Lenticchia di Onano: Νέα ΠΓΕ φακή από την Ιταλία

Δημοσιεύθηκε ο νέος Εκτελεστικός Κανονισμός 2022/897 για την καταχώριση ονομασίας στο μητρώο προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων σχετικά με το προϊόν «Lenticchia di Onano» από την Ιταλία.

Η ΠΓΕ «Lenticchia di Onano» αναφέρεται στον σπόρο του είδους Lens esculenta M. που ανήκει στις καλλιεργητικές ποικιλίες «Lenticchia di Onano», τοπικός οικότυπος, και Eston, και καλλιεργείται στην περιοχή που περιλαμβάνει το σύνολο διοικητικής επικράτειας των ακόλουθων δήμων της επαρχίας Viterbo: Acquapendente, Gradoli, Grotte di Castro, Latera, Onano και San Lorenzo Nuovo.

Το σχήμα του προϊόντος είναι πεπλατυσμένο φακοειδές με διάμετρο 3-8 mm, χρώμα: ανοιχτό καστανό, πρασινωπό που ποικίλλει ως προς την ένταση και τα στίγματα (1-95 %) στην επιφάνεια. Ο φλοιός είναι λείος και λεπτός, ενώ το μέσο βάρος των 100 σπόρων πρέπει να είναι τουλάχιστον 4,50g.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αυτού του οσπρίου είναι ότι δεν χρειάζεται μούλιασμα πριν από το μαγείρεμα και, ακόμη και μετά το μαγείρεμα, ο σπόρος της παραμένει ανέπαφος με βελούδινη, λεπτή και κρεμώδη μάζα.

Η περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα πρέπει να είναι χαμηλότερη από 1,5% και η περιεκτικότητα σε σίδηρο τουλάχιστον 6,5mg/100g.

Ειδικοί κανόνες

Οι αποδεκτοί τύποι συσκευασίας είναι οι ακόλουθοι:

Η ετικέτα της συσκευασίας πρέπει να περιλαμβάνει, με σαφείς και ευανάγνωστους χαρακτήρες, όχι μόνον το ευρωπαϊκό σύμβολο αναγνώρισης, τον λογότυπο της ΠΓΕ και τις πληροφορίες που απαιτούνται από τη νομοθεσία, αλλά και τις ακόλουθες ενδείξεις:

Σχετικά με την επισήμανση του προϊόντος, απαγορεύεται η προσθήκη κάθε άλλου χαρακτηρισμού ο οποίος δεν προβλέπεται ρητά. Ωστόσο, επιτρέπεται η χρήση εμπορικών ονομασιών υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν εγκωμιαστικό χαρακτήρα και δεν παραπλανούν τον καταναλωτή, καθώς και της ονομασίας της γεωργικής εκμετάλλευσης από τις εκτάσεις της οποίας προέρχεται το προϊόν και άλλες αληθείς και τεκμηριωμένες ενδείξεις που επιτρέπονται από το ενωσιακό, εθνικό ή περιφερειακό δίκαιο και δεν είναι αντίθετες με τους σκοπούς και το περιεχόμενο των εν λόγω προδιαγραφών προϊόντος.

Η ονομασία «Lenticchia di Onano» δεν μπορεί να μεταφραστεί.

Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Η αίτηση αναγνώρισης της «Lenticchia di Onano» βασίζεται στη φήμη της.

Το προϊόν «Lenticchia di Onano» χαίρει ιδιαίτερης φήμης, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, χάρη επίσης στη σημαντική εμπορική του αναγνώριση.

Στην περιοχή παραγωγής του, το προϊόν «Lenticchia di Onano» θεωρείτο ανέκαθεν σύμβολο της τοπικής γεωργίας και γαστρονομικής κουλτούρας, όπου η μακραίωνη παράδοση που χρονολογείται από την εποχή των Ετρούσκων, οι ευνοϊκές εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής και η ζωηρή επιχειρηματική δραστηριότητα ενίσχυσαν τη φήμη του.

Τα εδάφη στα οποία καλλιεργείται, είναι ηφαιστειακής προέλευσης (ηφαιστειακό σύμπλεγμα Vulsini), εν γένει χαλαρά, χωρίς πολλά πετρώματα και πέτρες, αρκετά βαθιά και πλούσια σε χημικά στοιχεία. Τα χαρακτηριστικά αυτά ενισχύουν τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος, καθιστώντας δυνατή την παραγωγή σπόρων με κανονικό σχήμα και χωρίς τις μορφολογικές ανωμαλίες που είναι χαρακτηριστικό των συμπαγών εδαφών.

Τα εδάφη αυτά είναι εκ φύσεως πλούσια σε μικροστοιχεία, ιδίως σε σίδηρο, και αυτό έχει ορισμένες ευεργετικές συνέπειες για την καλλιέργεια, όπως χαμηλή περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα, πλούσια γεύση και καλή διατηρησιμότητα.

Από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις αρχές του εικοστού αιώνα, το προϊόν άρχισε να ταυτοποιείται από τον τόπο προέλευσής του: Onano. Την περίοδο αυτή η φήμη αυτής της φακής έφτασε στο ύψιστο επίπεδό της. Το 1874, το προϊόν «lenticchie dionane», με την υποστήριξη της γεωργικής επιτροπής της Viterbo, επελέγη από τη διεύθυνση γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας, Βιομηχανίας και Εμπορίου του νεοϊδρυθέντος Βασιλείου της Ιταλίας προκειμένου να συμμετάσχει στην Παγκόσμια έκθεση του Παρισιού.

Η ύπαρξη αλλοδαπής αγοράς αποδεικνύεται από την καταχώριση του προϊόντος «Lenticchia di Onano», της μόνης καταχώρισης που περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο για τις φακές, στη συμφωνία του 1964 μεταξύ Ιταλίας και Γαλλίας για την προστασία των ονομασιών και των προελεύσεων ορισμένων γεωργικών προϊόντων διατροφής [Convention on the protection of appellations of origin, indications of source and designations of certain products (με πρωτόκολλο και παραρτήματα), η οποία υπογράφηκε στη Ρώμη στις 28 Απριλίου 1964 και πρωτοκολλήθηκε για τη Γαλλία στις 27 Ιανουαρίου 1970, στη σειρά Συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών, τόμος 712, αριθ. 10233, Νέα Υόρκη 1972, σ. 356].

Μπορεί επίσης να γευτεί κανείς τη φακή αυτή στα εστιατόρια της Ρώμης, όπου παραδοσιακά συνδέεται με τις εορταστικές εκδηλώσεις της Πρωτοχρονιάς ως σύμβολο τύχης και ευμάρειας.

Το προϊόν «Lenticchia di Onano» είναι ένα από τα τυπικά προϊόντα της περιφερειακής κουζίνας της Lazio και είναι επίσης γνωστό στο εξωτερικό, όπου προωθείται από σεφ φημισμένους για την ιταλική κουζίνα. Το 2008, το αμερικανικό περιοδικό Women’s Wear Daily (WWD), γνωστό ως η παγκόσμια βίβλος της μόδας, πρότεινε στους αναγνώστες του τη «Lenticchia di Onano» μεταξύ των «εποχικών εδεσμάτων» για να ζεσταίνονται τον χειμώνα (https://wwd.com/fashion-news/fashion-features/in-season-winter-treats-1868335 – προσπελάστηκε στις 26 Ιουνίου 2021).

Το προϊόν «Lenticchia di Onano» είναι καταχωρισμένο στον κατάλογο παραδοσιακών γεωργικών προϊόντων διατροφής της περιφέρειας Lazio.