Οι υπερφθοροαλκυλικές και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS) είναι μια μεγάλη ομάδα ουσιών που μπορούν να βρεθούν παντού, από τις συσκευασίες τροφίμων μέχρι τον αφρό πυρόσβεσης, και είναι ακριβώς αυτό: χημικά για πάντα. Αυτές οι χημικές ουσίες δεν διασπώνται λόγω των ισχυρών χημικών δεσμών τους, που συσσωρεύονται στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Τα τελευταία χρόνια, έχουν βρεθεί στο στόχαστρο λόγω της πιθανής σχέσης τους με διάφορα προβλήματα υγείας , όπως αναπαραγωγικά και αναπτυξιακά προβλήματα, υψηλή χοληστερόλη, παχυσαρκία, πιθανή διαταραχή του ενδοκρινικού συστήματος και αυξημένο κίνδυνο για ορισμένους καρκίνους.
Αν και ορισμένα από τα πιο επικίνδυνα PFAS-PFOS και PFOA- έχουν ήδη περιοριστεί στην ΕΕ, υπάρχει επί του παρόντος μια ώθηση από τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Δανία, τη Σουηδία και τη Νορβηγία να περιορίσουν ευρέως τη χρήση των PFAS όπου δεν κρίνονται απαραίτητα. Αυτή η πρωτοβουλία είναι σύμφωνη με τη στρατηγική της ΕΕ για τα χημικά προϊόντα για την αειφορία, η οποία περιγράφει τη φιλοδοξία της Επιτροπής να περιορίσει τις μη βασικές χρήσεις των χημικών PFAS.
Η έκκληση για απαγόρευση του PFAS στις συσκευασίες τροφίμων είναι τόσο σημαντική που ήδη η αλυσίδα φαστ φουντ McDonald’s και ο διαδικτυακός λιανοπωλητής Amazon έχουν ανακοινώσει τη δέσμευσή τους να καταργήσουν σταδιακά το PFAS στις συσκευασίες τροφίμων. Με άμεσο αντίκτυπο σε πολλές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των χαρτοβιομηχανιών και των κατασκευαστών συσκευασιών τροφίμων, είναι πλέον θέμα χρόνου να ακολουθήσουν και άλλες.
Οι υποστηρικτές αυτού του περιορισμού ισχυρίζονται ότι θα περιόριζε την είσοδο και τη συσσώρευση PFAS στο περιβάλλον, γεγονός που όχι μόνο θα προστατεύει τους καταναλωτές από τυχόν γνωστούς ή ύποπτους κινδύνους που ενέχουν αυτά τα χημικά, αλλά και από τυχόν πιθανούς κινδύνους που μπορεί να υπάρχουν αλλά δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί.
Αν και η συζήτηση σχετικά με το ποιες χρήσεις PFAS θα επιτραπεί να συνεχίσουν να υπάρχουν είναι ακόμα σε εξέλιξη, είναι απίθανο οι χρήσεις συσκευασίας τροφίμων να ενταχθούν σε αυτή την ομάδα. Γι’ αυτό η βιομηχανία συσκευασίας «θα πρέπει να βρει εναλλακτικές λύσεις» πριν από μια πιθανή απαγόρευση που θα κάλυπτε και εισαγόμενα αγαθά. «Θα υπάρξουν χρήσεις που είναι σημαντικές και θα παραμείνουν, αλλά πολλές χρήσεις μπορούν να καταργηθούν σταδιακά».
Οι εταιρείες χρειάζονται να προσαρμοστούν – γρήγορα – στην αυξανόμενη τάση απαγόρευσης του PFAS από τις συσκευασίες τροφίμων. Κάτω από δυνητικά περιορισμένα χρονοδιαγράμματα, οι εταιρείες πρέπει να αναζητήσουν υποκατάστατα, να αναλάβουν δοκιμές PFAS και Ε&Α και να διεξάγουν τη δέουσα επιμέλεια προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα υποκατάστατα που διατίθενται στην αγορά ως “χωρίς PFAS” δεν ανήκουν, στην πραγματικότητα, στις χιλιάδες ενώσεις που αποτελούν την κατηγορία χημικών ουσιών PFAS .Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για το PFAS στις συσκευασίες, και οι εταιρείες θα πρέπει να καινοτομήσουν για να βρουν αυτές που θα ήταν κατάλληλες για την αντικατάσταση αυτών των χημικών για διαφορετικούς σκοπούς.
Βέβαια ορισμένες εταιρείες δεν γνωρίζουν αρχικά εάν τα προϊόντα τους περιέχουν αυτές τις χημικές ουσίες. Γι’ αυτό όπως λένε όσοι έχουν ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα, η βιομηχανία τροφίμων θα πρέπει να αρχίσει να ασχολείται με το ζήτημα και να προσπαθήσει να προσδιορίσει που υπάρχουν PFAS και σε ποια προϊόντα της.
Καθώς τα αυστηρά μέτρα επιβολής για τη ρύθμιση των PFAS μόλις ξεκινούν, είναι πιο σημαντικό από ποτέ η βιομηχανία να βρει ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις αντί του PFAS στις συσκευασίες τροφίμων και να διασφαλίσει έγκαιρα τη συμμόρφωση.