Η ικανότητα του βακτηρίου να αποικίζει και να επιβιώνει σε προϋπάρχοντα βιοφίλμ πολλών ειδών.
Όπως έχετε διαβάσει πρόσφατα στο cibum, 38 άτομα από 21 πολιτείες των ΗΠΑ έχουν μολυνθεί από ένα επικίνδυνο στέλεχος της Listeria monocytogenes, το οποίο εντοπίστηκε σε συσκευασμένα ροφήματα.
Σύμφωνα με το Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CDC), 37 άτομα νοσηλεύτηκαν, ενώ 12 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Οι ηλικίες των προσβεβλημένων κυμαίνονται από 43 έως 101 ετών, με τους ηλικιωμένους άνω των 65 ετών να είναι οι πιο ευάλωτοι στην επιδημία.
Το CDC είχε ερευνήσει αυτό το συγκεκριμένο στέλεχος αρκετές φορές στο παρελθόν, αλλά δεν διέθετε επαρκή στοιχεία για να εντοπίσει την πηγή μόλυνσης. Η μοναδική ένδειξη ήταν ότι επρόκειτο για τρόφιμο που διατίθεται κυρίως σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας. Ο εντοπισμός της πηγής μόλυνσης κατέστη δυνατός χάρη σε περιβαλλοντικές δοκιμές και τη γενετική ανάλυση ολόκληρου του γονιδιώματος του παθογόνου.
Τα ροφήματα που συνδέονται με την επιδημία είναι τα Lyons ReadyCare και Sysco, τα οποία έχουν ήδη αποσυρθεί από την αγορά. Σημειώνεται ότι τα μολυσμένα προϊόντα δεν ήταν διαθέσιμα στο ευρύ κοινό, αλλά διανεμήθηκαν αποκλειστικά σε ιδρύματα, όπως οίκους ευγηρίας και νοσοκομεία.
Η έξαρση της λιστερίωσης στην Ευρώπη
Η λιστερίωση συνεχίζει να αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, με τις καταγεγραμμένες περιπτώσεις στην Ευρώπη να φτάνουν το 2023 στο υψηλότερο επίπεδό τους από το 2007. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση EU One Health Zoonoses της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), οι συνολικές αναφερόμενες ζωονοσογόνες λοιμώξεις στους ανθρώπους αυξήθηκαν, ενώ οι επιδημίες που σχετίζονται με τρόφιμα παρουσίασαν μικρή μείωση.
Το 2023 καταγράφηκαν 2.952 περιπτώσεις λιστερίωσης, αριθμός που δείχνει σταθερή άνοδο από το 2019. Η αύξηση αυτή ενδέχεται να συνδέεται με τη γήρανση του πληθυσμού στην Ευρώπη, καθώς το 21,3% των Ευρωπαίων είναι πλέον άνω των 65 ετών. Σε συνδυασμό με την άνοδο των χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, η λιστερίωση προκαλεί σοβαρότερα συμπτώματα στους ηλικιωμένους. Το 2023, 335 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τη νόσο.
Οι πιο συχνές πηγές μόλυνσης είναι τα έτοιμα προς κατανάλωση τρόφιμα (RTE), όπως ο κρύος καπνιστός σολομός, τα προϊόντα κρέατος και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό των τροφίμων RTE που ξεπερνούν τα όρια ασφαλείας για τη Listeria monocytogenes κυμαίνεται από 0,11% έως 0,78%, με τα υψηλότερα επίπεδα μόλυνσης να καταγράφονται στα λουκάνικα που έχουν υποστεί ζύμωση.
Η ικανότητα της Listeria να επιβιώνει σε βιοφίλμ
Μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη αναδεικνύει έναν επιπλέον κίνδυνο που σχετίζεται με τη Listeria monocytogenes: Την ικανότητά της να επιβιώνει σε βιοφίλμ, δομές που προσφέρουν προστασία από τον καθαρισμό και την απολύμανση σε περιβάλλοντα επεξεργασίας τροφίμων. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Microbiological Research, διεξήχθη από ερευνητές του Αυστριακού Κέντρου Ασφάλειας και Καινοτομίας Τροφίμων, του Πανεπιστημίου της Σαλαμάνκα και του Πανεπιστημίου Κτηνιατρικής της Βιέννης.
Οι επιστήμονες μελέτησαν ένα στέλεχος Listeria monocytogenes (ST121), το οποίο απομονώθηκε από γραμμή παραγωγής εταιρείας κρέατος. Το βακτήριο εισήχθη σε προϋπάρχον βιοφίλμ πολλαπλών ειδών, που περιλάμβανε βακτήρια όπως το Pseudomonas fragi, το Brochothrix thermosphacta και το Carnobacterium maltaromaticum. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η Listeria αποίκισε το βιοφίλμ μέσα σε μόλις δύο ώρες, ενώ συνέχισε να επιβιώνει για τουλάχιστον επτά ημέρες.
Επιπλέον, η Listeria monocytogenes καλλιεργήθηκε μόνη της σε ανοξείδωτο χάλυβα, επιβεβαιώνοντας την ικανότητά της να προσκολλάται στις επιφάνειες μέσα σε έξι ώρες. Ωστόσο, το βακτήριο δεν σχημάτισε πυκνό τρισδιάστατο βιοφίλμ, όπως συμβαίνει με άλλα μικρόβια, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να λειτουργεί περισσότερο ως παθητικός επιζών παρά ως κυρίαρχος οργανισμός σε τέτοιες μικροβιακές κοινότητες.
Ακολουθήστε το Cibum 
