Οι επιστήμονες θέλουν να μάθουν πως η όσφρηση μας αντιλαμβάνεται το φυσικό περιβάλλον.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως το να περνάμε χρόνο στη φύση μας οφελεί σε πολλά επίπεδα, ωστόσο μια ομάδα επιστημόνων από όλο τον κόσμο θέλησε να επικεντρωθεί στο πως η μύτη μας αντιλαμβάνεται ένα φυσικό περιβάλλον, και κατ’ επέκταση πως αυτές οι μυρωδιές ωφελούν την υγεία. Σημειώνουν βέβαια πως χρειάζεται περισσότερη έρευνα προκειμένου να διερευνηθεί το πώς οι οσμές και οι μυρωδιές από φυσικά περιβάλλοντα επηρεάζουν την υγεία και την ευημερία μας. Στην εργασία που δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες στο Science Advances, οι ερευνητές σκιαγραφούν τρόπους για να επεκτείνουν την έρευνα σχετικά με το πώς οι μυρωδιές και τα αρώματα από φυσικά περιβάλλοντα επηρεάζουν την υγεία και την ευημερία μας.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οποιουδήποτε είδους επαφή με τη φύση μπορεί να ανυψώσει την ευημερία μας επηρεάζοντας τα συναισθήματα και τις σκέψεις, μειώνοντας το άγχος και βελτιώνοντας τη σωματική υγεία. Πρόσφατη μελέτη έδειξε πως ακόμα και η θέα ενός φυσικού πρασίνου τοπίου, μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους να κάνουν πιο υγιεινές επιλογές τροφίμων. Αποδείχθηκε πως όσοι είχαν πραγματοποιήσει περίπατο σε πάρκο πριν καταναλώσουν κάποια τροφή, είχαν 70% πιθανότητες να κάνουν υγιεινές επιλογές, έναντι αυτών που δεν είχαν περπατήσει και είχαν μόλις 39%. Μια ακόμη μελέτη διαπίστωσε ότι οι ασθενείς στα νοσοκομεία ανάρρωναν γρηγορότερα εάν το δωμάτιό τους είχε θέα στο παράθυρο ενός φυσικού περιβάλλοντος.
Η γνώση περισσότερων για τις επιπτώσεις της φύσης στο σώμα μας, όχι μόνο θα μπορούσε να βοηθήσει στην ευημερία μας, αλλά θα μπορούσε επίσης να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο φροντίζουμε τη γη, να διατηρήσουμε τα οικοσυστήματα και να σχεδιάσουμε πόλεις, σπίτια και πάρκα. Ωστόσο, οι μελέτες σχετικά με τα οφέλη της επαφής με τη φύση έχουν συνήθως επικεντρωθεί κυρίως στο πώς η θέα της φύσης μας επηρεάζει και λιγότερα στο τι αντιλαμβάνεται η μύτη μας.
«Είμαστε βυθισμένοι σε έναν κόσμο οσμών και έχουμε ένα εξελιγμένο οσφρητικό σύστημα που τα επεξεργάζεται, με αποτέλεσμα να επηρεάζει τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά μας», δήλωσε ο Γκρέγκορι Μπράτμαν, επίκουρος καθηγητής περιβάλλοντος και δασικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Αλλά σε σύγκριση με την έρευνα για τα οφέλη της θέασης της φύσης, δεν γνωρίζουμε σχεδόν τόσα πολλά για το πώς μας επηρεάζουν οι επιπτώσεις των αρωμάτων της φύσης και των οσφρητικών ενδείξεων».
Στον πυρήνα της, η ανθρώπινη όσφρηση, είναι ένα πολύπλοκο σύστημα ανίχνευσης χημικών σε συνεχή λειτουργία, γεμάτη με εκατοντάδες οσφρητικούς υποδοχείς, οι οποίοι είναι εξελιγμένοι χημικοί αισθητήρες. Μαζί, μπορούν να ανιχνεύσουν περισσότερα από ένα τρισεκατομμύριο αρώματα και αυτές οι πληροφορίες παραδίδονται απευθείας στο νευρικό σύστημα για να ερμηνεύσει το μυαλό μας, συνειδητά ή υποσυνείδητα.
Ο φυσικός κόσμος απελευθερώνει μια σταθερή ροή χημικών ενώσεων για να κρατήσει απασχολημένο το οσφρητικό μας σύστημα. Τα φυτά ειδικότερα εκπέμπουν πτητικές οργανικές ενώσεις, ή VOCs, που μπορούν να επιμείνουν στον αέρα για ώρες ή μέρες. Οι VOCs εκτελούν πολλές λειτουργίες για τα φυτά, όπως η απώθηση φυτοφάγων ή η προσέλκυση επικονιαστών. Μερικοί ερευνητές έχουν μελετήσει τον αντίκτυπο της έκθεσης σε φυτικές VOCs στους ανθρώπους.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι επιπτώσεις της φύσης που προκαλούνται από τη μυρωδιά πιθανότατα προέρχονται από διαφορετικές οδούς. Ορισμένες χημικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός υποσυνόλου εκείνων από το αόρατο βασίλειο των φυτικών πτητικών οργανικών ενώσεων, μπορεί να δρουν πάνω μας χωρίς τη συνειδητή μας γνώση.
Οι ερευνητές ζητούν περισσότερες μελέτες για τη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο η ανθρώπινη δραστηριότητα μεταβάλλει το οσφρητικό αποτύπωμα της φύσης — τόσο από τη ρύπανση, η οποία μπορεί να τροποποιήσει ή να καταστρέψει τα αρωματικά στον αέρα όσο και με τη μείωση των οικοτόπων που απελευθερώνουν ευεργετικές μυρωδιές.