Tι είδους πιστοποιητικά οφείλουν να προσκομίζουν οικονομικοί φορείς προκειμένου να αποδείξουν την συμμόρφωσή τους με τα απαιτούμενα πρότυπα-συστήματα διασφάλισης ποιότητας σε προσκλήσεις ενδιαφέροντος του δημοσίου τομέα.
Της Βάσιας Καζάζη*
Πρόσφατα εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 2325/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) η οποία ξεκαθαρίζει τι είδους πιστοποιητικά οφείλουν να προσκομίζουν οικονομικοί φορείς προκειμένου να αποδείξουν την συμμόρφωσή τους με τα απαιτούμενα πρότυπα-συστήματα διασφάλισης ποιότητας. Δείτε την απόφαση του ΣτΕ στο τέλος του παρόντος σημειώματος.
Με την ευκαιρία αυτής της απόφασης, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε τι ισχύει για την Διαπίστευση και τους Διαπιστευμένους Φορείς Ελέγχου Συμμόρφωσης.
Α) Με βάση τον Κανονισμό 765/2008, Κάθε κράτος μέλος ορίζει έναν και μόνο εθνικό οργανισμό διαπίστευσης (άρθρο 4). Στην Ελλάδα, ο Εθνικός Οργανισμός Διαπίστευσης είναι το ΕΣΥΔ.
Β) Οι Φορείς Ελέγχου Συμμόρφωσης (περιλαμβάνονται Φορείς Πιστοποίησης) οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ, οφείλουν να λαμβάνουν διαπίστευση από τον Εθνικό Οργανισμός Διαπίστευσης του εκάστοτε κράτους μέλους. Με λίγα λόγια ο Φορέας ‘X–Cert’ με έδρα την Ελλάδα και δραστηριότητα στην Ελλάδα λαμβάνει διαπίστευση από το ΕΣΥΔ.
Γ) Εξαιρούνται οι περιπτώσεις που ο Φορέας Διαπίστευσης δεν διαθέτει την τεχνική επάρκεια που απαιτείται για την υλοποίηση μιας συγκεκριμένης διαπίστευσης. Σε αυτή την περίπτωση οι Φορείς Ελέγχου Συμμόρφωσης δύνανται να απευθυνθούν σε Φορέα Διαπίστευσης άλλου κράτους μέλους της ΕΕ, με την σύμφωνη πάντα γνώμη του εθνικού οργανισμού διαπίστευσης. Παράδειγμα το ΕΣΥΔ δεν διαθέτει προς το παρόν τεχνική επάρκεια για την διαπίστευση του σχήματος IFS ή/και BRC. Σε αυτή την περίπτωση ο Φορέας ‘Χ-Cert’ δύναται να αιτηθεί διαπίστευση σε άλλον Φορέα Διαπίστευσης εντός ΕΕ, μόνο εφόσον ενημερώσει το ΕΣΥΔ. Μόλις το ΕΣΥΔ αποκτήσει την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια, τότε ο ‘X–Cert’ οφείλει να μεταφέρει την διαπίστευση του στο ΕΣΥΔ.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στους Φορείς Πιστοποίησης που λειτουργούν ως θυγατρικές / υποκαταστήματα μεγαλύτερων Οργανισμών με έδρα εντός ΕΕ αλλά εκτός Ελλάδας. Στις περιπτώσεις αυτές δεν τίθεται ζήτημα με την ισχύ των πιστοποιητικών εφόσον αυτά έχουν εκδοθεί από Φορέα Πιστοποίησης που δραστηριοποιείται εντός ΕΕ και με διαπίστευση εντός ΕΕ.
Παράδειγμα:
Έστω ότι έχουμε τον Φορέα Πιστοποίησης ‘X–Cert SA’ με έδρα την Ολλανδία και διαπίστευση από την RvA (Ολλανδικός Φορέας Διαπίστευσης), ο οποίος διαθέτει θυγατρική την ‘X–Cert Hellas SA’. H ‘X–Cert Hellas SA’ δύναται να προσφέρει πιστοποιητικά συμμόρφωσης με διαπίστευση από την RvA καθώς τα πιστοποιητικά εκδίδονται από την ‘X–Cert SA’ στην Ολλανδία (εντός ΕΕ).
Τι δεν ισχύει;
Έστω ότι έχουμε τον Φορέα Πιστοποίησης ‘X-Cert SA’ με έδρα την Ινδία και διαπίστευση από την NABCB (Ινδικός Φορέας Διαπίστευσης), ο οποίος διαθέτει θυγατρική την ‘X-Cert Hellas SA’. H ‘X-Cert Hellas SA’ δύναται να προσφέρει πιστοποιητικά συμμόρφωσης με διαπίστευση από την NABCB, τα πιστοποιητικά όμως αυτά δεν θα γίνονται αποδεκτά καθώς εκδίδονται από την ‘X-Cert SA’ στην Ινδία και ο Φορέας Διαπίστευσης ανήκει σε Τρίτη χώρα εκτός ΕΕ.
* Η Βάσια Καζάζη είναι Διευθύνουσα Σύμβουλος του TÜV HELLAS (TÜV NORD), Senior Vice President Food & Agriculture South East Europe TÜV ΝORD και ταμίας στο Διοικητικό Συμβούλιο της HellasCert – Ελληνική Ένωση Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης