχουδιά» της Πορτογαλίας, ποικιλία ψωμιού από καλαμποκάλευρο γνωστή ως «broa de milho» ευθύνεται για 209 τροφικές δηλητηριάσεις και μερικά από τα θύματα (43) χρειάστηκαν νοσοκομειακή περίθαλψη.

Σύμφωνα με τη Γενική Διεύθυνση Υγείας της χώρας (DGS) τα συμπτώματα των θυμάτων ήταν «ξηροστομία, θολή όραση, ζάλη, διανοητική σύγχυση και μειωμένη μυϊκή δύναμη» τα οποία ένιωσαν σχεδόν αμέσως μετά την κατανάλωση του ψωμιού, μεταξύ 30 λεπτών έως δύο ώρες. H DGS εξέδωσε προειδοποίηση στους πολίτες να μην καταναλώνουν το ψωμί με την επισήμανση πως «Πρόκειται για ένα προληπτικό και μεταβατικό μέτρο , που ζητά τη συνεργασία των μελών του κοινού έως ότου αυτό το φαγητό θα θεωρηθεί ξανά ασφαλές». Οι πρώτες ύλες για το «broa de milho» είναι καλαμποκάλευρο, αυγά, ζάχαρη και μαγιά.

Τόσο σε δείγματα αλεύρου και ψωμιού όσο και από βιολογικές εξετάσεις των θυμάτων (αίμα και άλλα οργανικά υγρά ατόμων με συμπτώματα) επαληθεύτηκε η παρουσία ατροπίνης και σκοπολαμίνης σε πολύ υψηλά επίπεδα, αποτέλεσμα συμβατό με την κλινική εικόνα που παρουσιάζουν τα περιστατικά.

Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν καταδεικνύουν ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις μόλυνσης των αλεύρων με σπόρους φυτών του γένους Datura, μια προσβολή που μπορεί να υπάρχει στις καλλιέργειες αραβοσίτου. Η μόλυνση από τους σπόρους αυτού του ζιζανίου μπορεί να συμβεί κατά τη συγκομιδή του καλαμποκιού.

Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο Ιούνιο και μέσα σε λίγα μόλις 24ωρα, οι αρχές ασφάλειας τροφίμων της Γαλλίας, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου ανακοίνωσαν αρκετές ανακλήσεις τροφίμων λόγω παρουσίας αλκαλοειδών τροπανίου.

Τα αλκαλοειδή τροπανίου και κυρίως τα σπέρματα του Datura stramonium έχουν βρεθεί ως προσμείξεις σε λιναρόσπορο, σόγια, σόργο, κεχρί, ηλίανθο, φαγόπυρο και σε προϊόντα τους και επειδή δεν μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα, οι επιχειρήσεις τροφίμων, θα πρέπει να ελέγχουν το ενδεχόμενο παρουσίας αλκαλοειδών τροπανίου στα προϊόντα τους, και κυρίως σε:

• Δημητριακά και προϊόντα παραγόμενα από δημητριακά,
• Φαγόπυρο, σόργο, κεχρί, αραβόσιτος και αλεύρι από φαγόπυρο, σόργο, κεχρί και αραβόσιτο,
• Τρόφιμα με βάση τα δημητριακά για βρέφη και παιδιά μικρής ηλικίας — Δημητριακά προγεύματος,
• Προϊόντα αλευροποιίας,
• Σπόροι για ανθρώπινη κατανάλωση,
• Προϊόντα χωρίς γλουτένη,
• Συμπληρώματα διατροφής, τσάι και αφεψήματα από βότανα,
• Λαχανικά, όσπρια και ελαιούχοι σπόροι και παράγωγα προϊόντα.